Sản xuất rau sạch nhờ ứng dụng kết quả khoa học công nghệ

Ðây cũng là xu thế phát triển chung mà nhiều nước đang áp dụng.

Tại Việt Nam, khi diện tích đất nông nghiệp ngày càng thu hẹp, phương thức sản xuất ứng dụng khoa học công nghệ vào sản xuất rau sạch cũng cần thay đổi để tạo được năng xuất cao cho người nông dân, Vĩnh Phúc đã mạnh dạn triển khai các mô hình công nghệ thủy canh, khí canh và sản xuất xanh đang dần thể hiện rõ nét.

Cụ thể, lãnh đạo tỉnh Vĩnh Phúc đã chỉ đạo tập trung vào việc ứng dụng, chuyển giao các tiến bộ khoa học kỹ thuật, xây dựng thương hiệu, nâng cao chất lượng và giá trị hàng hóa nông sản thực phẩm, chuyển đổi cơ cấu cây trồng, đồng thời xây dựng chuỗi giá trị trong sản xuất nông nghiệp… nhằm hướng tới nền nông nghiệp xanh, sạch và bền vững.

Nổi bật đó là dự án nhà kính VinEco Tam Đảo (tập đoàn VinGroup) được khởi công xây dựng tháng 8/2015 trên địa bàn tỉnh với tổng trị giá gần 1.000 tỷ đồng, sử dụng công nghệ Israel để sản xuất và cung ứng các loại rau mầm cũng như rau ăn lá - củ - quả theo tiêu chuẩn VietGAP và GlobalGAP với sản lượng 3.500 tấn/năm, thân thiện với môi trường, phù hợp với đặc điểm khí hậu và điều kiện tự nhiên.

Với quy mô lên tới 24,5 ha, nằm trên địa bàn 3 huyện của tỉnh Vĩnh Phúc, nhà kính VinEco Tam Đảo sử dụng công nghệ nhà kính nổi tiếng của Teshuva Agricultural Projects (TAP, Israel) - công ty duy nhất trên thế giới cung cấp bí quyết công nghệ sản xuất rau mầm Microgreen, rau trên hệ thống NFT cải tiến và công nghệ trồng cây trên giá thể Cocopeat. Đây là dự án cung cấp công nghệ nhà kính đầu tiên của TAP cho một đối tác tại Việt Nam.  

Trong đó, công nghệ rau mầm microgreen được thiết kế theo dây chuyền tự động khép kín, cho phép sản xuất các loại rau “siêu sạch” có giá trị dinh dưỡng cao, được xem như nguồn rau thực phẩm chức năng; công nghệ màng mỏng dinh dưỡng (NFT) giúp cây trồng được cung cấp dinh dưỡng trực tiếp đến tận rễ nhằm tối ưu hóa quá trình sinh trưởng, đồng thời ngăn chặn ô nhiễm nguồn nước do không gây đọng nước và thiếu oxy trong rễ; công nghệ trồng cây trên giá thể Cocopeat kết hợp hệ thống cung cấp dinh dưỡng chủ động, đảm bảo tạo ra sản phẩm chất lượng vượt trội so với trồng cây trong đất.

Sản xuất rau sạch nhà kính nhờ ứng dụng kết quả khoa học công nghệ

So với phương pháp sản xuất truyền thống, phương pháp sản xuất trong nhà kính với hệ thống tưới tiêu - dinh dưỡng thông minh cùng hệ thống điều khiển khí hậu hợp lý được tự động hóa giúp VinEco kiểm soát toàn bộ các yếu tố tác động tới quá trình sinh trưởng và phát triển của cây trồng.

Nhờ đó, VinEco có thể đưa vào sản xuất những bộ giống độc đáo, cung ứng cho thị trường nhiều loại rau củ quả an toàn, chất lượng chưa từng xuất hiện hoặc mới được sản xuất rất hạn chế tại Việt Nam trên quy mô lớn, năng suất cao, tiết kiệm chi phí.

Nhà kính này cũng đảm bảo cho VinEco đáp ứng tốt nhất nhu cầu thị trường nội địa và hướng tới xuất khẩu nhờ sự ổn định trong sản xuất, linh hoạt thay đổi mùa vụ, hạn chế tác động bất lợi của thời tiết.

Sau thủy canh, công nghệ khí canh được triển khai tại Trung tâm ứng dụng KHCN Vĩnh Phúc để nuôi trồng một số cây dược liệu. Thạc sĩ, kỹ sư nông nghiệp Nguyễn Thị Kim Liên cho biết công nghệ khí canh không dùng đất, không dùng nước, là môi trường hoàn toàn sạch bệnh, chu trình khép kín từ trồng đến thu hoạch, điều khiển tự động về thời gian phun dinh dưỡng, cây sinh trưởng nhanh; giảm chi phí về nước đến 98%, chi phí về phân bón 95%, chi phí về thuốc bảo vệ thực vật 99%, tăng năng suất cây trồng lên đến 75%.

Ngoài ra, mô hình Aquaponics cũng vừa được Trung tâm ứng dụng tiến bộ KHCN tỉnh triển khai và hoàn thiện với hệ thống nhà màng, hồ cá, bể lọc và trồng rau thủy canh.

Theo mô hình này, cá và rau sẽ được nuôi trồng trong cùng một hệ tuần hoàn. Nhờ sự tham gia của vi khuẩn có lợi sẽ biến đổi nước thải từ bể thủy sản thành chất dinh dưỡng hữu cơ phù hợp cho cây trồng phát triển.

Bà Nguyễn Thị Tĩnh, Giám đốc Trung tâm ứng dụng tiến bộ KHCN Vĩnh Phúc cho biết: Thực hiện đề án tái cơ cấu ngành nông nghiệp, tỉnh Vĩnh Phúc đã đưa ra nhiều chính sách đặc thù với quyết tâm xây dựng một nền nông nghiệp nhờ ứng dụng của khoa học công nghệ cao.

Theo quy hoạch phát triển nông, lâm, thủy sản tỉnh đến năm 2020, định hướng đến năm 2030 đã được phê duyệt, Vĩnh Phúc coi sản xuất nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao là khâu đột phá trong phát triển nông nghiệp công nghệ trong tương lai.

Trong đó, ưu tiên phát triển ứng dụng, nhất là công nghệ sinh học; lấy KHCN là điểm tựa để nâng cao năng suất, chất lượng sản phẩm trong điều kiện đất nông nghiệp ngày càng thu hẹp…

Hoàng Thanh