Tiệm cận với lối sống kiểu Tây, ngày càng nhiều người Việt mắc bệnh lý mới

Chị N.T.L. với cân nặng 94kg, chị luôn mặc cảm, tự ti với thân hình béo phì của mình. Thời con gái, chị nặng 60kg nhưng sau khi kết hôn và sinh em bé thì chị tăng cân phi mã. Thời điểm lên bàn sinh con chị nặng tới hơn 100kg.

Thân hình béo phì khiến sinh hoạt hàng ngày, công việc cũng như sức khoẻ của chị không tốt. Chị đã tìm tới nhiều biện pháp giảm cân như tập luyện, ăn kiêng nhưng không hiệu quả. Lần kiên trì nhất chị giảm được 10kg và từ đó đến nay cân nặng chững lại.

Bà mẹ trẻ chia sẻ, đã thăm khám và bác sĩ cho rằng do quá trình sử dụng thuốc nội tiết ảnh hưởng tới quá trình tăng cân. Khi bị tăng cân có nhiều cái bất cập như quá trình chăm con gây ảnh hưởng, chơi đùa với con cũng không có sức.

Hàng năm, chị L. đi kiểm tra sức khoẻ thì có rất nhiều bệnh lý đang đeo đuổi như bị tăng huyết áp, mỡ máu, gan nhiễm mỡ, tiền đái tháo đường nên chị mong muốn có thể thay đổi thân hình để sinh hoạt, sức khoẻ và công việc được tốt hơn.

GS Trần Bình Giang – Giám đốc Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức cho biết tình trạng thừa cân béo phì là tình trạng đáng lo ngại của y tế Việt Nam. 30 năm trước, chúng ta chưa từng nghĩ phải đối phó với tình trạng béo phì như thế nào thì hiện tại chúng ta đang phải đối mặt với bệnh lý mới này.
 
Theo GS Giang, Việt Nam chưa có thống kê nào mang tính quốc gia về tỷ lệ béo phì của người dân, chế độ dinh dưỡng … chỉ có 1 vài thống kê nhỏ lẻ của Viện Dinh dưỡng Quốc gia nhưng chỉ ở lứa tuổi học đường, trẻ em và xu hướng tăng lên.

Trên thế giới có 6,5 triệu người béo phì cần điều trị, số tiền điều trị cho béo phì là khổng lồ. Tỷ lệ tử vong liên quan tới béo phì gấp 2 lần tỷ lệ tử vong của ung thư vú và đại trực tràng cộng lại. 

Theo PGS Giang có 2 nguyên nhân chính gây béo phì tại Việt Nam.

Thứ nhất, tỷ lệ béo phì tăng cao là do đời sống của người dân Việt tăng lên hơn trước. Mức sống của người Việt Nam bắt đầu tiếp cận với các nước phát triển. Các thực phẩm giàu năng lượng đang ngày càng xuất hiện nhiều hơn trên bàn ăn người Việt.

Thức ăn có lợi cho sức khoẻ như rau xanh, hoa quả lại bị thiếu dần nó được thay bằng gà rán, các loại thức ăn nhanh, nước ngọt... những thức ăn này là nguyên nhân gây thừa cân, béo phì.

Nhiều người còn quan niệm béo phì là sang, to bụng là tướng làm quan nên mặc nhiên để cân nặng từ thừa cân chuyển sang béo phì.

Thứ hai, con người ngày càng ít vận động, tỷ lệ lao động tại văn phòng, ngồi tại chỗ ngày càng tăng lên khiến tiêu hao năng lượng ít hơn năng lượng ăn vào. Năng lượng dư thừa quá nhiều và tích tụ lại trong cơ thể dưới dạng mỡ gây ra thừa cân béo phì. Không chỉ ít vận động trong công việc, người Việt một bước lên xe cũng làm giảm quá trình vận động hơn. 

Hiện nay, mỗi người có thể tự tính tình trạng thừa cân béo phì của mình. Chỉ số cân nặng BMI được sử dụng để phân loại bệnh thừa cân, béo phì. Công thức tính chỉ số này đơn giản và đánh giá tương đối chính xác lượng mỡ trong cơ thể. Chỉ số BMI = Cân nặng cơ thể / (Chiều cao x 2) = kg/m2. 

Cũng theo phân loại của tổ chức Y tế thế giới WHO, người trưởng thành bình thường có cân nặng vượt quá tiêu chuẩn như sau: BMI từ 25 - 29.9 là thừa cân. BMI từ 30 trở lên là béo phì. 

GS Giang cho biết chúng ta hay gọi thừa cân béo phì nhưng thực chất thừa cân và béo phì là hai trạng thái khác nhau. Thừa cân bạn chỉ cần thay đổi chế độ sinh hoạt, thay đổi ăn uống, thay đổi thói quen luyện tập nhưng khi chuyển sang béo phì là phải chuyển sang điều trị theo y học, đây là bệnh phải chữa. Chữa béo phì cũng là cách để chúng ta giảm các nguy cơ bệnh lý đi kèm nhất là tim mạch, ung thư, vô sinh.

K.Chi