Nghịch dại, bé trai biến thành thái giám
Nhiều bệnh nhân đến viện muộn trong tình trạng tinh hoàn đã tím đen, buộc phải cắt bỏ |
TS. BS Lê Vương Văn Vệ - Giám đốc TT Nam học và Hiếm muộn Việt Bỉ cho biết, xoắn tinh hoàn là bệnh hay gặp lứa tuổi trẻ em và tuổi trưởng thành (12-18 tuổi) chiếm 65%; tỷ lệ 1/4000 ca ở nam giới trên 25 tuổi. Đây là tình trạng thừng tinh bị xoắn, làm ngừng trệ nguồn máu nuôi tinh hoàn. Thời gian xoắn kéo dài làm thương tổn nhu mô tinh hoàn, thương tổn từ hồi phục đến không hồi phục, làm mất chức năng tinh hoàn, đặc biệt chức năng sinh tinh trùng.
TS Vệ cho biết thêm, xoắn tinh hoàn thuộc dạng cấp cứu ngoại khoa, cần phẫu thuật tức thì. Trong vòng 6 giờ là cơ hội vàng của điều trị; trong 12 giờ thành công 75%; trong 24 giờ thành công 20%; sau 24h hầu như không hiệu quả, các tế bào nhu mô hoại tử, cần cắt bỏ để tránh hoại thư. Số ít có thể “tự gỡ xoắn” hoặc gỡ xoắn bằng tay.
Điều đáng nói là nam giới khi bị mắc chứng này đều rất chủ quan và e ngại khi đến khám, điều trị tại viện. Thậm chí, một số người vì xấu hổ còn tự ý mua thuốc điều trị khi không được sự hướng dẫn của bác sĩ chuyên ngành. Và đến khi nhập viện cấp cứu thì đã quá muộn, buộc phải cắt bỏ tinh hoàn.
Lý giải vì sao bệnh hay gặp ở các bạn trẻ, thanh thiếu niên, BS Nguyễn Bá Hưng (nguyên BS nam học phòng khám Ánh Sáng) cho biết, do ở độ tuổi này, sự di động của tinh hoàn nhiều hơn, trong khi các bạn trẻ lại hay nghịch hạt cà đẩy lên bẹn sau tìm không thấy đâu cả (do ống bẹn rộng, khiến hạt cà co lên làm cho tinh hoàn bị xoắn).
BS Nguyễn Bá Hưng kể lại, vài tháng trước anh đã phải cấp cứu cho một bệnh nhi 14 tuổi bị xoắn tinh hoàn. Bệnh nhi đến trong tình trạng tinh hoàn sưng to, đau dữ dội.Theo lời bố mẹ cậu bé kể lại, cả nhà vừa ăn cơm xong thì con trai anh chị kêu đau tinh hoàn đột ngột. Khi khám BS Hưng phát hiện tinh hoàn bé bị sưng, treo cao. Ngay lập tức bé được tiến hành phẫu thuật. Tuy nhiên, mổ ra thì thấy tinh hoàn của bé đã tím đen.
“Chúng tôi buộc phải phải cắt bỏ vì hoại tử. Lỗi là do gia đình đã đưa bé đến muộn. Bệnh xoắn thừng tinh thường đem lại hậu quả nặng nề. Khi tinh hoàn không được cung cấp máu nuôi dưỡng, có thể bị hoại tử thành nước mủ hay teo đi trong vài tháng nếu chậm điều trị. Nguy cơ vô sinh rất cao khi bị xoắn cả hai bên tinh hoàn”- BS Hưng nhấn mạnh.
Cần đến viện sớm
Các bác sĩ nam khoa cho biết, bệnh xoắn tinh hoàn ở nam có thể do nhiều nguyên nhân gây nên. Có thể do bất thường bẩm sinh: Là bệnh bẩm sinh nên chưa có hiện tượng xoắn, người bệnh có thể thấy tinh hoàn di chuyển khác thường, có lúc di chuyển ngược lên bụng theo hướng của thừng tinh và lan xuống dưới đùi.
Ngoài ra, có thể là do tinh hoàn không thể xuống bìu đầy đủ. Theo đó, tinh hoàn ẩn là tinh hoàn không thể xuống bìu, tinh hoàn có thể nằm trong bìu hay ống bẹn. Tinh hoàn ẩn có thể gây xoắn tinh hoàn, dễ bị tổn thương tinh hoàn hơn trong trường hợp chấn thương và dễ dẫn tới vô sinh và hóa ác cao hơn.
“Mặc dù quần lót quá chật không là nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng này, nhưng nếu nam giới mặc quần lót quá chật sẽ khiến tinh hoàn bị xoắn. Nam giới hay hoạt động và chơi thể thao mạnh sẽ dẫn đến nguy cơ chấn thương gây xoắn tinh hoàn cao. Đồng thời, nếu nam giới quan hệ không đúng cách, hoạt động quá mạnh cũng dẫn đến tình trạng này. Xoắn tinh hoàn thường xảy ra khi thời tiết lạnh, rất lạnh đột ngột, tắm biển lúc chiều tà, gió, nằm điều hòa với nhiệt độ thấp…” – TS Vệ giải thích.
TS Vệ cho hay, bệnh xoắn tinh hoàn là một bệnh cấp cứu về ngoại khoa nên khi được chẩn đoán hay nghi ngờ là phải tiến hành phẫu thuật ngay. Phẫu thuật tháo xoắn sẽ trả lại nguồn máu cung cấp cho tinh hoàn. Rất quan trong là bác sĩ phải cố định tinh hoàn lại để ngăn ngừa sự tái phát đồng thời cố định cả 2 bên đề phòng bên kia lại xoắn.
Sau khi mổ trong vòng 6 tháng cần phải quan sát và theo dõi tinh hoàn rất có thể sẽ bị tát phát và tinh hoàn thiết chất dinh dưỡng sẽ bị teo đi. Khuyến cáo: Khi có hiện tượng đau tinh hoàn đột ngột, dữ dội nên đi khám nam khoa sớm tìm nguyên nhân, phát hiện sớm bệnh xoắn tinh hoàn.