Nâng cao hiệu quả truyền thông trong y tế như thế nào?

Nâng cao hiệu quả truyền thông về công tác y tế là một trong những chiến lược hợp tác quan trọng giữa Bộ Thông tin truyền thông và Bộ Y tế. Báo Infonet xin trích đăng những bài phát biểu có ý nghĩa trong việc tăng cường hiệu quả tuyên truyền trong lĩnh vực y tế. 

Đây là những bài phát biểu nằm trong hội thảo Nâng cao hiệu quả truyền thông về công tác y tế.

Dưới đây là bài phát biểu của Thạc sĩ: Trần Anh Tuấn Trưởng phòng Thư ký-Tổng hợp, Văn phòng Bộ Thông tin và Truyền thông

Truyền thông là phương pháp hữu hiệu nhất để giúp người dân, cộng đồng nhận được thông tin, có kiến thức về sức khỏe, thực hiện các hành vi bảo vệ và nâng cao sức khỏe của mình. 

Đặc biệt truyền thông nhằm đưa các chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước về lĩnh vực y tế đến người dân; tuyên truyền hiệu quả các Chương trình mục tiêu quốc gia về y tế, các biện pháp đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm. 

Tuyên truyền về các hoạt động nâng cao chất lượng khám chữa bệnh, đẩy mạnh nghiên cứu khoa học, công nghệ và ứng dụng công nghệ thông tin, các kỹ thuật, thành tựu y học tiên tiến… Ngoài ra, truyền thông còn giúp các cấp chính quyền, các bộ, ngành đoàn thể quan tâm đầu tư hơn cho công tác y tế.

Thực tế những năm qua công tác truyền thông về đảm bảo sức khỏe cho nhân dân được các cấp, các, ngành, đoàn thể và các địa phương quan tâm chú ý. Bộ Y tế và Bộ Thông tin và Truyền thông đã ký kết Chương trình số 1050/CTr-BYT-BTTTT ngày 09 tháng 10 năm 2014 về việc phối hợp thông tin, truyền thông về công tác bảo vệ, chăm sóc và nâng cao sức khỏe nhân dân giai đoạn 2014-2020. Kể từ khi Chương trình trên được ký kết, nhiều hoạt động phối hợp đã được triển khai có hiệu quả.

I. Thực trạng truyền thông về công tác y tế trong thời gian qua

1. Các cơ quan thông tấn báo chí, các đài phát thanh và truyền hình từ Trung ương tới địa phương, hệ thống truyền thông cơ sở dưới sự định hướng chỉ đạo của Ban Tuyên giáo Trung ương, Bộ Thông tin và Truyền thông đã kịp thời thông tin, tuyên truyền toàn diện về công tác y tế, phổ biến sâu rộng chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước về y tế; tuyên truyền vận động toàn xã hội cùng chung tay vì sự nghiệp bảo vệ, chăm sóc sức khỏe nhân dân, góp phần tăng cường thống nhất, đồng thuận của toàn xã hội đối với hoạt động bảo vệ, chăm sóc và nâng cao sức khỏe nhân dân. 

Định hướng các cơ quan báo chí và truyền thông chuyển tải đầy đủ thông tin về hoạt động của ngành y tế đến các tầng lớp nhân dân và những người làm công tác hoạch định chính sách các cấp; thông tin, tuyên truyền mục đích, ý nghĩa các sự kiện và những thành tựu nổi bật của ngành y tế; giới thiệu các nhân tố mới, điển hình tiên tiến, những tấm gương người tốt, việc tốt trong các phong trào, các cuộc vận động của ngành y tế. 

Trong đó đã chú trọng triển khai tuyên truyền về: Chiến lược bảo vệ, chăm sóc và nâng cao sức khỏe nhân dân đến năm 2020 tầm nhìn năm 2030; Đề án tổng thể phát triển thể lực, tầm vóc người Việt giai đoạn 2011-2030; Đề án Phát triển y tế biển đảo Việt Nam đến năm 2020; Đổi mới cơ chế quản lý tài chính về y tế, trong đó có lộ trình thực hiện tính đúng, tính đủ giá dịch vụ y tế; Chính sách về Bảo hiểm y tế; Chiến lược quốc gia phát triển ngành dược Việt Nam đến năm 2020 và tầm nhìn năm 2030; Cuộc vận động “Người Việt Nam ưu tiên dùng thuốc Việt Nam”; Phong trào “Vệ sinh yêu nước nâng cao sức khỏe”…

Các cơ quan thông tấn báo chí, các đài phát thanh truyền hình và hệ thống thông tin cơ sở đã tuyên truyền có hiệu quả các chương trình mục tiêu quốc gia về y tế; các biện pháp đảm bảo vệ sinh, an toàn thực phẩm, trang thiết bị y tế. 

Cung cấp thông tin, chính sách định hướng quản lý, công nghệ kỹ thuật mới về trang thiết bị y tế và sản phẩm trang thiết bị y tế sản xuất trong nước; thông tin về công tác đào tạo, phát triển nguồn nhân lực và công tác nghiên cứu khoa học, phát triển công nghệ ngành y tế; công tác quản lý môi trường y tế nhằm đáp ứng nhu cầu ngày càng cao về công tác bảo vệ chăm sóc và nâng cao sức khỏe nhân dân.

Tổ chức thông tin, tuyên truyền về các hoạt động nâng cao chất lượng khám và điều trị bệnh, đẩy mạnh công tác nghiên cứu khoa học, công nghệ và ứng dụng công nghệ thông tin, các kỹ thuật, thành tựu y học tiên tiến trong đó có lĩnh vực y dược cổ truyền vào công tác khám, chữa bệnh; các hoạt động tăng cường hệ thống y tế cơ sở, đặc biệt nâng cao năng lực chuyên môn các trạm y tế xã, bệnh viện tuyến huyện, bệnh viện tuyến tỉnh, ứng dụng y tế từ xa nhằm từng bước hạn chế tình trạng quá tải ở các bệnh viện tuyến trên; 

Tuyên truyền đề án giảm tải bệnh viện; đề án bệnh viện vệ tinh, đề án bác sĩ gia đình; luân phiên, luân chuyển cán bộ y tế và đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính trong khám chữa bệnh, xử lý thông tin về các hiện tượng tiêu cực nâng cao sự hài lòng người bệnh, cải thiện chất lượng khám chữa bệnh trên toàn hệ thống.

2. Về các thiết chế phục vụ công tác tuyên truyền:

Ngoài các cơ quan thông tấn báo chí, các đài phát thanh và truyền hình Trung ương và địa phương, hệ thống thông tin cơ sở, ngành y tế còn các thiết chế chuyên về công tác truyền thông của Bộ Y tế:

- Bộ Y tế có Vụ Truyền thông và Thi đua, khen thưởng là cơ quan tham mưu cho Bộ về công tác quản lý nhà nước về công tác truyền thông bảo đảm sức khỏe cho nhân dân 

- Tuyến Trung ương: Có Trung tâm Truyền thông Giáo dục sức khỏe Trung ương, được thành lập từ năm 1980. Đến nay, Trung tâm Truyền thông Giáo dục sức khỏe Trung ương đã trưởng thành trên nhiều mặt, chức năng nhiệm vụ và quyền hạn đã được mở rộng hơn;

- Tuyến tỉnh/thành phố trực thuộc Trung ương: Hiện nay 63/63 tỉnh/thành phố đã thành lập được Trung tâm Truyền thông GDSK tỉnh trực thuộc các Sở Y tế; 

- Tuyến huyện: Có Phòng Truyền thông GDSK thuộc Trung tâm y tế huyện; tuyến xã có cán bộ chuyên trách về truyền thông GDSK và hơn 100.000 truyền thông viên là các nhân viên y tế thôn/bản/ấp; 

3. Một số khó khăn bất cập: Bên cạnh những kết quả đạt được, thời gian qua truyền thông về công tác y tế vẫn còn một số khó khăn, bất cập:

- Kinh phí dành cho công tác truyền thông y tế còn nhiều hạn chế, ảnh hưởng chung đến hiệu quả hoạt động truyền thông;

- Công tác truyền thông y tế chưa được các cấp, các  ngành, địa phương quan tâm và đánh giá đúng mức nên việc định hướng hoạt động cũng như kết nối truyền thông giữa các bộ, ngành còn chậm nên việc hướng dẫn chuyên môn tuyến dưới còn hạn chế, chuyển tải thông tin tuyên truyền chưa kịp thời, thiếu sự kết nối giữa các cơ quan, đơn vị;

- Trang thiết bị truyền thông cũ, lạc hậu gây khó khăn trong triển khai hoạt động cũng như trong hợp tác với các cơ quan báo chí truyền thông Trung ương và địa phương về công tác tuyên truyền.

II. Một số giải pháp nâng cao công tác truyền thông về y tế

Để nâng cao hiệu quả của truyền thông về công tác y tế, theo tôi cần tập trung một số giải pháp sau:

1. Cần tăng cường phối hợp chặt chẽ hơn giữa Bộ Y tế, Bộ Thông tin và Truyền thông, Ban Tuyên giáo Trung ương và các cơ quan chủ quản của các cơ quan báo chí, truyền thông để cùng thực hiện việc chỉ đạo định hướng tuyên truyền cho các đơn vị làm công tác truyền thông có hiệu quả;

2. Bộ Y tế cần chỉ đạo các cơ sở y tế, bệnh viện, cơ sở điều dưỡng… tạo điều kiện cung cấp thông tin cho các cơ quan thông tấn báo chí nhanh nhất, chính xác nhất, thực hiện tốt trách nhiệm của người phát ngôn. Tăng cường tập huấn về chuyên môn cho các phóng viên các cơ quan báo chí. Có chính sách đặt hàng hoặc các chương trình truyền thông cho các cơ quan thông tấn báo chí. Mặt khác, các cơ sở ý tế cần tăng cường cán bộ thực hiện công tác truyền thông. 

3. Bộ Thông tin và Truyền thông định hướng thông tin và chỉ đạo các cơ quan báo chí, các đơn vị thông tin cơ sở tăng thời lượng, nội dung và chất lượng tuyên truyền các chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước về công tác bảo vệ, chăm sóc và nâng cao sức khỏe nhân dân; phản ánh đầy đủ chính xác, kịp thời các hoạt động của ngành y tế, tạo sự thống nhất đồng thuận của toàn xã hội để cùng ngành Y tế thực hiện tốt công tác chăm sóc, bảo vệ sức khỏe cho nhân dân. 

4. Các cơ quan thông tấn báo chí cử phóng viên bám sát các cơ sở y tế để kịp thời phản ánh về công tác khám chữa bệnh; có kế hoạch xây dựng các chuyên trang, chuyên mục thông tin, tuyên truyền về lĩnh vực y tế với sự hỗ trợ kinh phí của Bộ Y tế. Tổ chức các khóa tập huấn, bồi dưỡng kỹ năng biên tập, viết tin, bài tuyên truyền về chuyên đề y tế.