Điểm khác biệt của cuộc khủng hoảng tên lửa Cuba năm 1962 so với xung đột Nga-Ukraine

Cuộc xung đột Nga-Ukraine ngày càng mở rộng về tính chất và quy mô khi sự tham gia của Mỹ và phương Tây vào cuộc chiến này ngày càng rõ nét.

Các chuyên gia của Hội đồng Nga về Quan hệ Quốc tế mới đây đã xem xét sự khác biệt trong mâu thuẫn Nga với Mỹ và phương Tây qua các cuộc xung đột, cụ thể là cuộc khủng hoảng tại Cuba (thuộc khu vực Caribe) năm 1962 và cuộc xung đột Nga-Ukraine hiện tại.

Căng thẳng Nga-Ukraine có thể dẫn đến “Khủng hoảng Caribe 1962” mới ở ngay tại châu Âu. (Ảnh: Pixabay)

Ngày nay, việc xem xét những điểm tương đồng giữa tình trạng hiện tại của mối quan hệ Nga-Mỹ và cuộc khủng hoảng Caribe năm 1962 đã ngày càng được quan tâm. Thế giới đang tiến rất gần đến lễ kỷ niệm 60 năm quyết định của chính quyền John F. Kennedy áp đặt phong tỏa Cuba. Quyết định này được thông qua tại Nhà Trắng vào tối ngày 20/10/1962, sau đó cuộc khủng hoảng bước vào giai đoạn gay gắt.

Ngoài sự giống nhau trong tính chất của cuộc chiến là cuộc đối đầu quân sự - chính trị giữa Nga và Mỹ, có một số điểm khác biệt cơ bản giữa hai cuộc chiến này, cho thấy sự nguy hiểm chưa từng có của tình hình hiện nay khi so sánh với những sự kiện kịch tính vào đầu những năm 60 của thế kỷ trước. Dưới đây là một số điểm khác biệt quan trọng nhất giữa hai cuộc chiến:

Năm 1962, Cuba đồng ý để Liên Xô đặt tên lửa đảo. (Ảnh: AP)

Thứ nhất, cuộc khủng hoảng Caribe chỉ thoáng qua - chưa đầy hai tuần trôi qua từ quyết định phong tỏa Cuba đến khi bắt đầu tháo dỡ các tên lửa R-12 của Liên Xô trên đảo.

Còn cuộc khủng hoảng hiện tại đã kéo dài gần 8 tháng, nó từ lâu đã trở thành một phần không thể thiếu trong “cuộc sống hàng ngày về địa chính trị mới”. Quan trọng hơn, cuộc khủng hoảng này chưa có dấu hiệu dừng lại.

Thứ hai, cuộc khủng hoảng Cuba là một cuộc khủng hoảng hạt nhân thuần túy. Trên thực tế, tranh chấp giữa hai siêu cường nằm ở một vấn đề cụ thể - việc Liên Xô rút tên lửa R-12 khỏi Cuba để đổi lấy việc Mỹ từ bỏ âm mưu lật đổ chế độ Fidel Castro.

Một điều kiện bổ sung, được Moscow nhấn mạnh, là việc rút tên lửa Jupiter của Mỹ khỏi lãnh thổ Thổ Nhĩ Kỳ. Cuộc khủng hoảng hiện nay không chỉ giới hạn trong phạm vi hạt nhân, nó còn trầm trọng hơn bởi thực tế là Mỹ từ lâu đã gián tiếp tham gia vào một cuộc xung đột quân sự quy mô lớn với Nga trên lục địa châu Âu, cung cấp toàn diện về quân sự-kỹ thuật, tình báo, kinh tế và hỗ trợ khác cho Ukraine.

Thứ ba, đối với cả hai bên, sự tham gia trong cuộc khủng hoảng hiện tại sâu sắc hơn so với 60 năm trước. Tất nhiên, Cuba có ý nghĩa biểu tượng và thực tế to lớn đối với cả Mỹ và Liên Xô, nhưng số phận của Ukraine vẫn quan trọng hơn đối với cả Điện Kremlin và Nhà Trắng.

Nếu Nga thất thế trong cuộc chiến hiện tại, sẽ gây nguy hiểm không chỉ cho số phận của ban lãnh đạo hiện tại của Liên bang Nga, mà còn cả tương lai của nhà nước Nga.

Còn sự thất bại của Mỹ có thể dẫn đến sự sụp đổ của NATO, chấm dứt nỗ lực khôi phục vai trò lãnh đạo đã bị suy yếu của Mỹ trong nền chính trị thế giới và đảm bảo sự thay đổi quyền lực trong cuộc bầu cử tổng thống năm 2024.

Thứ tư, cấu trúc của các kho tên lửa hạt nhân mà Nga và Mỹ có ngày nay về cơ bản khác với mọi thứ mà những nước này có vào năm 1962. Ví dụ, vào đầu những năm 1960, không có các hệ thống chính xác cao hiện đại, các đầu đạn hạt nhân nhỏ và siêu nhỏ vẫn đang được phát triển.

Theo đó, ranh giới giữa chiến tranh hạt nhân và chiến tranh thông thường đã được vạch ra rất rõ ràng. Ngày nay, ranh giới này có vẻ ít được xác định hơn nhiều, và các cuộc thảo luận định kỳ bắt đầu ở cả hai bên xung đột về “khả năng chấp nhận” của một cuộc xung đột hạt nhân rất hạn chế.

Thứ năm, 60 năm trước, mức độ tôn trọng lẫn nhau và thậm chí tin cậy lẫn nhau giữa các nhà lãnh đạo của Nga và Mỹ cao hơn nhiều so với ngày nay.

Trong những ngày định mệnh của tháng 10/1962, các nhà lãnh đạo của hai nước tin tưởng rằng các thỏa thuận đã đạt được sẽ được thực hiện bằng cách này hay cách khác. Ngày nay, không có sự tự tin nào như vậy cả ở Điện Kremlin hay Nhà Trắng.

Hơn nữa, ở cả hai bên xung đột, rõ ràng, họ hoàn toàn bị thuyết phục rằng đối phương đang ở trong tình trạng suy thoái sâu sắc và không thể đảo ngược, và do đó bất kỳ thỏa thuận chiến lược nào với đối phương đều không có ý nghĩa gì.

Nhà lãnh đạo Liên Xô Nikita Khrushchev (phải) và Chủ tịch Cuba Fidel Castro (trái). (Ảnh: AP)

Thứ sáu, trong cuộc khủng hoảng Caribe, các đường dây liên lạc vẫn tiếp tục hoạt động: Đại sứ Liên Xô tại Washington, Anatoly Dobrynin, đã gặp Robert Kennedy nhiều lần, và cũng duy trì liên lạc cá nhân thường xuyên với Ngoại trưởng Dean Rusk.

Còn hiện tại, Đại sứ Nga tại Washington, Anatoly Antonov, khó có thể gặp các quan chức Mỹ. Còn tân Đại sứ Mỹ tại Nga, Lynn Tracy, vẫn chưa đến được Moscow và thậm chí không biết khi nào cô ấy mới xuất hiện.

Thứ bảy, cả hai nhân vật chính của cuộc khủng hoảng Caribe - Nikita Khrushchev và John F. Kennedy - đều tự mình trải qua tất cả những nỗi kinh hoàng và gian khổ của Thế chiến II, trải qua nó gần như từ đầu đến cuối ở châu Âu (Khrushchev) và Thái Bình Dương (Kennedy).

Còn ông Vladimir Putin và ông Joe Biden đã thuộc thế hệ hậu chiến. Tổng thống Biden dù sinh năm 1942 nhưng hầu như không nhớ gì về những năm tháng chiến tranh, và chắc vị tổng thống thứ 46 của Mỹ chỉ có thể hình dung hậu quả của một cuộc xung đột thế giới mới như người đứng đầu Nhà Trắng thứ 35.

Tuy nhiên, với tất cả sự khác biệt giữa hai cuộc khủng hoảng, những lời của mà ông John F.Kennedy nói tại Đại học Mỹ vào ngày 10/6/1963, sáu tháng sau khi hai siêu cường cố gắng lùi lại từ bờ vực thẳm hạt nhân, vẫn khá phù hợp: “Điều quan trọng nhất là bảo vệ lợi ích sống còn của mình, các cường quốc hạt nhân không cho phép một hình thức đối đầu như vậy khiến kẻ thù phải đứng trước sự lựa chọn giữa rút lui nhục nhã và chiến tranh hạt nhân".

Hạ Thảo (lược dịch)

Mexico phát hiện 45 chiếc túi đựng thi thể người trong khe núi

Lực lượng chức năng Mexico phát hiện 45 chiếc túi giấu trong khe núi chứa các bộ phận thi thể được cho là của 7 người được báo cáo mất tích.

Chàng trai mang cả xe tải tiền mặt, vàng miếng đi hỏi vợ

TRUNG QUỐC - Một nam giới ở tỉnh Chiết Giang đã dùng xe tải chở 9,98 triệu NDT tiền mặt cùng nhiều miếng vàng, đồng hồ xa xỉ tới nhà bạn gái để làm sính lễ.

Ông Trump và Thống đốc Florida công kích nhau

Cựu Tổng thống Mỹ Donald Trump nói chỉ cần 6 tháng để hoàn thành những công việc mà ông DeSantis mất tới 8 năm, trong khi Thống đốc Florida nói rằng ông Trump cần dừng những hành vi "trẻ con".

Những bãi 'tắm tiên' lừng danh thế giới

Với những người không muốn bị bó buộc trong quần áo khi đi biển, họ có thể đến những bãi “tắm tiên” được CNN đánh giá là lí tưởng nhất thế giới dưới đây.

Chuỗi nhà hàng Mỹ bị kiện do nữ quản lý gốc Việt tử vong trong kho lạnh

Thân nhân của bà Nguyet Le, 63 tuổi, đang đâm đơn kiện chuỗi nhà hàng đồ ăn nhanh Arby's ở Mỹ sau cái chết của người phụ nữ xấu số này bên trong một kho lạnh.

Đang học trực tuyến thì bất ngờ phát hiện kẻ thiêu sống bà cụ

MỸ - Thủ phạm bị bắt sau khi hình ảnh y tấn công và thiêu sống nạn nhân bị một người khác phát hiện qua ứng dụng Zoom.

Nga cáo buộc CIA bí mật giám sát hàng nghìn điện thoại iPhone

Nga cáo buộc CIA đã lén cài đặt phần mềm giám sát lên hàng nghìn chiếc iPhone được sử dụng bởi công dân Nga và các nhà ngoại giao nước ngoài làm việc tại nước này.

Thiếu niên gây xôn xao vì lái siêu xe nửa triệu đô từ trường về nhà

AUSTRALIA - Một nam sinh 16 tuổi bị bắt gặp lái siêu xe Lamborghini hiếm, có giá 500.000 USD đang gây xôn xao. Nhiều người qua đường cho biết, thiếu niên này lái siêu xe từ trường về nhà.

Dự luật trần nợ công vượt 'cửa ải' Quốc hội, Mỹ thoát nguy cơ vỡ nợ

Thượng viện Mỹ vừa phê chuẩn dự luật về trần nợ công, chỉ một ngày sau khi Hạ viện có động thái tương tự, giúp đất nước tránh nguy cơ bị vỡ nợ ngay trong tuần này.

Tỷ phú Elon Musk lấy lại vị trí người giàu nhất thế giới

Với giá trị tài sản ròng khoảng 192 tỷ USD, tỷ phú công nghệ Elon Musk đã giành lại vị trí người giàu nhất thế giới từ tay tỷ phú Bernard Arnault.

Đang cập nhật dữ liệu !