Israel nghi ngờ khả năng của F-35, chuẩn bị phương án thay thế

Năm 2015, Israel đã công bố Học thuyết Gideon, theo đó một loạt các cuộc cải tổ đối với quân đội Israel sẽ được thực hiện cho đến hết năm 2020. Nội dung của học thuyết này có bao gồm việc nhập về các phi cơ F-35 cũng như đưa vào sử dụng một đội máy bay không người lái mới để có thể bảo vệ không phận Israel.

Máy bay chiến đấu F-35 của Mỹ.

Vào ngày 25/9, Tiểu ban Học thuyết Quốc phòng và Xây dựng Quân đội thuộc Ủy ban Đối ngoại và Quốc phòng Knesset của Israel đã công bố một báo cáo về học thuyết Gideon. Trong phần dành cho Không quân Israel, các tác giả đã tán động việc mua về các phiên bản máy bay F-35 dành cho nước này (còn có tên gọi khác là “Adir”), nhưng cũng bày tỏ nghi ngờ về việc liệu mua loại phi cơ này có hợp lý về tài chính hay không.

Mặc dù một quan chức Israel đã hết lời ca ngợi rằng F-35 sẽ “nâng cao tiềm lực quân sự của Israel trên chiến trường nhờ khả năng tàng hình”, song báo cáo trên lại nói điều ngược lại.

“Với những giới hạn của nó (F-35) trong việc vượt qua các loại tên lửa phòng không trong tương lai, Không quân Israel cần phải lên kễ hoạch kỹ càng để chuẩn bị cho các phương án đề phòng những yếu điểm của máy bay bị bộc lộ”, báo cáo viết.

Vào cuối tháng 8, Bộ Quốc phòng Israel đã hoàn thành quá trình mua máy bay chiến đấu F-35 đợt ba, dự kiến sẽ được bàn giao vào khoảng tháng 12/2024. Trước đó, Israel đã ký hợp đồng mua 19 máy bay F-35 vào năm 2010 và 14 chiếc nữa vào năm 2015, song phải đến năm 2021 quá trình cung cấp phi cơ mới được hoàn tất. Tính đến thời điểm hiện tại, hãng sản xuất Lockheed Martin mới chỉ giao cho Israel 7 chiếc F-35.

Việc cung cấp F-35 đang diễn ra rất chậm chạp, bởi phi cơ này tiếp tục gặp những vấn đề kỹ thuật, trong đó bao gồm lỗi hệ thống dưỡng khí cho phi công. Vào tháng 1 năm nay, một báo cáo của Lầu Năm Góc tiết lộ rằng F-35 đã có hơn 270 vấn đề khác nhau từ phần mềm cho tới phần cứng.

Nhiều nghị sĩ Israel đã bày tỏ nghi ngờ liệu F-35 có thực sự phù hợp với lợi ích của Israel hay không, và việc mua thêm máy bay sẽ còn phải được đánh giá thông qua khả năng của nó đối với nền quốc phòng của đất nước.

“Chúng ta không thể bỏ qua việc đánh giá bộ mặt của tương lai, đặc biệt là khi các phi cơ chiến đấu đang ngày càng trở nên đắt đỏ và quan trọng, cũng như khi công nghệ đang thay đổi nhanh chóng”, báo cáo cho biết.

Báo cáo cũng tiết lộ rằng, dự kiến tiểu ban sẽ tổ chức một loạt các cuộc điều trần để xác định các phương án thay thế.

“Ủy ban sẽ nghiên cứu kỹ càng vấn đề tên lửa của Israel cũng như các phương án thay thể đối với các máy bay chiến đấu. Ủy ban tin rằng mặc dù hiệu quả trong chiến đấu của Không quân Israel đã được chứng minh, họ phải xem xét những lựa chọn khác nhau khi trong tương lai có rất nhiều thách thức và hiểm họa lớn có thể cản trở Không quân Israel”, báo cáo kết luận.