Nỗ lực phát triển bền vững ngành nước trước những thách thức

Vấn đề an ninh an toàn trong hoạt động ngành nước là một trong những nhân tố quan trọng gắn với giảm đói nghèo, cải thiện chất lượng cuộc sống cho nhân dân cũng như làm nền tảng cho các mục tiêu phát triển khác của mỗi quốc gia.

Chủ tịch Hội Cấp thoát nước Việt Nam Nguyễn Ngọc Điệp cho biết, ngành nước Việt Nam còn có một số khó khăn, thách thức như vấn đề về chính sách chưa được hoàn thiện; việc đảm bảo thực hiện cấp nước an toàn cho cả khu vực đô thị và nông thôn; vấn đề ngập lụt ở các đô thị lớn; vấn đề thoát nước và xử lý nước thải còn đạt ở mức quá thấp…

Theo ông Điệp, để giải quyết những khó khăn thách thức đó, trong thời gian qua, Chính phủ Việt Nam đã nỗ lực trong việc hoàn thiện thể chế chính sách thông qua ban hành và bổ sung chỉnh sửa nhiều luật liên quan đến ngành nước như: Luật Đầu tư, Luật Đất đai, Luật Doanh nghiệp, Luật Bảo vệ môi trường, Luật Đầu tư theo phương thức đối tác công tư… thu hút các nguồn lực cho đầu tư, nâng cao năng lực, chất lượng nguồn nhân lực, đặc biệt việc áp dụng những tiến bộ khoa học công nghệ trong lĩnh vực cấp thoát nước và xử lý nước thải.

Cùng với đó, các hoạt động hợp tác quốc tế cũng được tăng cường bằng nhiều hình thức đa dạng nhằm tranh thủ sự hỗ trợ và chia sẻ kinh nghiệm từ quốc tế.

Tuy nhiên, để đạt được các mục tiêu của Chính phủ đặt ra cũng như các mục tiêu phát triển bền vững của Liên Hợp Quốc đến 2030 và những thách thức nêu trên, ngành nước Việt Nam còn cần phải nỗ lực rất nhiều trong thời gian tới.

Bà Mai Thị Liên Hương, Cục trưởng Cục Hạ tầng kỹ thuật (Bộ Xây dựng) cho biết, hiện nay, Việt Nam có trên 750 nhà máy nước sạch phục vụ đô thị và nông thôn phụ cận với tổng công suất là 11,6 triệu m3/ngày đêm. Tỉ lệ dân cư đô thị được cung cấp nước sạch 92%, tỉ lệ thất thoát, thất thu nước sạch giảm còn khoảng 17,2%.

Tuy nhiên về thoát nước và xử lý nước thải, cả nước mới có khoảng 71 nhà máy xử lý nước thải tập trung đã đi vào vận hành với tổng công suất thiết kế khoảng 1,38 triệu m3/ngày; tỉ lệ thu gom xử lý nước thải sinh hoạt đô thị chỉ đạt khoảng 15%.

Cùng với đó, các vấn đề về biến đổi khí hậu, hạn hán thiên tai, xâm nhập mặn và việc gia tăng dân số cũng như tốc độ đô thị hóa tăng nhanh đã tác động không nhỏ đến sự phát triển của ngành nước ở Việt Nam. Có thể thấy việc giải quyết bài toán an ninh, an toàn cấp nước, tình trạng ngập úng đô thị và vấn đề xử lý nước thải là những thách thức được đặt ra đối với ngành nước Việt Nam.

Vì thế, bà Hương mong muốn các cơ quan quản lý nhà nước tiếp tục hoàn thiện các quy định pháp luật về cấp, thoát nước, ban hành cơ chế chính sách khuyến khích các thành phần kinh tế tham gia đầu tư xây dựng, quản lý và vận hành hệ thống cấp thoát nước, bảo đảm đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội của đất nước. 

Đặc biệt, đề nghị các cơ quan, tổ chức, cá nhân phối hợp với Bộ Xây dựng tập trung xây dựng Luật Cấp thoát nước trình Quốc hội thông qua trước năm 2025.

Theo bà Hương, việc xây dựng Luật Cấp Thoát nước Việt Nam đang được Bộ Xây dựng lấy ý kiến, ưu tiên hoàn thiện nhằm giải quyết những khó khăn còn tồn tại, qua đó, góp phần thúc đẩy ngành nước nói riêng và nền kinh tế quốc gia nói chung phát triển theo hướng bền vững, phù hợp với điều kiện biến đổi khí hậu phức tạp như hiện nay.

Bên cạnh đó, các doanh nghiệp trong ngành cấp thoát nước cần tiếp tục quan tâm đến việc ứng dụng công nghệ tiên tiến, thân thiện với môi trường trong hoạt động xây dựng, quản lý, vận hành hệ thống cấp thoát nước, góp phần bảo vệ môi trường, tiết kiệm năng lượng, tiết kiệm tài nguyên nước, thích ứng biến đổi khí hậu, hướng tới phát triển bền vững.

Ngành cấp thoát nước, đặc biệt là Hội Cấp thoát nước Việt Nam cần tiếp tục mở rộng hợp tác quốc tế về việc chia sẻ kinh nghiệp quản lý ngành nước cũng như nghiên cứu, ứng dụng chuyển giao công nghệ về vật tư, vật liệu, thiết bị ngành nước.

Khôi Nguyên