Khi nào ngân hàng bị kiểm soát đặc biệt?

Ngày 14/3/2013, Thống đốc Ngân hàng Nhà nước (NHNN) đã ban hành Thông tư 07 quy định về việc kiểm soát đặc biệt đối với tổ chức tín dụng (TCTD), thông tư có hiệu lực thi hành từ ngày 27/4.

Theo đó, NHNN sẽ quyết định đặt TCTD vào tình trạng kiểm soát đặc biệt dưới hình thức giám sát đặc biệt hay kiểm soát toàn diện trên cơ sở căn cứ vào thực trạng tài chính, mức độ rủi ro và vi phạm pháp luật của TCTD.

Trong đó, giám sát đặc biệt được thực hiện qua việc NHNN áp dụng các biện pháp giám sát hoạt động hàng ngày của TCTD. 

Căn cứ vào kết quả thanh tra, giám sát của NHNN và đề nghị của cơ quan thanh tra, giám sát ngân hàng, NHNN chi nhánh tỉnh, thành phố nơi TCTD đặt trụ sở chính hoặc Ban kiểm soát đặc biệt, Thống đốc NHNN sẽ quyết định về việc đặt TCTD vào tình trạng kiểm soát đặc biệt, quyết định thời hạn, gia hạn thời hạn, chấm dứt kiểm soát đặc biệt, nội dung kiểm soát đặc biệt, nội dung kiểm soát toàn diện. Đồng thời, Thống đốc NHNN sẽ Quyết định thành lập Ban kiểm soát đặc biệt…

Trong trường hợp TCTD bị đặt trong diện kiểm soát đặc biệt, Thống đốc NHNN có thẩm quyền quyền yêu cầu chủ sở hữu TCTD đó thực hiện tăng vốn điều lệ để đảm bảo giá trị thực của vốn điều lệ không thấp hơn vốn pháp định, đảm bảo các tỷ lệ an toàn hoạt động trong một thời hạn được xác định cụ thể; hoặc yêu cầu chủ sở hữu TCTD bị kiểm soát đặc biệt xây dựng, trình NHNN kế hoạch tái cơ cấu hoặc bắt buộc sáp nhập, hợp nhất, mua lại với các TCTD khác trong trường hợp TCTD đó không có khả năng hoặc không thể tăng được vốn điều lệ theo yêu cầu của NHNN.

Thông tư quy định NHNN có quyền trực tiếp thực hiện hoặc chỉ định TCTD khác thực hiện việc tham gia góp vốn, mua cổ phần của TCTD được kiểm soát đặc biệt.

Thống đốc NHNH quyết định thành phần, số lượng và cơ cấu Ban kiểm soát đặc biệt phù hợp với hình thức kiểm soát đặc biệt. Trong đó, thành viên của Ban kiểm soát đặc biệt là cán bộ của NHNN, Bảo hiểm Tiền gửi Việt Nam, các chuyên gia ngân hàng, cán bộ của TCTD do NHNN trưng tập. Trưởng Ban kiểm soát là cán bộ lãnh đạo cấp Vụ hoặc các chức danh tương đương của NHNN, thành viên Ban kiểm soát đặc biệt không được là người có liên quan với thành viên Hội đồng quản trị, thành viên Hội đồng thành viên, thành viên Ban kiểm soát, Tổng giám đốc và cổ đông lớn của TCTD bị kiểm soát đặc biệt.

Thời hạn kiểm soát đặc biệt sẽ do Thống đốc quy định trong Quyết định kiểm soát đặc biệt. Việc gia hạn thời hạn kiểm soát đặc biệt được áp dụng với các TCTD có triển vọng hoạt động bình thường hoặc có thêm thời gian để tiến hành các thủ tục sáp nhập, hợp nhất, mua lại.

Khi có nguy cơ hoặc đã lâm vào tình trạng mất khả năng chi trả, mất khả năng thanh toán, Hội đồng quản trị (Hội đồng thành viên), hoặc Tổng giám đốc của TCTD có trách nhiệm phải báo cáo ngay Thống đốc NHNN (qua Cơ quan Thanh tra, giám sát ngân hàng) và Giám đốc NHNN chi nhánh nơi đặt trụ sở chính.