P-8A trang bị radar 'khủng', trở thành 'sát thủ' của tàu sân bay Trung Quốc

Trung Quốc giảm chi tiêu quân sự do dịch Covid-19?

Giới chuyên gia nhận định, dù mức tăng trưởng kinh tế bị ảnh hưởng từ dịch Covid-19, nhưng ngân sách quốc phòng Trung Quốc sẽ vẫn tăng để hoàn thành chương trình hiện đại hóa quân sự. 

Máy bay săn ngầm P-8A của Hải quân Mỹ gần đây đã công khai bộ cảm biến AN/APS-154 mới, mang lại khả năng dẫn đường trung chuyển tiềm năng cho P-8A, đây là một thay đổi về chất trong hoạt động không kích tàu đối phương của Hải quân Mỹ.

Bộ cảm biến AN/APS-154 mới lắp đặt trên P-8A. Nguồn: China.com.

Sử dụng P-8A làm “trạm trung chuyển”, các thiết bị của Mỹ có thể phóng tên lửa chống hạm từ cự ly xa vào các mục tiêu trên mặt biển, các tên lửa sau khi được phóng tiếp tục do máy bay P-8A không chế, điều này làm cho nhiều loại tên lửa của Mỹ có “đất dụng võ” như Harpoon AGM-84 hay tên lửa NSM của Hải quân.

Theo hình ảnh mới nhất về máy bay P-8A được chụp ở sân bay Moffett của California, phần bụng của máy bay đã được lắp đặt thêm một thiết bị mới, giống với radar của máy bay chỉ huy chiến trường E-8. Giới quan sát tin rằng, đây là một thiết bị radar mới, gọi là bộ cảm biến AN/APS-154 (AAS), thiết bị này là công cụ hỗ trợ đắc lực nhất cho máy bay P-8A trong các hoạt động chống tàu sân bay và tàu khác.

AN/APS-154 có ngoại hình khá đơn giản. Nguồn: China.com.

Theo tiết lộ từ Hải quân Mỹ, AAS được thiết kế để phù hợp với điều kiện hoạt động ở khu vực Thái Bình Dương, điều này có nghĩa là các tàu mặt nước của Trung Quốc bao gồm cả tàu sân bay sẽ trở thành “miếng mồi ngon” của P-8A. AN/APS-154 “nhỏ nhưng có võ”, đây là thiết bị mạnh mẽ với khả năng bảo mật cao, Mỹ chưa từng công khai về việc hoàn thành chế tạo và lắp đặt thiết bị này trên máy bay P-8A cho đến khi các hình ảnh được rò rỉ. Thiết bị này cho phép Hải quân Mỹ có thể “diệt gọn” tàu sân bay Trung Quốc trong im lặng.

Ngày 3/5, máy bay P-8A với thiết bị AAS đã công khai xuất hiện, đây cũng là lần đầu tiên máy bay này xuất hiện trước công chúng, mang số hiệu 169007. Hải qân Mỹ kỳ vọng cao đối với máy bay P-8A, nó có thể thục hiện các nhiệm vụ như thăm dò thủy lôi, “bắt” tên lửa chống hạm tầm thấp, tác chiến chống ngầm… Một chiếc P-8A có thể mang theo 4 quả tên lửa chống hạm Harpoon được sử dụng để tấn công tàu mặt nước.

Ngày 3/5/2020, Mỹ lần đầu tiên công khai máy bay P-8A được lắp đặt AN/APS-154 mới. Nguồn: China.com.

Cảm biến AN/APS-154 được ở bụng máy bay có tầm quan sát và thăm dò rộng, thông qua việc kéo dài khung đỡ từ phần cuối của máy bay đến thân máy bay, radar này sẽ không bị 2 động cơ của P-8A làm ảnh hưởng. Tổ chức nghiên cứu và phát triển cảm biến AN/APS-154 là Công ty Raytheon, hiện loại radar này vẫn còn là bí mật, Raytheon chưa cung cấp bất kỳ số liệu nào về AN/APS-154.

Nhiều chuyên gia quân sự đánh giá về tính năng của AN/APS-154 dựa trên nhiệm vụ chiến thuật của P-8A. Theo đó, cảm biến AN/APS-154 có ít nhất hai chức năng, đầu tiên là khả năng chỉ thị mục tiêu di chuyển, phát hiện các mục tiêu đang di chuyển trên biển và bờ. Điều này tương tự như chức năng của E-8, chỉ có điều là một loại dùng để phát hiện mục tiêu trên bộ, và một loại để phát hiện mục tiêu trên biển.

P-8A ở sân bay Moffett của California. Nguồn: China.com.

Chức năng thứ hai là khả năng quan sát khẩu độ tổng hợp, có thể phát hiện mục tiêu vào ban đêm hoặc trong điều kiện thời tiết xấu, đồng thời có thể “miêu tả” hình viền mục tiêu bằng hình ảnh radar. Chức năng này nhằm đối phó với các tàu chiến có khả năng tàng hình. Cảm biến AN/APS-154 có thể theo dõi các mục tiêu di chuyển trên biển và trên bộ, điều này cho thấy chức năng của nó chắc chắn mạnh hơn máy bay chỉ huy E-8 và nhiều khả năng E-8 sẽ không còn được Mỹ tiếp tục chế tạo khi đã có P-8A với AN/APS-154.

Một điều chứng minh tính ưu việt của AN/APS-154 đó là, P-8A được thiết kế đặc biệt cho các hoạt động ven biển, nên cần phải theo dõi được cả mục tiêu trên biển và trên bộ, đồng thời cũng phải thích ứng được với việc chuyển từ môi trường này sang môi trường khác. Các radar hiện nay chỉ có một chế độ, hoặc là theo dõi mục tiêu trên biển, hoặc trên không cũng như trên mặt đất, rất khó để radar quét không đối đất bao phủ cả hai môi trường cùng một lúc. AN/APS-154 có 2 chế độ theo dõi, điều này cho thấy công nghệ chế tạo thiết bị này đặc biệt hiện đại.

Radar mới chiếm một nửa chiều dài của thân máy bay. Nguồn: China.com.

Với cảm biến AN/APS-154, P-8A đã trở thành một thiết bị thu thập thông tin mạnh mẽ. Nói cách khác, nó chính là một cỗ máy thu thập thông tin tình báo, không chỉ có thể thay thế máy bay chống ngầm P-3C mà còn thực hiện một phần nhiệm vụ của cỗ máy tình báo EP-3E.

Cảm biến AN/APS-154 nhiều khả năng được phát triển dựa trên hệ thống radar giám sát ven biển AN/APS-149, có thể biến P-8A thành một trung tâm chỉ huy mạnh mẽ, có khả năng chỉ huy một số vũ khí ngoài khu vực và thậm chí tích hợp tên lửa hành trình vào kho vũ khí của P-8A. Hiện nay, P-8A mang theo 4 tên lửa chống hạm AGM-84D Harpoon, nêu thay bằng các tên lửa hành trình, điều này sẽ cải thiện đáng kể khả năng tấn công.

Ngoài ra, AN/APS-154 là loại radar AESA, nên được trang bị khả năng tác chiến điện tử, hiện chưa rõ Mỹ đặt mua bao nhiêu hệ thống AN/APS-154, hệ thống này đã được Mỹ nghiên cứu phát triển trong 10 năm, AN/APS-154 lắp đặt trên P-8A là phiên bản cải tiến lần thứ 7.

Đức Trí (lược dịch)