Nga và Ukraine đấu tăng ở Thái Lan: T-90 phục thù đả bại T-84?
Năm 2011, các nhà sản xuất xe tăng Nga đã gánh chịu thất bại nặng nề và có lẽ đau đớn nhất trong lịch sử của mình. Họ đã để vuột mất hợp đồng cực kỳ béo bở với Thái Lan trị giá 240 triệu USD. Hồi đó tranh giành nhau hợp đồng bán cho Thái Lan 2 tiểu đoàn xe tăng chủ lực hiện đại là các nhà sản xuất xe tăng Т-90S của Nga, Leopard 2 của Đức, Т-84 Oplot-T của Ukraine và K1А1 của hãng Hyundai Rotem, Hàn Quốc. Ukraine đã giành chiến thắng cùng với tăng Oplot-T.
Nga rất đau đớn với thất bại này, trước hết dĩ nhiên là vì mất cơ hội kiếm khoản tiền to, ngoài ra còn không vui vẻ gì trước sự củng cố thế đứng ở Đông Nam Á của đối thủ cạnh tranh trực tiếp từ Ukraine. Bởi lẽ Т-90 và Т-84 có chung nguồn gốc thiết kế và công nghệ, nên chúng cũng có những ưu điểm và nhược điểm giống nhau. Những cái đó bị quy định trước hết do cấu tạo giống nhau của hai loại xe tăng chủ lực này. Bản chất của nó là ở chỗ cả ở T-90 lẫn T-84, đạn pháo đều nằm trong khoang chiến đấu, sát cạnh kíp xe. Điều đó làm giảm mạnh cơ hội sống sót của lính tăng khi xe bị diệt trên chiến trường.
T-90MS/T-90SM - biến thể mới nhất của T-90 |
Trong những năm gần đây, Nga đã vượt qua được nỗi đau này khi chế tạo được xe tăng hoàn toàn mới Т-14 Armata với tháp xe không người. Nga mới chỉ có ý định sản xuất Armata riêng cho quân đội của mình chứ không chào bán xuất khẩu. Bởi vậy, Nga chỉ nói chuyện về tăng T-90 với các khách hàng nước ngoài. Cũng trên những thị trường đó, Ukraine chào bán tăng Oplot của mình.
Trong trận đấu ở Thái Lan năm 2011, Nga đã bại. Nhưng nay, sau hơn 4 năm, Moskva lại bất ngờ có cơ hội phục thù. Theo báo chí Thái Lan, giới quân sự nước này đặc biệt thất vọng với sự vô trách nhiệm của Kiev khi phá vỡ mọi tiến độ chuyển giao xe tăng.
Hai bên dự định hoàn thành hợp đồng vào cuối năm 2014, nhưng nay, đã trễ một năm so với thời hạn đã định, thay vì 49 chiếc Oplot đã thỏa thuận và 2 xe cứu kéo-sửa chữa BREM-84 Atlet, khachs hàng đã nhận được vẻn vẹn 10 chiếc Oplot. Trong đó 5 chiếc mới chỉ đưa đến Thái Lan vào ngày 4/2/2014, mấy tháng trước thời hạn hoàn thành cả hợp đồng đã thỏa thuận. Để chuyển thêm cho Thái Lan, hãng xuất khẩu vũ khí Ukrspecexport của Ukraine đã phải mất thêm hơn một năm nữa. Lô thứ hai các xe tăng đã được thanh toán tiền đã chỉ đến được Thái Lan vào ngày 31/5/2015.
Chông chênh số phận của T-84 Oplot ở Thái Lan. |
Kiev khẳng định, 10 chiếc Oplot nữa sẽ sẵn sàng vào tháng 4/2016. Nhưng kể cả tin vào điều đó thì khách hàng Thái Lan sẽ còn phải đợi 29 chiếc nữa đến bao giờ? Nhất là khi tính đến yếu tố chu trình công nghệ của mỗi chiếc ở Kharkov dài đến 9 tháng. Có nghĩa là tiếp nhận chiếc Oplot tiếp theo vào tháng 1/2016 thì chỉ thực sự nhận được nó vào tháng 10/2016.
Do trễ tiến độ sản xuất xe tăng kinh niên ở Nhà máy mang tên V.A. Malyshev, trong vòng một năm qua, hai tổng giám đốc đã liên tiếp bị sa thải. Nhưng điều đó cũng vô dụng. Nguyên nhân trục trặc đã là đặc trưng đối với Ukraine. Đến năm 2012, dây chuyền sản xuất xe tăng của Ukraine nằm chết dí 10 năm trời vì không có đơn đặt hàng. Theo một trong các cựu giám đốc nhà máy, ông Nikolai Belov, cơ sở sản xuất tại nhà máy xe tăng xuất sắc nhất một thời ở Liên Xô mà trước Chiến tranh Vệ quốc vĩ đại đã bắt đầu sản xuất loại tăng huyền thoại T-34 đã bị cướp phá, một phần thiết bị và công nghệ đã mất đi mãi mãi. Công nhân viên lại chịu thêm tai họa chậm lương kinh niên.
T-84 Oplot-T của lục quân Thái Lan |
Những chuyện viện cớ vô tận vào lý do bất khả kháng liên quan đến chiến tranh ở Donbass và yêu cầu chờ đợi thêm chút xíu đã khiến ngay cả người Thái Lan quen nhẫn nhịn chán ngấy. Người Thái đang tính chuyện xé bỏ hợp đồng. Hiện nay, họ đã lập ủy ban đặc biệt làm nhiệm vụ tìm ra lối thoát khỏi tình thế bế tắc này.
Bộ Quốc phòng Thái Lan cho là chỉ có thể có 2 giải pháp. Hoặc là Т-90 (ở biến thể Т-90S hay Т-90MS) của Nga, hoặc là VT4/MBT-3000 của Trung Quốc. Nay thì không thể nói đến Leopard 2 lẫn K1А1 vì chúng có pháo cỡ nòng khác. Lục quân Thái Lan bây giờ chỉ cần xe tăng lắp pháo nòng trơn 125 mm như tăng Nga hay Trung Quốc. Còn pháo tăng Đức và Hàn Quốc lại có tiêu chuẩn NATO, nghĩa là pháo 120 mm. Nếu mua các tăng này, Thái Lan sẽ không biết xoay sở thế nào để chúng tương thích với 10 chiếc Oplot kia của Ukraine đã nhận được và biên chế cho các tiểu đoàn thiết kỵ Thái Lan. Tăng Ukraine chính là dùng pháo 125 mm.
(Còn nữa)
Theo Nam Xương/Vietnamdefence