Nhà có nhiều người bị ung thư: Có thể do gen?

Nhiều gia đình cả nhà có hai mẹ con, thậm chí có gia đình 3 mẹ con cùng bị ung thư ở một thời điểm. Các bác sĩ cho biết có nhiều khả năng liên quan đến gen di truyền.

Bệnh nhân ở bệnh viện K Hà Nội.
Cả nhà 5 - 6 người bị ung thư

Trường hợp gia đình nhà anh Nguyễn Thế Thắng trú tại Thái Bình là điển hình. Gia đình anh Thắng có 4 người trước đó đều tử vong do ung thư. Người thì bị ung thư hạch, người bị ung thư tủy, hai người bị ung thư thực quản. Đến nay, anh Thắng lại được chẩn đoán bị ung thư đại tràng. Mặc dù đã được cắt bỏ đoạn ung thư đại tràng đang chờ để hóa xạ trị nhưng anh Thắng lúc nào cũng hoang mang lo lắng. Một người anh, 2 người chị gái và 1 người em trai đều về cõi phật với căn bệnh quái ác này.

Đến nay, anh Thắng hoàn toàn tin có gen di truyền ung thư. Bố anh Thắng mất từ khi anh còn nhỏ do ốm đau. Có thể lúc ấy cũng là một triệu chứng của ung thư nhưng cả nhà không biết và ông cụ cứ ậm ạch đau ốm cho đến lúc tử vong.

Trường hợp nhà chị Vũ Thị V. đang điều trị tại Bệnh viện K. trung ương cũng như thế. Chị V. đang điều trị bệnh ung thư vú. Chị V. cho biết ngày trước mẹ chị cũng mất vì ung thư vú. Đến nay chị lại mắc căn bệnh quái ác này.

Bác sĩ Đặng Thế Căn – Nguyên Phó Giám đốc Bệnh viện K Hà Nội cho biết ông gặp rất nhiều bệnh nhân trong cả gia đình có nhiều người bị ung thư. Rõ ràng nếu liên quan đến gia đình thì chắc chắn là bệnh ung thư có liên quan đến yếu tố gen.

Hiện nay, tại Viện Huyết học và Truyền máu Trung ương, chị Nguyễn Thị H. và con gái cũng đang điều trị ung thư cùng lúc. Chị H. bị ung thư hạch còn con gái bị ung thư máu. Chị H. không ngờ rằng tai họa lại ập xuống gia đình chị. Hai căn bệnh quái ác đều rơi cả vào các thành viên trong gia đình.

Thấy hai mẹ con bị ung thư, chị H, đã vội vàng đưa con lớn đi kiểm tra tổng thể sức khỏe. Chồng chị H. cũng đi khám bệnh tổng quát sàng lọc ung thư. Tuy nhiên, chị H. cho biết như thế để an tâm hơn thôi nếu thực sự do gen thì chị lo lắng vô cùng.

Gia đình chị Hoàng Thị Huế – Vũ Thư, Thái Bình cũng đang khổ sở vì căn bệnh ung thư đang quét qua gia đình chị khi hai đứa con nhỏ đều bị ung thư. Cháu lớn bị ung thư máu còn cháu nhỏ bị u nguyên bào thần kinh, một dạng ung thư thường gặp ở trẻ em.

Nhiều bệnh ung thư có yếu tố di truyền

Bác sĩ Căn cho biết di truyền ảnh hưởng tới sự phát triển ung thư, nhất là ung thư vú, ung thư tuyến tiền liệt và ung thư đại trực tràng. Bệnh ung thư vú có liên quan chặt chẽ đến yếu tố di truyền nhất và đã được các bác sĩ chuyên khoa ung thư cảnh báo. Theo y khoa thế giới, 45% gia đình bị ung thư vú có yếu tố di truyền liên quan đến đột biến gen BRCA1. Đây là rối loạn di truyền trội trên nhiễm sắc thể, thường hay gặp nhất trong ung thư vú.

Nếu cha mẹ đẻ của một người bị ung thư, người đó đã có nguy cơ mắc căn bệnh này cao hơn 80-100% so với những người có cha mẹ đẻ không bị ung thư. Hay những gia đình chị gái bị ung thư vú hay u xơ thì em gái có nguy cơ bị bệnh này rất cao.

Ngoài ra, bác sĩ Căn khuyến cáo đối với bệnh u nguyên bào võng mạc 2 mắt ở trẻ nhỏ và những bệnh nhân mang chứng đa polip có tính chất gia đình. Những người có tiền sử polip cần theo dõi và kiểm tra sức khỏe thường xuyên.

Thực tế, nguyên nhân dẫn đến ung thư là do sự thay đổi trong các gen chịu trách nhiệm tăng trưởng, sửa chữa các sai hỏng trong tế bào và ức chế khối u. Các gen đột biến này xuất hiện bởi nhiều yếu tố gồm môi trường sống, thói quen sinh hoạt và yếu tố di truyền… Tuy nhiên các bệnh đều dự đoán nguyên nhân nên chưa biết nguyên nhân nào là nguyên nhân cụ thể.

Hiện nay, bác sĩ Căn cho biết tại Việt Nam có một vài trung tâm xét nghiệm gen. Chính vì thế, gia đình có người tiền sử bị ung thư vú, ung thư tiền liệt tuyến, ung thư đại tràng hay cả nhà có từ 2 thành viên bị ung thư trở lên nên làm các xét nghiệm gen. Việc phát hiện các thành viên trong gia đình mang gen đột biến, có vai trò quan trọng trong xác định, tiên lượng và điều trị bệnh.

Khánh Ngọc