Lý giải ca bệnh “không mạch, không huyết áp”

Dư luận đang rất quan tâm về trường hợp một người đàn ông ở Quảng Nam “không mạch, không huyết áp” vẫn sống khỏe tới tuổi 75, gần đây mới có những cơn đau tức ngực hành hạ.
Lý giải ca bệnh “không mạch, không huyết áp” - ảnh 1

BN Lê Văn Khi được đưa ra BV Tâm Trí Đà Nẵng để điều trị miễn phí căn bệnh “không mạch, không huyết áp”.

Vậy hiện tượng đó là biểu hiện của bệnh gì, hướng xử trí và điều trị ra sao? Xin giới thiệu bài viết của ThS.BS. Nguyễn Hoàng Hà, Trưởng khoa Ngoại Tim mạch - Bệnh viện ĐKQT Vinmec lý giải về hiện tượng bệnh lý này.

Bệnh do bác sĩ chuyên khoa mắt người Nhật tên là Mikito Takayasu phát hiện năm 1908. Bệnh Takayasu còn được gọi là bệnh không có mạch (vô mạch - pulseless). Bệnh gặp ở nữ nhiều hơn nam, tuổi khởi phát từ 10 - 40 tuổi, hay gặp nhất trên các bệnh nhân người châu Á. Mỗi năm ở Nhật Bản có khoảng 150 bệnh nhân mới.

Bệnh viêm mạch máu Takayasu ảnh hưởng đến động mạch chủ và các động mạch lớn xuất phát từ động mạch chủ. Vị trí khởi phát hay gặp là động mạch dưới đòn bên trái. Quá trình viêm thường ảnh hưởng đến tất cả các lớp thành động mạch (cơ chế viêm có thể là cơ chế miễn dịch bệnh lý). Hậu quả thường gặp là làm dày hẹp và tắc mạch, trong một số trường hợp động mạch bị giãn gây phình động mạch.

Người bệnh có dấu hiệu đau cách hồi khi vận động (chân hoặc tay), nghỉ thì hết đau. Mạch yếu hoặc không bắt được ở một hoặc cả hai tay. Chênh lệch huyết áp tối đa giữa hai tay trên 10mmHg. Có tiếng thổi ở động mạch dưới đòn hoặc động mạch chủ bụng. Trên phim chụp mạch máu có hẹp hoặc tắc động mạch toàn bộ động mạch chủ, các nhánh của động mạch chủ hoặc các động mạch lớn ở chi trên và chi dưới. Các thương tổn này không liên quan đến xơ vữa động mạch, thoái hóa dạng xơ chun hoặc các nguyên nhân khác.

... Và không đo được huyết áp

Lý giải ca bệnh “không mạch, không huyết áp” - ảnh 2

Hình ảnh phim chụp CT mạch máu của bệnh nhân Takayasu.

Trong giai đoạn khởi đầu, bệnh nhân có thể chỉ có các triệu chứng mệt mỏi, sụt cân và sốt nhẹ. Trong giai đoạn sau sẽ xuất hiện các triệu chứng của hẹp tắc hoặc phình các động mạch liên quan. Các triệu chứng có thể gặp là: ngất do “ăn cắp máu của động mạch dưới đòn”; loét và thiểu dưỡng, đau khớp và đau cơ; khó thở, ho ra máu hoặc suy tim (hiếm gặp); chóng mặt, đau đầu, ngất, co giật... do hẹp tắc động mạch cảnh và động mạch đốt sống; đau ngực (do thương tổn động mạch vành) hoặc đau bụng do thiếu máu động mạch mạc treo.

Thăm khám có thể phát hiện

Giảm huyết áp một hoặc hai bên tay là khá thường gặp; chênh lệch huyết áp hai tay (thường trên 10mmHg).

Không bắt được mạch ở tay và chân là khá thường gặp, có thể nghe thấy tiếng thổi ở vùng động mạch dưới đòn, động mạch cánh tay, động mạch cảnh và các động mạch ở bụng.

Các dấu hiệu khác như: hở van động mạch chủ, viêm bao hoạt dịch khớp gối, khớp bàn tay.

Tăng huyết áp cũng gặp trên 50% số bệnh nhân do hậu quả của hẹp động mạch thận. Tuy nhiên, do hẹp tắc và giảm sự giãn nở của các động mạch nên trong nhiều trường hợp không đo được huyết áp ở hai tay. Trong trường hợp này phải dùng máy đo huyết áp có bao bản rộng hơn để đo ở đùi hoặc ước tính qua huyết áp động mạch trung tâm võng mạc (Ophthalmodynamometry).

Các xét nghiệm thường thể hiện tình trạng viêm nhưng không đặc hiệu. Phương pháp thăm dò hình ảnh như: chụp cộng hưởng từ, chụp cắt lớp vi tính và chụp mạch máu có bơm thuốc cản quang rất có giá trị chẩn đoán vị trí tổn thương.

Chữa trị thế nào?

Điều trị bệnh chủ yếu là nội khoa, chỉ phẫu thuật khi đã có biến chứng (tắc mạch, phình mạch).

Thuốc điều trị chính là glucocorticoide. Trong những trường hợp kháng trị với corticoide (khoảng 50%) nên dùng các thuốc khác như methotrexate, azathioprine...

Khi bị hẹp động mạch nhiều gây triệu chứng hoặc tắc mạch: ưu tiên điều trị bằng phẫu thuật nội mạch. Một số trường hợp vẫn cần phẫu thuật mở.

Hở van động mạch chủ do bệnh Takayasu có thể phải thay van động mạch chủ hoặc thay cả van và gốc động mạch chủ (phẫu thuật Bentall). Khoảng 10% bệnh nhân sau thay van không giữ lại được ở vị trí vòng van động mạch chủ do van nhân tạo bị bung ra (hậu quả của quá trình viêm) phải phẫu thuật lại.

Khuyến cáo: Nhiều biến chứng nguy hiểm nếu không được điều trị sớm

Takayasu là một bệnh mạn tính tiến triển. Có những đợt thuyên giảm xen kẽ với những đợt nặng lên. Khi được phát hiện và điều trị, tiên lượng gần khá khả quan với tỷ lệ còn sống sau 5 năm đến 80 - 90%. Tiên lượng xa sau 15 năm còn sống khoảng 50%. Tuy nhiên, nếu bệnh không được phát hiện và điều trị, biến chứng sẽ xuất hiện sớm hơn và có thể tử vong sớm. Các biến chứng nguy hiểm là: tắc mạch, tăng huyết áp không kiểm soát được, suy tim...

Nguồn SKĐS

Hơn 1.400 nhân viên y tế thôn bản được nâng cao kiến thức ứng phó đại dịch

1.011 cán bộ của 27 trạm y tế và 1.412 nhân viên y tế thôn bản và cộng tác viên y tế tại các huyện dự án đã được tập huấn nâng cao kiến thức và kỹ năng cơ bản để ứng phó với đại dịch.

Mua thuốc trực tuyến qua ứng dụng VNeID

Người dân sẽ dễ dàng mua thuốc trực tuyến an toàn, tiện lợi thông qua giải pháp kết nối app-to-app giữa ứng dụng Nhà thuốc Long Châu và VNeID.

1.300 bệnh nhân khó khăn được Vinamilk hỗ trợ mổ tim và mổ mắt

Vinamilk tiếp tục phối hợp với Hội Bảo trợ Bệnh nhân nghèo TP.HCM hỗ trợ mổ tim cho hơn cho 300 bệnh nhi mắc dị tật tim bẩm sinh và gần 1.000 bệnh nhân nghèo cần được phẫu thuật mắt.

Thái Bình: nâng cao kiến thức chăm sóc dinh dưỡng cho mẹ và bé

Vinamilk phối hợp với Hội Liên hiệp Phụ nữ Thái Bình tổ chức Hội thảo “Dinh dưỡng đủ đầy cho mẹ và bé”, góp phần nâng cao hiệu quả chăm sóc sức khỏe cộng đồng. Sự kiện thu hút 300 phụ nữ tại Thái Bình tham gia.

Những tiến bộ của y học tái tạo cơ xương khớp

'Y học tái tạo', 'ứng dụng tế bào gốc' trong điều trị bệnh lý cơ xương khớp là chủ đề của Hội nghị Khoa học thường niên – Hội Thấp khớp học Thái Nguyên TRA 2024.

Sữa chua uống KUN Men Nhật hỗ trợ tăng cường hệ miễn dịch của trẻ

Có đến khoảng 70% hệ miễn dịch của cơ thể nằm tại đường ruột, vì vậy tiêu hóa tốt sẽ giúp bé khỏe. Sữa chua uống KUN chứa chủng men Nhật L-137 (L 137) độc quyền tại Việt Nam hỗ trợ con tăng cường hệ miễn dịch, khoẻ tiêu hoá.

Chung kết cuộc thi: 'Cán bộ trạm y tế sẵn sàng ứng phó dịch bệnh'

Ngày 9/8, tại Hà Nội diễn ra vòng chung kết cuộc thi “Cán bộ trạm y tế sẵn sàng ứng phó dịch bệnh” giữa các cán bộ tại các trạm y tế của các xã, phường, thị trấn.

Vinamilk bắt tay các đối tác y tế lớn đẩy mạnh chăm sóc sức khoẻ cộng đồng

Công ty cổ phần Sữa Việt Nam (Vinamilk) cùng Hệ thống trung tâm tiêm chủng vắc xin Việt Nam (VNVC) và Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh vừa ký hợp tác chiến lược, hướng đến nâng cao sức khỏe cộng đồng bằng việc kết hợp giữa chăm sóc y tế và dinh dưỡng.

Nâng mũi giống 'thần tiên tỷ tỷ', cô gái khẩn cầu bác sĩ 'trả về nguyên bản'

Có khuôn mặt ưa nhìn gần như không điểm 'chết' nhưng cô gái Hà Thành vẫn quyết tâm đi nâng mũi giống thần tiên tỷ tỷ ở Trung Quốc - trào lưu đang rầm rộ trên mạng. 6 tháng sau, cô gái tìm gặp TS. Tống Hải khẩn cầu bác sĩ 'trả về nguyên bản'.

Nửa thế giới ăn cơm đều đặn có tốt cho sức khỏe?

Là lương thực chính của hơn 3,5 tỷ người trên thế giới, hiếm có loại thực phẩm nào được ưa chuộng rộng rãi như gạo. Người dân nhiều nước như Việt Nam còn ăn cơm hằng ngày.

Đang cập nhật dữ liệu !