'Nhà cải cách tiếng Việt' PGS.TS Bùi Hiền lí giải quảng cáo "Mở lon Việt Nam"

PGS Bùi Hiền- nguyên Phó hiệu trưởng trường ĐH Sư phạm Ngoại ngữ Hà Nội cho rằng câu "Mở lon Việt Nam" là một câu không có nghĩa. Chính sự vô nghĩa của nó khi cho vào quảng cáo lại định hướng cho người ta liên tưởng đến cái khác.

Mấy ngày nay, dư luận được dịp xôn xao với cụm từ “Mở lon Việt Nam”. Ngay sau khi xuất hiện, nội dung quảng cáo của sản phẩm Coca-Cola Việt Nam đã bị Cục Văn hóa cơ sở thuộc Bộ Văn hóa Thể thao và Du lịch “tuýt còi” vì cho rằng “có dấu hiệu về hành vi quảng cáo thiếu thẩm mỹ, không phù hợp thuần phong mỹ tục Việt Nam…”
Trao đổi với PV, PGS.TS Phạm Văn Tình - Tổng Thư ký hội Ngôn ngữ học Việt Nam cho rằng, việc “bắt lỗi” ở câu này phải xem có đúng hay không, chứ không phải là dùng trong quảng cáo này đã hay chưa? Liệu câu này có bị làm mất thuần phong mỹ tục cũng như liên quan đến nghĩa xấu hay không?

PGS.TS Phạm Văn Tình - Tổng Thư ký hội Ngôn ngữ học Việt Nam.

PGS Phạm Văn Tình: Dùng trong quảng cáo là chấp nhận được
Theo PGS Tình, trong từ điển tiếng Việt, từ “lon” (danh từ) mang những 5 nghĩa gồm hai nghĩa thuần Việt và ba nghĩa ngoại lai.
Cụ thể, từ này có nghĩa như sau: 1. Chỉ một con thú rừng cùng họ với cầy móc cua, nhưng nhỏ hơn; 2. vật hình trụ đựng sữa hoặc nước giải khát, thường bằng kim loại; 3. Phương ngữ: bơ (bơ gạo/ lon gạo); 4. vại nhỏ, chậu nhỏ bằng sành; 5. phù hiệu quân hàm (lon đại úy, quân hàm).
Cũng theo PGS Tình, đây là những từ quá thông dụng tiếng Việt rồi. Lon mà sử dụng trong giao tiếp bây giờ đến mức quá quen như khi hỏi nhau" Uống mấy lon? Dùng mấy lon nước ngọt"?
PGS Tình cho rằng, từ “lon” kết hợp với từ Việt Nam người ta "ngại" là có hai lí do: Đối với Việt Nam, từ “lon” tầm thường quá. Thứ hai, từ lon dễ liên tưởng khi “thêm dấu thêm má”. Nếu suy luận thế thì có bao nhiêu cái có thể suy luận được sang nghĩa khác như Chợ Lớn, Bưởi năm roi.
Vì thế, trong trường hợp này, PGS Tình cho rằng dùng câu đó không có gì sai và việc Cục văn hóa cơ sở- Bộ Văn hóa Thể thao và Du lịch kết luận như thế là hơi vội. Cơ quan nhà nước có quyền lên tiếng nhưng trước đó nên tham khảo ý kiến các nhà khoa học.
“Liệu Bộ này có thể đi theo dõi hết các quảng cảo, thương hiệu ở khắp đất nước này mà có thể sẽ gây liên tưởng hay không? Ví dụ: tôi đã không dưới 3 lần nhìn thầy nhà hàng gắn biển là“Chim to dần”. Xét thế thì biển quảng cáo này có thể gây hiểu lầm thì có thể bắt lỗi người ta. Tuy nhiên, anh lấy gì, dựa vào đâu để phạt những biển này “- PGS Tình chia sẻ.
Cũng theo vị Tổng Thư ký hội Ngôn ngữ học Việt Nam, quảng cáo là một tổ hợp thông điệp mà có ít lời.
“Ở đây, trên phông quảng cáo của họ có hình ảnh các lon, màu sắc,…Anh không thể tách câu đó với bối cảnh của thông điệp quảng cáo. Câu “Mở lon Việt Nam” tôi cho rằng rõ nghĩa và dùng trong quảng cáo là chấp nhận được”- PGS Tình khẳng định.

PGS Bùi Hiền.

PGS Bùi Hiền- nguyên là Phó hiệu trưởng trường ĐH Sư phạm Ngoại ngữ Hà Nội: Sự lập lờ như thế gây phản cảm là đúng thôi.
PGS Bùi Hiền - nguyên là Phó hiệu trưởng trường ĐH Sư phạm Ngoại ngữ Hà Nội cho rằng, hiện tại câu "Mở lon Việt Nam" là một câu không có nghĩa. Chính sự vô nghĩa của nó khi cho vào quảng cáo lại định hướng cho người ta liên tưởng đến cái khác.
“Về mặt ngôn ngữ có phần liên tưởng, mà ở câu này dễ liên tưởng đến ý nghĩa xấu. Sự lập lờ như thế gây phản cảm là đúng thôi. Chả nhẽ, cả một hãng lớn đưa lên một câu hoàn toàn vô nghĩa lên đây, để làm gì?”- PGS Bùi Hiền nói.
Theo các giảng viên về ngôn ngữ, việc xác định lỗi sử dụng slogan “Mở lon Việt Nam” - “là hành vi quảng cáo thiếu thẩm mỹ, không phù hợp thuần phong mỹ tục Việt Nam” hoàn toàn không có cơ sở xét cả về câu chữ và nghĩa của từ.
Trước đó, giải thích lý do chấn chỉnh quảng cáo của Coca – Cola Việt Nam, bà Ninh Thị Thu Hương, Cục trưởng Cục Văn hóa cơ sở cho rằng, giả sử nếu người ta thêm dấu, thêm mũ vào từ “lon” thì cụm từ “lon Việt Nam” sẽ có rất nhiều vấn đề. Ý kiến này của vị Cục trưởng Cục Văn hóa cơ sở vấp phải nhiều ý kiến tranh luận.

Theo Đỗ Hợp/Tiền Phong

Lễ khai giảng ‘đa sắc màu’ của hệ thống trường TH School

Bắt đầu năm học 2023 - 2024 với chủ đề “Going Beyond - Không ngừng vươn xa”, các em học sinh mới của TH School tự tin bước trên thảm đỏ trong tiếng chuông rộn ràng, trên tay là những lá cờ nhiều màu sắc đại diện cho các quốc gia quê hương mình.

Điểm chuẩn đại học các ngành khối D năm 2023 dự kiến ra sao?

Nhiều chuyên gia nhận định điểm chuẩn các ngành khối D năm 2023 tương tự năm ngoái, nếu tăng hoặc giảm cũng không quá nhiều.

72.000 thí sinh chỉ đăng ký 1 nguyện vọng tuyển sinh ĐH duy nhất

Thông tin được đại diện Bộ GD-ĐT đưa ra tại Ngày hội “Lựa chọn nguyện vọng” giải đáp thắc mắc về xét tuyển đại học, cao đẳng năm 2023 sáng nay, 22/7.

Học phí loạt trường đào tạo Kinh tế có tiếng ở phía Bắc

Các trường Kinh tế phía Bắc có mức học phí đa dạng, từ hơn 10 triệu đồng cho tới hàng trăm triệu đồng mỗi năm tùy theo các chương trình đào tạo như đại trà, chất lượng cao hay liên kết quốc tế.

Trường ĐH Kinh tế Quốc dân công bố điểm chuẩn

Tối 21/7, Trường ĐH Kinh tế Quốc dân công bố điểm sàn theo phương thức xét tuyển bằng điểm thi tốt nghiệp THPT và điểm chuẩn theo phương thức xét tuyển kết hợp.

Đạt 25 điểm khối A nên chọn ngành gì?

Đạt 25 điểm khối A00 thi tốt nghiệp THPT nên chọn ngành gì là câu hỏi được nhiều thí sinh quan tâm. VietNamNet đưa ra một số gợi ý để thí sinh, phụ huynh có thể tham khảo khi đăng ký xét tuyển đại học.

Điểm chuẩn khối Khoa học tự nhiên năm 2023 dự kiến ra sao?

Trao đổi với VietNamNet, GS Lê Thanh Sơn, Phó hiệu trưởng Trường ĐH Khoa học Tự nhiên - ĐH Quốc gia Hà Nội, đã đưa ra những dự kiến về điểm chuẩn xét tuyển đại học năm 2023 căn cứ vào phổ điểm Bộ GD-ĐT công bố.

Top 10 trường có điểm chuẩn ngành Truyền thông đa phương tiện cao nhất

Điểm chuẩn ngành Truyền thông đa phương tiện năm 2022 cao nhất lên tới 29,25 ở HV Báo chí và Tuyên truyền hay 27,55 ở Trường ĐH Khoa học Xã hội và Nhân văn - ĐH Quốc gia TP.HCM.

Đà Nẵng chi hơn 400 tỷ đồng miễn 100% học phí cho học sinh

Năm học 2023- 2024, Đà Nẵng chi hơn 400 tỷ đồng hỗ trợ 100% học phí cho trẻ mầm non, học sinh phổ thông công lập và ngoài công lập.

Trường ĐH Ngoại thương lấy điểm sàn 23,5

Trường ĐH Ngoại thương công bố điểm sàn xét tuyển dựa trên kết quả thi tốt nghiệp THPT từ 23,5 điểm.

Đang cập nhật dữ liệu !