Hành trình hạ gục B- 52 giữa lòng Hà Nội

Ông khẳng định: Chiến công bắn rơi B-52 giữa lòng Hà Nội do những người lính “đánh thuê’’ (cách nói tếu táo của anh em chúng tôi) cho Hà Nội lập nên, là những người “chia lửa” với Bộ đội Phòng không Hà Nội nhưng đơn vị lại ghi dấu bằng một trận đánh xuất sắc. Xuất sắc vì đánh đúng đối tượng (B- 52); bắn rơi tại chỗ giữa Thủ đô; bắt sống giặc lái giữa đường phố Hà Nội; bắn đúng chiếc chưa cắt bom, chưa kịp reo rắc tội ác…

Song để có được chiến công đó, ít người biết được họ đã trải qua quá trình gian khổ và cũng không ít mất mát, hy sinh. Trong chiến tranh chống Mỹ, Tiểu đoàn 72 là đơn vị cơ động, họ đã từng chinh chiến ở nhiều chiến trường từ khu 4 cho đến Quảng Ninh, Hải Phòng, Hà Bắc và với nhiều trận đánh xuất sắc, tiểu đoàn đã hạ gục tổng cộng 35 máy bay Mỹ các loại. Bước sang năm 1972 diễn biến trên chiến trường ngày càng cam go, ác liệt. Ngày 18/12/1972, ngày đầu tiên Mỹ mang B- 52 đánh phá Hà Nội, đơn vị đã đánh một trận ở Trung Hà- Thủy nguyên- Hải phòng, trận địa bị trúng bom, hy sinh 3 trắc thủ và 1 xã đội trưởng. Sau khi giải quyết ổn thỏa mọi việc thì nhận được lệnh cơ động từ Hải Phòng lên tăng cường lực lượng chiến đấu cho Trung đoàn 261 triển khai chiến đấu tại trận địa Đại Chu - Yên Phong. “Đi nhanh, đến đủ, an toàn, đánh thắng được ngay” là quyết tâm của đơn vị . Để đạt được kết quả đó, các tổ đảng, các kíp trắc thủ cùng dân chủ thảo luận, nêu khó khăn, đưa ra đề đạt và viết quyết tâm thư gửi cho Đảng ủy tiểu đoàn.

Đơn vị tổ chức hành quân theo hai hướng, những khí tài hạng nhẹ và đạn đi theo đường Phả Lại lên Đại chu. Tuyến khác bao gồm khí tài hạng nặng, bệ… đi theo Đường 5. Chuyến hành quân vất vả, đi trên đường nhìn thấy cảnh bom rơi, đạn nổ, người dân bị giết hại, trong khi đó người vợ của Ông Nguyễn Long Hiếu khi đó là hộ lí ở bệnh viện Bạch Mai cũng chết do bom B- 52 đánh phá. Lòng căm thù sục sôi trong anh em. Quyết tâm chiến đấu thật tốt để trả thù cho người thân và đồng đội dâng cao dâng cao trong toàn đơn vị.

Sau khi hành quân đến trận địa, đơn vị bắt tay ngay vào công tác triển khai trận địa tại cánh đồng Đại Chu- Yên Phong – Bắc Ninh. Nơi tập kết tứ bề trống trải, không ụ, không cây che chắn, trận địa lại là một bãi tha ma có 146 ngôi mộ cả cũ lẫn mới có 2 ngôi còn chưa qua 49 ngày. Anh em lúc đầu thấy tình hình như vậy rất băn khoăn. Ban chỉ huy Tiểu đoàn khẳng định việc bức thiết nhất lúc này là việc thuyết phục người dân di rời hết số mộ và nhờ địa phương giúp tiểu đoàn triển khai trận địa, cuối cùng do nhận được dự giúp đỡ của nhân dân, trận địa đã được triển khai được ngụy trang an toàn. Công tác chuẩn bị hoàn tất, họ bước vào chiến đấu và ngày 26/12 tiểu đoàn đã lập chiến công bắn rơi tại chỗ một chiếc F4 ngay trên trận địa mới.

Bước vào đêm ngày 27 tháng 12, địch dùng 54 lần chiếc B-52, 66 lần chiếc máy chiến thuật yểm trợ đánh vào khu Đông Anh, Bạch Mai, Văn Điển, Cổ Loa... Lúc 23h02 phút, nhận được lệnh của Trung đoàn phó giao nhiệm vụ tiêu diệt tốp B- 52 mang số hiệu 419 từ hướng Tây đang lao vào đánh Hà Nội, tiểu đoàn lập tức vào cấp 1, Tiểu đoàn trưởng Phạm Văn Chắt lệnh cho sĩ quan điều khiển và kíp trắc thủ sục sạo phát hiện mục tiêu nhưng không thấy, chỉ xác định dải nhiễu đậm đặc ở phương vị 180.. 23h06 phút, Tiểu đoàn trưởng ra lệnh phóng 02 quả đạn, quả 1 góc tà 17độ 30’, phương vị 198; quả góc tà 18độ, phương vị 200, giãn cách 12s. Bám chính xác vào giữa dải nhiễu đậm, mịn; phương pháp bám sát bằng tay, chế độ điều khiển 3 điểm. Hai đạn nổ tốt, quả 1 gặp mục tiêu ở cự li 34, phương vị 203; quả 2 gặp mục tiêu ở cự ly 32, phương vị 205. Cự lý 34 giải nhiễu tách, sĩ quan điều khiển báo cáo mục tiêu bị tiêu diệt. Quan sát mắt báo cáo B- 52 cháy rơi về phía Hà Nội.

Chiếc B- 52 nằm trong tốp 419 chưa kịp cắt bom đã bốc cháy, rơi xuống làng Ngọc Hà, đường Hoàng Hoa Thám, nội thành Hà Nội lúc 23 giờ 09 phút.

Tiểu đoàn 72 (Trung đoàn 285) được thành lập tại Trại Cau, giữa khu rừng Hoàng Hoa Thám và bắn rơi B- 52 trên đường Hoàng Hoa Thám… Đó là những điều đặc biệt mà những người lính Tiểu đoàn 72 đã làm nên một kỳ tích.