Taliban 'giải phóng' cho 200 công dân Mỹ và người nước ngoài ở Afghanistan

Hai trăm công dân Mỹ và người nước ngoài đang có mặt ở Afghanistan sẽ được lên các chuyến bay hồi hương để rời khỏi thủ đô Kabul vào hôm nay (9/9), sau khi chính quyền lâm thời mới của Taliban đồng thuận để những người này về nước. 

Binh sĩ Taliban đứng canh ở sân bay Kabul. (Ảnh: Reuters)

Đây sẽ là những chuyến bay quốc tế đầu tiên được khởi hành từ sân bay Kabul, kể từ khi lực lượng phiến quân Taliban chiếm được thủ đô của Afghanistan vào ngày 15/8. Sau khi Taliban giành quyền kiểm soát Kabul, sân bay quốc tế ở thủ đô đã rơi vào cảnh hỗn loạn khi Mỹ nhanh chóng cho sơ tán 124.000 người nước ngoài và công dân Afghanistan.

Việc Taliban đồng thuận để 200 công dân Mỹ và người nước ngoài rời khỏi Afghanistan được thông báo sau 2 ngày lực lượng phiến quân cho công bố danh sách các quan chức trong chính phủ lâm thời. Đáng nói, một vài nhân vật cấp cao trong nội các lâm thời của chính quyền Taliban là nghi phạm khủng bố đang bị truy nã quốc tế.

Reuters dẫn lời quan chức Mỹ giấu tên cho hay, chính đặc phái viên Mỹ về vấn đề Afghanistan là ông Zalmay Khalilzad đã gây sức ép buộc Taliban cho phép công dân Mỹ và người nước ngoài đang bị mắc kẹt ở Afghanistan được rời đi.

Tuy nhiên, quan chức Mỹ không thể xác định trong số 200 người chuẩn bị lên máy bay rời khỏi thủ đô Kabul có phải là nhóm người từng bị mắc kẹt ở thành phố Mazar-i-Sharif, phía bắc Afghanistan trong nhiều ngày trước đây hay không.

Trước đó, ông Mike McCaul, thành viên đảng Cộng hòa thuộc Ủy ban Đối ngoại Hạ viện Mỹ, cho hay Taliban đã ngăn không cho 6 chiếc máy bay chở công dân Mỹ và người dân Afghanistan cất cánh khỏi sân bay Mazar-i-Sharif trong nhiều ngày qua, nhằm gây sức ép để có được "sự công nhận đầy đủ" từ phía Washington.

Taliban cho công bố danh sách thành viên nội các lâm thời trong chính quyền mới của lực lượng Hồi giáo vào ngày 7/9. Nhưng sau đó hàng chục phụ nữ ở Kabul đã xuống đường đi biểu tình phản đối. Đáng nói, nhân vật Sirajuddin Haqqani, Quyền Bộ trưởng Nội vụ Afghanistan trong chính phủ mới của Taliban, đang bị Cục Điều tra Liên bang (FBI) Mỹ truy nã và treo thưởng 10 triệu USD.

Người bác của Haqqani cũng được treo thưởng 5 triệu USD cho những ai cung cấp thông tin để bắt giữ. Người này hiện được bổ nhiệm làm Bộ trưởng Bộ Người Tị nạn và Hồi hương trong chính quyền lâm thời của Taliban.

Phát ngôn viên Nhà Trắng Jen Psaki tuyên bố không một ai trong chính quyền của Tổng thống Mỹ Joe Biden “cho rằng Taliban là những thành viên đáng giá và đáng tôn trọng trong cộng đồng quốc tế”.

Liên minh châu Âu (EU) cũng không công nhận chính quyền lâm thời mới do Taliban gây dựng, nhưng khẳng định sẵn sàng tiếp tục chiến dịch viện trợ nhân đạo. Tuy nhiên, viện trợ lâu dài còn phụ thuộc vào việc Taliban có đảm bảo các quyền tự do căn bản cho người dân Afghanistan hay không.

Taliban lại bắn loạt đạn chỉ thiên ăn mừng ở Kabul vì chuyện gì?

Những tiếng súng chỉ thiên liên tục vang lên ở thủ đô Kabul vào tối 3/9 sau khi có thông tin Taliban đã chiếm được khu vực cuối cùng. 

Minh Thu (lược dịch)