NATO đổi mục tiêu, 'dậy sóng' vì Trung Quốc

Thay vì chỉ quan tâm tới bảo vệ khu vực châu Âu, NATO hiện đổi mục tiêu sang quan ngại trước sự trỗi dậy mạnh mẽ của Trung Quốc.

Hôm 14/6, trong phiên họp đầu tiên với Tổng thống Mỹ Joe Biden, các nhà lãnh đạo NATO nhấn mạnh Trung Quốc đại diện cho “những thách thức mang tính toàn diện”.

Tuyên bố chung của NATO đề cập tới Trung Quốc đã cho thấy sự thay đổi của khối liên minh quân sự lâu nay chỉ tập trung vào bảo vệ khu vực châu Âu.

NATO đổi mục tiêu quan tâm, "dậy sóng" vì sự trỗi dậy mạnh mẽ của Trung Quốc. (Ảnh: Reuters)

“Những tham vọng và hành động hung hăng của Trung Quốc thể hiện những thách thức mang tính toàn diện đối với trật tự quốc tế dựa trên các quy định và đối với các khu vực liên quan tới an ninh của khối”, Reuters dẫn tuyên bố chung của NATO.

Về phần mình, ông Biden đã hối thúc các nhà lãnh đạo NATO chống lại chủ nghĩa độc đoán và sức mạnh quân sự ngày càng lớn của Trung Quốc.

Theo ông Biden, hiệp ước quốc phòng đa phương với các nước thành viên NATO là “trọng trách quan trọng” đối với Mỹ. Nhận định của ông Biden hoàn toàn trái ngược với người tiền nhiệm là cựu Tổng thống Donald Trump. Bởi trước đây, ông Trump từng đe dọa rút Mỹ ra khỏi NATO và các buộc các nước châu Âu chi quá ít ngân sách cho lĩnh vực quốc phòng.

“Tôi muốn tất cả châu Âu biết rằng Mỹ đang ở đây. NATO là cực kỳ quan trọng với Mỹ”, ông Biden nói trong cuộc họp với các nhà lãnh đạo NATO.

Trong cuộc họp báo sau đó, ông Biden còn cáo buộc Trung Quốc và Nga đang cố gắng chia rẽ NATO. Mỹ không muốn có xung đột với Nga và NATO sẽ có phản ứng nếu như Moscow “tiếp tục có những hành động gây hại”.

“Nga và Trung Quốc đều đang cố gắng chĩa mũi nhọn vào tình đoàn kết của liên minh quân sự NATO”, ông Biden nhấn mạnh.

Theo kế hoạch, ông Biden sẽ gặp Tổng thống Nga Vladimir Putin tại Geneva vào ngày 16/6 tới. Đây sẽ là cuộc gặp mặt trực tiếp đầu tiên với nhà lãnh đạo Nga kể từ khi ông Biden trở thành Tổng thống Mỹ.

Trước cuộc gặp, ông Biden miêu tả ông Putin là người cứng rắn và sáng suốt.

Dù vẫn còn tồn tại những bất đồng giữa các nước phương Tây về phương án đối phó với Trung Quốc, song ông Biden nói rằng NATO từng đoàn kết dưới sự lãnh đạo của Mỹ.

“Nước Mỹ đang trở lại”, ông Biden cũng khẳng định chủ nghĩa dân túy dưới thời ông Trump sẽ không lặp lại ở Nhà Trắng trong 4 năm tới.

Thủ tướng Đức Angela Merkel đã miêu tả sự hiện diện của Tổng thống Biden trong cuộc họp của NATO đang mở ra một chương mới. Bà cũng nhấn mạnh tầm quan trọng trong việc xem Trung Quốc như một mối đe dọa tiềm tàng.

“Nếu các ngài xem xét các mối đe dạo tấn công mạng và những mối đe dọa lai, cũng như nhìn vào mối quan hệ hợp tác Nga – Trung, các ngài sẽ không thể phớt lờ Trung Quốc. Nhưng không nên đánh giá quá cao vấn đề này, chúng ta cần tìm ra sự cân bằng quyền lợi”, bà Merkel nhận định.

Trong khi đó, Tổng thư ký NATO Jens Stoltenberg cho rằng sự hiện diện quân sự ngày càng lớn của Trung Quốc từ biển Baltic cho tới châu Phi khiến NATO phải có phương án chuẩn bị đối phó.

“Trung Quốc ngày càng tiến lại gần chúng ta. Chúng ta thấy họ ở lĩnh vực không gian mạng, chúng ta nhìn thấy Trung Quốc ở châu Phi, chúng ta còn chứng kiến Trung Quốc đầu tư lớn vào mạng lưới cơ sở hạ tầng quan trọng của chúng ta”, ông Stoltenberg cho hay.

Các khoản đầu tư của Trung Quốc vào cầu cảng ở châu Âu và kế hoạch thiết lập căn cứ quân sự ở châu Phi và những cuộc tập trận chung với Nga khiến các nước thành viên NATO đồng thuận cho rằng, sự trỗi dậy của Bắc Kinh cần có phản ứng mạnh mẽ đáp trả.

Trên thực tế, nhiều nước thành viên NATO hiện có mối quan hệ kinh tế mật thiết với Trung Quốc. Theo dữ liệu của chính phủ Đức, hoạt động thương mại giữa Tập đoàn Total của Đức với Trung Quốc trong năm 2020 là hơn 212 tỉ euro (257 tỉ USD).

Trong khi đó, số cổ phần của Trung Quốc trong Bộ Tài chính Mỹ tính tới tháng 3/2021 đạt 1,1 ngàn tỉ USD. Giá trị thương mại Mỹ - Trung năm 2020 là 559 tỉ USD.