Sức mạnh đáng gờm của quân đội Syria trước giờ “G”

Tiêm kích đánh chặn MiG-29 là một trong những lực lượng tạo nên sức mạnh phòng không đáng gờm của Syria

Máy bay cường kích SU -24

Hệ thống tên lửa Scud với khả năng tấn công đáp trả mạnh vào các mục tiêu mặt đất sẽ là điều mà Mỹ và các đồng minh phải tính toán kỹ khi quyết định tấn công Syria

Với những thắng lợi liên tiếp gần đây trên chiến trường trước phe đối lập và các phong trào Hồi giáo cực đoan, khó có thể đưa ra luận thuyết về quân đội chính phủ Syria “phớt lờ” cảnh báo của Mỹ về sử dụng vũ khí hóa học để mở đường cho khả năng bị can thiệp quân sự từ nước ngoài. Nhiều học giả thậm chí còn coi lý do vũ khí hóa học là cái cớ để lật độ chính quyền Tổng thống Bashar al-Assad khi các phe phái đối lập không đủ sức mạnh làm được điều này.

Nếu xảy ra can thiệp quân sự, Syria có mạnh, yếu gì?

Lợi thế rõ nét nhất của quân đội Syria khi bị can thiệp quân sự là kinh nghiệm chiến đấu của quân đội, khi cuộc nội chiến kéo dài từ năm 2011 đã giúp “tôi luyện” các đơn vị trong lửa đạn, đặc biệt là tác chiến đô thị. Tuy nhiên, cuộc nội chiến kéo dài đã phá hủy có hệ thống các cơ sở quân sự, hậu cần. Trong thực tế, cuộc nội chiến ở Syria đang diễn ra trên quy mô toàn đất nước và các địa điểm đóng quân của quân đội chính phủ đều đã được xác định và sẽ là “mồi” của cuộc tập kích đường không từ Mỹ và liên quân.

Thực tế chiến trường là nơi rèn luyện tốt nhất ý chí chiến đấu, kỷ luật và lòng trung thành của quân đội Syria ở thời điểm hiện tại.

Ngoài ra, điểm đáng chú ý nữa là tần suất sử dụng không quân chiến đấu của quân đội Syria rất thấp. Hầu hết các hình ảnh công khai đều chỉ cho thấy sự tham gia của các đơn vị trực thăng quân sự và số ít trực thăng tấn công trong các chiến dịch quân sự. Rất hiếm thấy sự xuất hiện của các đơn vị không quân. Điều này cũng đặt ra dấu hỏi về khả năng sẵn sàng chiến đấu của không quân Syria.

Tuy nhiên, chống lại phe nổi dậy không có không quân, quân đội Syria đã bảo toàn gần như nguyên vẹn hệ thống phòng không các cấp. Đây là yếu tố cực kỳ quan trọng để phòng thủ trước các đợt tập kích đường không phủ đầu bằng tên lửa hành trình và không quân như thường thấy trong các cuộc chiến gần đây của Mỹ và liên quân.

Trước phòng thủ trên bộ, cần bảo vệ bầu trời trước

Với những tuyên bố của Tổng thống Mỹ về khả năng thực hiện một cuộc tấn công hạn chế vào Syria, nhiều khả năng Syria sẽ bị tập kích bằng tên lửa và không quân. Chiến trường chính ở Syria sẽ là sự đối đầu giữa vũ khí phòng không Nga và tên lửa hành trình, chiến đấu cơ Mỹ xuất phát từ các chiến hạm, tàu sân bay, căn cứ quân sự Mỹ hoạt động ở Cận Đông và Địa Trung Hải. Về điểm này, Syria đang có chút lợi thế nhờ sở hữu các tổ hợp tên lửa phòng không tầm ngắn, tầm trung di động có khả năng hoạt động độc lập cao.

Theo các nguồn tin công khai, trong những năm gần đây, Syria đã nhập khẩu từ Nga số lượng lớn vũ khí phòng không hiện đại như:

- 6 tổ hợp pháo-tên lửa Tunguska (ký hợp đồng năm 2004, chuyển giao năm 2006). Đây là vũ khí phòng không lợi hại chống lại các mục tiêu bay thấp, đặc biệt là tên lửa hành trình.

- 18 tổ hợp tên lửa Buk-M2E (ký năm 2007, nhận năm 2008). Vũ khí phòng không hướng, có tính cơ động cao; thời gian triển khai thu hồi ngắn, phù hợp để phục kích trên hướng phòng thủ trọng điểm.

Buk-M2E hiện là con "át" trong ván bài chống lại chiến dịch can thiệp quân sự đường không của Syria.

 - Hợp đồng mua 36 tổ hợp pháo tên lửa Pantsir-S1 (ký năm 2006 và bắt đầu nhận từ năm 2008). Theo nhiều nguồn tin, 6 tổ hợp vũ khí loại này đã tới Syria. Tính năng chiến đấu của Pantsir-S1 thì đã quá nổi tiếng và không có sản phẩm nào có khả năng cạnh tranh với nó ở phân khúc phòng không tầm ngắn. Tổ hợp vũ khí này giống như Tunguska, phù hợp để tạo ô phòng không tầm thấp săn tên lửa hành trình.

- Trong giai đoạn 2005-2006, Syria đã tiếp nhận số lượng lớn tên lửa phòng không vác vai Igla và mô-đun phóng Streles. Vũ khí này nếu được phân tán và triển khai hợp lý sẽ là lưới lửa phòng không tầm thấp cực kỳ lợi hại.

- 2 sư đoàn tên lửa phòng không Pechora-2M (ký năm 2008, nhận năm 2011-2012) với nhiều cải tiến về khả năng cơ động và tác chiến trong môi trường đối kháng điện tử mạnh.

- Một số đơn vị tên lửa phòng không tầm xa S-200, nhưng do không được công khai nhiều nên không rõ phiên bản quân đội Syria đang sở hữu.

Chống lại tên lửa hành trình bay thấp (Tomahawk), chỉ có các tổ hợp vũ khí như Tunguska và Pantsir-S1 mới thực sự hữu dụng.

Ngoài ra, Syria còn nhiều chương trình nâng cấp quốc phòng bí mật như: Hợp đồng nâng cấp các đơn vị S-125 Heva lên chuẩn Pechora-2M, nhưng không có thông tin cụ thể về số lượng vũ khí phòng không dạng này được nâng cấp; Hợp đồng mua tổ hợp tên lửa phòng không tầm thấp Tor-M1 và số lượng lớn pháo phòng không các cỡ tầm thấp.

Đáng chú ý nữa là hợp đồng mua các tổ hợp tên lửa S-300 với Nga. Tuy nhiên, tới thời điểm hiện tại chưa có thông tin nào khẳng định S-300 đã tới Syria. Nếu có được chuyển giao, Syria cũng không thể sử dụng được ngay tổ hợp vũ khí hiện đại này. Để làm chủ S-300, các kíp điều khiển cần thời gian đào tạo, làm quen vũ khí từ 6 tháng tới 1 năm.

Cùng với vũ khí phòng không, Syria cũng sở hữu số lượng lớn vũ khí phòng thủ trên bộ khác đã mua sẵn nguồn phụ tùng và vật tư từ Nga như: Xe tăng T-72M1, tổ hợp tên lửa bờ đối hải Bastion-P, cường kích cơ Mig-23 và các đơn vị trực thăng quân sự.

Thực tế, Syria sẽ là đối thủ "khó nhai" hơn nhiều so với Lybia – “đất nước không quân đội”. Đối đầu với Mỹ và liên quân, quân đội Syria không có "cửa" thắng, nhưng thiệt hại họ có thể gây ra cũng làm đối phương cần cân nhắc nếu không muốn bị sa lầy vào cuộc chiến hao tiền, tốn của mà không đạt được mục tiêu mong muốn như tại Iraq và Afghanistan.

Theo các con số thông kê mới nhất năm 2013, quân đội Syria có 178.000 binh sĩ, bao gồm 110.000 lính bộ, 5.000 lính hải quân, 27.000 lính không quân và 36.000 lính phòng không. Họ được biên chế thành 7 sư đoàn bộ binh cơ giới, 3 sư đoàn pháo binh cơ giới và 2 sư đoàn đặc nhiệm cùng một lực lượng Vệ binh cộng hòa tinh nhuệ. Sau hai năm nội chiến, các lực lượng đang chiến đấu đều được thử lửa và có tinh thần chiến đấu cao. Ngoài vũ khí bộ binh thông thường, quân đội Syria sở hữu số lượng xe quân sự gồm khoảng 4.950 xe tăng và từ 1.860 đến 2.100 xe bọc thép do Liên Xô, Nga chế tạo. Hầu hết chúng đều đã cũ. Chỉ có một số lượng nhỏ được nâng cấp và cũng bị hao hụt đáng kể trong nội chiến. Không quân Syria có khoảng 365 máy bay, nhiều nguồn tin cho là 500 máy bay. Tuy nhiên, khả năng chiến đấu và số lượng máy bay thực tế có thể sẵn sàng hoạt động của quân đội Syria hiện vẫn là ẩn số.

Nguồn:  TUẤN SƠN