Kinh doanh gas: Ẩn họa vẫn luôn rình rập

Tại Hà Nội xuất hiện nhiều cửa hàng kinh doanh gas không đảm bảo về điều kiện phòng, chống cháy nổ, có nguy cơ xảy ra tai nạn bất cứ lúc nào.

Liên quan đến vụ việc, cháy cửa hàng gas ở Thôn Vân Trì, xã Minh Khai, Từ Liêm, Hà Nội, ông Nguyễn Viết Hưng, trưởng thôn Văn Trì cho rằng cửa hàng kinh doanh gas Phú Vinh chưa đạt tiêu chuẩn do diện tích quá nhỏ chỉ hơn 10m2, không có lối thoát hiểm, vừa ở vừa kinh doanh.

Hiện trường vụ cháy cửa hàng gas -thôn Vân Trì (Từ Liêm, Hà Nội)

Trao đổi với PV báo điện tử Infonet, ông Hoàng Chí Trung, Chi cục trưởng chi cục quản lý thị trường 15, Cục quản lý thị trường Hà Nội cho rằng, khí đốt hoá lỏng (gas) là mặt hàng kinh doanh có điều kiện. Một trong những điều kiện tối thiểu mà các cửa hàng kinh doanh gas thường thiếu chính là trình độ chuyên môn của nhân viên cửa hàng kinh doanh. Họ không hề được học tập kiến thức về khí đốt hoá lỏng, không được huấn luyện về phòng độc, phòng cháy, chữa cháy. Những nhân viên làm việc trong cửa hàng gas hiện nay chủ yếu được học nghề theo kiểu người biết nhiều dạy người biết ít, người biết ít dạy người không biết.

Theo quy định bắt buộc, các cửa hàng khí đốt hóa lỏng phải cách nguồn gây cháy ít nhất 3m về phía không có tường chịu lửa. Diện tích cửa hàng chuyên doanh khí đốt hóa lỏng phải đạt tổng diện tích tối thiểu 25m². Khu vực nhà thuộc cửa hàng chỉ được xây bằng gạch hoặc bê tông có bậc chịu lửa II. Nền nhà bằng phẳng, không gồ ghề, lồi lõm..., đảm bảo an toàn khi mua bán và di chuyển hàng hóa. Nền nhà phải cao hơn mặt bằng xung quanh, không được bố trí đường ống cống thoát nước tại nền nhà.

Đặc biệt, mọi hầm hố phải nằm cách khu vực cửa hàng ít nhất 2m. Nếu có rãnh nước hoặc mương máng không thể tránh khỏi nằm trong khoảng cách 2m theo quy định trên thì phải có tấm che, chụp để hơi khí đốt hóa lỏng không thể tích tụ hoặc đi vào hệ thống cống được.

Những "quả bom" nổ chậm

Để đảm bảo an toàn cửa ra vào phải đảm bảo có chiều cao tối thiểu 2,2m và chiều rộng cửa ít nhất 1,2m. Cửa ra vào phải được làm bằng vật liệu có giới hạn chịu lửa ít nhất 30 phút, đảm bảo đi lại và di chuyển hàng hóa dễ dàng, tránh chen chúc. Ngoài cửa chính, phải có ít nhất 01 lối thoát dự phòng, có cửa mở ra phía ngoài để người ở trong dễ thoát ra ngoài khi có sự cố .

Chiểu theo những quy định trên thì phần lớn cửa hàng kinh doanh gas nhỏ lẻ ở các đô thị hiện nay đều không đạt tiêu chuẩn tối thiểu.

"Ngoài các quy định bắt buộc, các cửa hàng gas nên tận dụng tới mức tối đa ánh sáng tự nhiên trong suốt thời gian bán hàng bằng hệ thống cửa kính hoặc ánh sáng nhân tạo.” – ông Trung chia sẻ.

Nói về kiến thức, kinh nghiệm trong kinh doanh gas, anh Đinh Khánh An – chủ cửa hàng gas trên đường Phạm Văn Đồng (Hà Nội) cho rằng, để đảm bảo an toàn trong kinh doanh gas, các cửa hàng nên lắp thiết bị báo động rò rỉ gas, cùng với đó các nhân viên trong cửa hàng phải thường xuyên kiểm tra để phát hiện rò rỉ. Khi phát hiện mùi gas, hoặc thiết bị báo động phát tín hiệu, phải nhanh chóng xác định nơi bị rò rỉ. Dùng nước xà phòng bôi lên những nơi nghi rò rỉ để xác định có bị rò rỉ hay không.

Sở Cảnh sát PCCC cho biết, hiện nay Sở đang phối hợp với Công an Hà Nội, Sở Công Thương cùng UBND các quận, huyện … thực hiện tổng điều tra các cửa hàng gas trên địa bàn. Cuộc tổng kiểm tra này sẽ tập trung vào các điều kiện bắt buộc đối với các hộ kinh doanh gas tư nhân. Nếu phát hiện cửa hàng nào không có giấy phép, hay vi phạm quy định về an toàn PCCC, lực lượng kiểm tra sẽ xử lý nghiêm.

Thiếu thông tin an toàn

Khảo sát của PV báo điện tử Infonet cho thấy, thị trường gas Việt Nam vẫn còn kém an toàn.

Nhiều cơ sở kinh doanh gas vẫn chưa đạt đủ điều kiện vận hành; khâu đào tạo người lao động còn kém; các phụ tùng đi kèm còn thiếu thông tin hướng dẫn, chất lượng "thượng vàng, hạ cám"…Nhân viên giao gas, thay thiết bị không được tập huấn; van gas, ống dẫn gas không đồng bộ, chất lượng khó kiểm soát. Ngoài ra, các thiết bị đều không có kèm bảng hướng dẫn sử dụng.

Tất cả những nguyên nhân kể trên đã biến bình gas trong nhiều gia đình trở thành các “quả bom nổ chậm”.

Hầu hết các loại bình gas điều không có nhãn "Hướng dẫn sử dụng an gas toàn"

Đặc biệt, trên thị trường hiện có nhiều vỏ bình gas bị tráo đổi thương hiệu, không được kiểm định nên chất lượng không bảo đảm.

Tình trạng gas giả, chiếm dụng bình gas, sang chiết gas trái phép, nhái nhãn mác, bán gas thiếu trọng lượng đã gây tác động xấu đến an ninh trật tự, gây thất thu cho Nhà nước và đe dọa tính mạng của người tiêu dùng.

Điều đáng nói, hầu như không có loại bình gas nào đang lưu thông có gắn nhãn “Hướng dẫn sử dụng gas an toàn”.

Có chăng, trên bình gas chuẩn chỉ có in dập nổi tên nhà sản xuất, tiêu chuẩn hàng hóa… và không móp, méo và hoen gỉ quá nhiều.

Ông Nguyễn Sĩ Thắng, Chủ tịch Hiệp hội Gas Việt Nam cho biết: Gas rò rỉ chủ yếu ở bốn khâu: rò rỉ từ đầu van điều áp; van đầu bình gas; các đầu nối ống dẫn với van; do đường dây dẫn khí gas bị bẩn, chuột cắn, rạn, nứt. Vì vậy, mỗi lần thay gas, người tiêu dùng cần phải yêu cầu bên lắp đặt kiểm tra van, dây dẫn khí cho mình. Nếu thấy bình gas bị bẩn, không đảm bảo an toàn, khách hàng có thể yêu cầu cửa hàng đổi lại.

Từ nay đến Tết Nguyên đán, Hiệp hội Gas và Cục Quản lý thị trường sẽ thực hiện các đợt kiểm tra tại một số cơ sở kinh doanh gas trên cả nước.

Ngày 16/11/2011 Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Nghị định số 105/2011/NĐ-CP về quy định xử phạt vi phạm hành chính về kinh doanh khí dầu mỏ hóa lỏng (LPG). Đối tượng áp dụng là cá nhân, tổ chức Việt Nam có hành vi vi phạm hành chính về kinh doanh LPG trong phạm vi lãnh thổ cả nước.

Nghị định cũng quy định rõ mức phạt về hành vi vi phạm hành chính về kinh doanh LPG thấp nhất là 10 triệu và cao nhất 50 triệu đồng. Nghị định này có hiệu lực thi hành kể từ ngày 01/01/2012 và bãi bỏ các quy định trước đây trái với Nghị định này.

Khánh Linh - trần nhã