Hơn chục thỏa thuận được ký kết trong cuộc họp của hai nhà lãnh đạo Nga – Trung

Tổng thống Nga Vladimir Putin và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình đã ký hơn chục văn bản về tăng cường hợp tác trong các lĩnh vực từ thương mại, công nghiệp cho đến khoa học và quân sự. Hai nhà lãnh đạo cũng đã đề cập đến triển vọng hòa bình ở Ukraine.

“Đây là minh chứng về cách các cường quốc trên thế giới, những thành viên thường trực của Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc, những nước có trách nhiệm đặc biệt trong việc duy trì sự ổn định và an ninh trên toàn cầu, nên tương tác với nhau”, RT dẫn lời Tổng thống Putin nói tại bữa tiệc chiêu đãi ông Tập Cận Bình sau cuộc hội đàm kéo dài nhiều giờ tại Điện Kremlin.

Phát biểu với các phóng viên sau cuộc hội đàm, ông Putin nói rằng quan hệ Nga - Trung đang ở "mức cao nhất trong lịch sử", mà hợp tác kinh tế và thương mại là ưu tiên của cả hai chính phủ.

Kinh tế và thương mại

Kim ngạch thương mại Nga – Trung đạt mức cao kỷ lục vào năm 2022, tăng 30% giữa lúc phương Tây gia tăng áp đặt lệnh trừng phạt với Moscow. Thương mại song phương cũng đang trên đà vượt hơn 200 tỷ USD trong năm nay.  

Tại cuộc hội đàm, hai nhà lãnh đạo Nga – Trung đã thảo luận về việc tăng quy mô thương mại, thúc đẩy phát triển cơ sở hạ tầng xuyên biên giới và hậu cần, mở rộng hợp tác nông nghiệp để đảm bảo an ninh lương thực cho cả hai nước, và cải thiện hợp tác trong trao đổi năng lượng, khoáng sản, kim loại cùng các sản phẩm hóa học. Nga - Trung còn cam kết mở rộng hợp tác trong lĩnh vực công nghệ, công nghệ thông tin và trí tuệ nhân tạo (AI).

“Bằng cách kết hợp tiềm năng khoa học và năng lực sản xuất dồi dào của cả hai nước, Nga và Trung Quốc có thể trở thành những nhà lãnh đạo thế giới trong lĩnh vực công nghệ thông tin, an ninh mạng, và trí tuệ nhân tạo”, ông Putin nhấn mạnh. 

Đối tác quân sự mới 

Tổng thống Putin mô tả mối quan hệ giữa Nga - Trung khác với các liên minh chính trị - quân sự đã phát triển trong giai đoạn Chiến tranh Lạnh. Theo nhà lãnh đạo Nga, quan hệ hai nước đang “vượt trội so với hình thức hợp tác giữa các quốc gia, và không mang bản chất đối đầu”.

Moscow và Bắc Kinh đã đồng ý “thường xuyên tiến hành các cuộc tuần tra chung trên biển, trên không, và tập trận chung”, thúc đẩy trao đổi và hợp tác quân sự bằng cách sử dụng tất cả các cơ chế song phương sẵn có, đồng thời tăng cường sự tin tưởng lẫn nhau giữa các lực lượng vũ trang hai nước.

Ông Tập cũng cho biết thúc đẩy quan hệ với Nga là “lựa chọn chiến lược mà Trung Quốc đã đưa ra trên cơ sở lợi ích cơ bản của quốc gia, và các xu hướng phổ biến trên thế giới”. Cũng theo ông Tập, hai quốc gia đã chia sẻ cam kết xây dựng một thế giới đa cực.

Đề xuất hòa bình Ukraine

Tổng thống Nga đã ca ngợi lộ trình hòa bình ở Ukraine do Trung Quốc đề xuất hồi tháng Hai, và cho rằng nhiều nội dung trong bản đề xuất “có thể được coi là nền tảng cho một giải pháp hòa bình một khi phương Tây và Kiev sẵn sàng”.

Song ông Putin cho rằng, cả Ukraine và các nước phương Tây hậu thuẫn hiện không sẵn sàng thảo luận hòa bình. Đại diện Nhà Trắng và Bộ Ngoại giao Mỹ trong tuần này đã lên tiếng phản đối bất kỳ lệnh ngừng bắn nào được thi hành ở Ukraine. Theo nhà lãnh đạo Nga, động thái này mâu thuẫn với những tuyên bố trước đây của phương Tây rằng, họ sẽ ủng hộ Kiev trong mọi quyết định. 

“Chúng tôi luôn ủng hộ hòa bình và đối thoại, và chúng tôi kiên quyết đứng về phía lẽ phải của lịch sử”, ông Tập nói.

Hơn chục thỏa thuận được ký kết

Tính tới tối ngày 21/3, hội nghị thượng đỉnh Nga – Trung đã đưa ra tổng cộng 14 tuyên bố, nghị định thư, bản ghi nhớ và thỏa thuận.

Trong hai tuyên bố chung, Nga - Trung đã cam kết “làm sâu sắc thêm mối quan hệ đối tác toàn diện và tương tác chiến lược bước vào một kỷ nguyên mới”, đồng thời xây dựng một kế hoạch phát triển cho các lĩnh vực hợp tác kinh tế quan trọng đến năm 2030.

Bộ Khoa học hai nước đã ký một nghị định thư về tăng cường hợp tác trong lĩnh vực “nghiên cứu khoa học cơ bản”. Ngoài ra, hai bên còn thiết lập cơ chế để tiến hành thường xuyên các cuộc họp của các nhà lãnh đạo trong tương lai.

Hai bên đã ký 6 bản ghi nhớ bổ sung liên quan đến thương mại, lâm nghiệp, nông nghiệp, bảo vệ người tiêu dùng, và cơ sở hạ tầng ở vùng Viễn Đông của Nga. Rosatom và Cơ quan Năng lượng nguyên tử Trung Quốc đã nhất trí về “một chương trình hợp tác lâu dài toàn diện trong lĩnh vực lò phản ứng neutron nhanh và chu trình nhiên liệu hạt nhân khép kín". 

Chủ tịch Trung Quốc cũng đã mời Tổng thống Nga tới thăm Bắc Kinh vào cuối năm nay để tham dự Diễn đàn Hợp tác quốc tế Vành đai và Con đường lần thứ ba.

Minh Thu