Lọc máu liên tục cứu bé sơ sinh 5 ngày tuổi bị rối loạn chuyển hóa

Trẻ sơ sinh 5 ngày tuổi được lọc máu liên tục (ảnh do bệnh viện cung cấp)

ThS.BS Phạm Thị Thanh Tâm – Trưởng khoa Hồi sức Sơ sinh Bệnh viện Nhi đồng 1 (TPHCM) cho biết, khoa vừa tiến hành biện pháp điều trị lọc máu liên tục cho trẻ sơ sinh mới 5 ngày tuổi bị hôn mê sâu, rất nguy kịch đến tính mạng vì tình trạng tăng ammoniac máu do rối loạn chuyển hoá bẩm sinh.

Đây là trẻ sinh thường đủ tháng, sau sinh trẻ bú mẹ. Đến 4 ngày tuổi cháu xuất hiện vàng da tăng dần, bỏ bú và rơi dần vào hôn mê sâu, không đáp ứng với kích thích, không tự thở và sốc, toan chuyển hoá rất nặng. 

Cháu được hồi sức với thở máy, chống sốc, bù toan, kháng sinh đường toàn thân. Xét nghiệm ban đầu cho thấy ammoniac máu tăng rất cao (1148 umol/L; trị số bình thường:10-57umol/L) và lactate máu cũng tăng cao 6,7mmol/L (trị số bình thường: 0,5-2,2mmol/L).

Ammoniac (NH3) là một chất độc được tạo ra trong quá trình chuyển hoá các amino acid trong cơ thể, được giải độc chính trong gan qua chu trình u rê, nhờ các men chuyển ammoniac thành chất u rê và được thải ra ngoài. 

Khi trẻ bị rối loạn chuyển hoá bẩm sinh do thiếu các men chuyển, khiếm khuyết chu trình u rê làm cho việc chuyển hoá ammoniac thành urê không thể thực hiện được. Hậu quả làm tăng cao ammoniac trong máu, làm cho trẻ hôn mê, tổn thương phù não và tử vong nhanh chóng nếu không được xử trí cấp cứu kịp thời.

Sau 12 giờ được lọc máu liên tục, lượng ammoniac trong máu bệnh nhân đã giảm xuống còn 637umol/L và bệnh nhân đã bắt đầu có đáp ứng với kích thích. Tổng thời gian lọc máu là tới 50 giờ đã làm giảm ammoniac xuống còn 124umol/L, trẻ đã tỉnh lại, có nhịp tự thở. Bệnh nhân được cai máy thở sau đó 2 ngày.

Đây là lần đầu tiên biện pháp điều trị bằng phương pháp lọc máu liên tục được tiến hành cho trẻ sơ sinh tại khoa Hồi sức sơ sinh, Bệnh viện Nhi Đồng 1.