Mỹ công bố thông tin "mật" kế hoạch tăng cường sức mạnh của Hải quân Nga

Sau khi Liên Xô tan rã vào những năm 1990 khiến Hải quân Nga đã gần như đi đến giải thể, nhưng giờ đây lực lượng này đang trên đà phát triển trở lại.

Theo một báo cáo của Văn phòng Tình báo Hải quân (ONI) thuộc Lầu Năm Góc, mặc dù quy mô Hải quân Nga giờ đây chỉ bằng 1/6 hoặc 1/4 Hải quân Liên Xô trước đây, Moscow đã tận dụng những năm yếu kém sau thời Chiến tranh Lạnh để tập trung vào chất lượng khí tài quân sự thay vì số lượng. Tuy nhiên Nga cần phải gấp rút chế tạo thêm nhiều tàu chiến nữa.

Một tàu chiến lớp Kirov của Nga.

“Trong vòng 10 – 15 năm nữa, Hải quân Nga sẽ tiếp tục quá trình chuyển mình thành một lực lượng hiện đại. Một số lượng tàu chiến và tàu ngầm mới sẽ được đưa vào sử dụng trước khi thập niên mới bắt đầu”, báo cáo trên viết.

“Việc tiếp tục chế tạo thêm các loại tàu đã có cũng như bắt đầu thiết kế tàu mới hơn đều được lên kế hoạch thực hiện vào thập kỷ 2020. Bên cạnh đó, hoạt động bảo dưỡng cũng như nâng cấp các tàu đã có từ thời Liên Xô cũng sẽ được tiến hành”.

Tuy nhiên, trong lúc Hải quân Nga sẽ tiếp tục có những loại vũ khí lợi hại, họ phải đẩy nhanh tiến độ sản xuất hơn nữa và báo cáo của ONI viết rẳng Nga phải nhanh chóng giải quyết vấn đề này. Trong khi đó, Hải quân Nga vẫn tiếp tục chú trọng vào chất lượng thay vì số lượng: “Hải quân Nga trong thế kỷ 21 sẽ trở nên lợi hại hơn, tuy nhiên quy mô sẽ không lớn hơn so với hiện tại”.

Báo cáo của ONI còn công bố thêm những thông tin trước đây chưa từng được công bố về lực lượng Hải quân Nga.

Thứ nhất là sự xuất hiện của một dự án chiến hạm chạy bằng năng lượng hạt nhân mới của Nga. “Một chương trình tàu chiến mới có tên là Lider đang được thực hiện nhằm thay thế các tàu lớp Udaloy và Sovremennyy đã có tuổi. Đây có thể là một loại tàu có khối lượng 8.000 đến 18.000 tấn, có hệ thống phòng không, chống hạm, chống tàu ngầm hiện đại. Dự kiến Nga sẽ chế tạo tổng cộng 12 chiếc và chiếc đầu tiên sẽ được chế tạo khoảng giữa thập kỷ 2020”, báo cáo viết.

Thứ hai là Nga đang phát triển một loại tàu ngầm tấn công mới. “Vào đầu năm 2006, Chỉ huy Hải quân Nga lúc đó là Đô đốc Vladimir Masorin đã từng phát biểu về lực lượng tàu ngầm mà Nga sẽ có trong tương lai. Theo đó, ông nói rằng một loại tàu hạt nhân thế hệ mới đang được phát triển. Nhiệm vụ chính của các tàu loại nhỏ này là nhằm bảo vệ các tàu ngầm lớp Borei, qua đó cho phép các tàu lớp Yasen có thể thực hiện những nhiệm vụ khác. Tuy nhiên tàu này sẽ chưa thể đi vào hoạt động trước năm 2020”, báo cáo viết.

Thứ ba là Nga cũng đang chế tạo một loại tàu ngầm diesel mới: “Một tàu ngầm chạy bằng diesel mới có tên là Kalina hiện đang được thiết kế, dự kiến nó sẽ có một hệ thống động lực không dùng không khí (AIP) và dự kiến sẽ được hạ thủy vào đầu thập kỷ 2020”.

Thứ tư là Nga đang có kế hoạch chế tạo một tàu sân bay mới. “Tàu sân bay mới của Nga hiện đang được thiết kế bởi Cơ quan Thiết kế Neva và Trung tâm Khoa học Quốc gia Krylov tại thành phố St. Peterburg (Nga), nơi đã từng thiết kế tàu Kiev và Kuznetsov trước đây. Theo kế hoạch, Nga sẽ sản xuất 3 tàu sân bay, 1 chiếc cho Hạm đội Phương Bắc, 1 chiếc cho Hạm đội Thái Bình Dương và chiếc còn lại đóng vai trò dự bị”.

Tàu sân bay Đô đốc Kuznetsov của Nga vẫn là mẫu hạm duy nhất của Nga hiện nay.

“Bên cạnh vấn đề trong sản xuất, Hải quân Nga cần phải giải quyết vấn đề về căn cứ, hỗ trợ, điều phối tàu khu trục để hộ tống, cũng như lo cho thủy thủ đoàn gồm hàng ngàn người. Mặc dù các sĩ quan Hải quân cấp cao đều lên tiếng ủng hộ chế tạo tàu sân bay, rất có thể chính phủ nước này sẽ còn phải bàn bạc kỹ càng trước khi đưa ra quyết định cuối cùng”, báo cáo nhận định.

Thứ năm, Nga đang đầu tư vào công nghệ vũ khí laser và pháo điện từ. “Hiện Nga đang chế tạo một loại pháo phóng điện có thể đạt vận tốc đạn lên đến 2.000m/giây trở lên. Trong khi đó, hệ thống laser cũng đang được chế tạo nhằm phá hoại các hệ thống cảm biến hoặc các cấu trúc lớn bằng nhiệt năng”, báo cáo viết. Tuy nhiên, Nga vẫn đang đối mặt với nhiều vấn đề chưa thể giải quyết ngay lập tức.

Cuối cùng, Nga mong muốn chuyên nghiệp hóa lực lượng quân đội. Theo ONI, “Nga muốn lập nên một đội quân chuyên nghiệp, tình nguyện và kỹ năng cao, đồng thời quân đội cũng đang thiết kế chế độ tập luyện cho các học viện quân sự nhằm xóa đi thái độ tiêu cực đối với quân đội Nga”.

Nhìn chung, Nga đang bắt đầu tiến những bước dài trong việc phát triển thành một lực lượng hải quân của thế kỷ 21, mặc dù có khả năng gây dựng ảnh hưởng ở nước ngoài khá giới hạn nhưng vẫn rất lợi hại và sẽ có những đội ngũ thủy thủ chuyên nghiệp. Nhiều khả năng Nga sẽ còn trở nên mạnh hơn Liên Xô trước đây rất nhiều.

Nội dung được thực hiện qua tham khảo Tạp chí National Interest. National Interest được thành lập vào năm 1985. Tạp chí thường tập trung vào vấn đề chính sách đối ngoại và những lợi ích quốc gia của Mỹ.

Anh Tuấn (lược dịch)