Hà Nam: Áp dụng máy móc cơ giới vào khâu gieo cấy
Vụ đông xuân năm nay, tại xã Lê Hồ (Kim Bảng) đã triển khai xây dựng mô hình đưa máy cấy vào thay thế cấy thủ công. Mô hình được triển khai trên diện tích 3 ha, nằm trong khu cánh đồng mẫu của xã. Việc đưa máy cấy vào đồng ruộng ở Lê Hồ xuất phát từ việc cuối năm 2014 địa phương được Trung ương Hội Phụ nữ Việt Nam hỗ trợ 1 máy cấy hiệu Kubuta của Nhật Bản. Từ chiếc máy cấy đã có, HTXDVNN Lê Hồ đã liên hệ và phối hợp cũng với Đại lý máy nông nghiệp hiệu Kubuta Chính Đạt (thành phố Phủ Lý) mượn thêm 1 máy cấy và máy gieo mạ khay để thực hiện mô hình cấy máy tại địa phương.
Để thực hiện mô hình cấy máy, HTXDVNN Lê Hồ đã đứng ra nhận ruộng của người dân, tổ chức gieo mạ bằng giống lúa chất lượng mới LH12 và cấy bằng máy. Sau khi cấy xong, ruộng sẽ được giao lại cho các hộ chăm sóc, phòng trừ sâu bệnh… Cuối vụ toàn bộ diện tích lúa trên cánh đồng mẫu, trong đó có lúa cấy máy được thu hoạch bằng máy gặt đập liên hợp. Hiện nay, diện tích lúa cấy bằng máy ở Lê Hồ đang sinh trưởng và phát triển tốt tương đương như lúa cấy tay, bắt đầu đẻ nhánh. Ông Tạ Quốc Toản, Chủ nhiệm HTXDVNN Lê Hồ nhận xét: Đây là vụ đầu tiên địa phương triển khai cấy lúa bằng máy. Có những ưu điểm chúng tôi nhận thấy là mạ khay phục vụ cấy máy được gieo theo kỹ thuật mới với đất chuyên dùng (đất đồi được nghiền trộn phân bón và được bảo vệ sinh trưởng rất tốt, hơn mạ gieo cho cấy tay. Cây lúa khi cấy máy cũng không bị ảnh hưởng do không phải nhổ mạ mà được đưa khay vào máy đảm bảo hơn. Quan trọng, lúa cấy máy không phụ thuộc nhiều vào thời tiết và điều tiết nước khắt khe như lúa gieo thẳng vốn, lại cấy được ở cả những chân ruộng trũng hơn. Về giá cấy máy giao động từ 130 – 150 nghìn đồng/sào (đã tính cả công và chi phí gieo mạ), bằng 50% công cấy bằng tay mà người dân phải thuê. Với những ưu điểm đó, khả quan việc cấy lúa bằng máy sẽ được mở rộng ở Lê Hồ trong những vụ tới và Ban quản trị HTX đang tính đến đầu tư thêm máy cấy, máy gieo mạ để làm dịch vụ cho người dân.
Cũng như ở Lê Hồ, việc đưa máy cấy vào đồng ruộng đã và đang được triển khai ở một số địa phương trong tỉnh. Như tại HTX Vũ Thành (xã Vũ Bản – Bình Lục) đã áp dụng cấy máy từ khoảng hơn 2 năm nay. Mặc dù diện tích lúa được cấy bằng máy không nhiều, chỉ khoảng 5 – 7 ha mỗi vụ, nhưng đã chứng minh được hiệu quả. Do đồng đất ở HTX Vũ Thành trũng khó áp dụng lúa gieo thẳng, nên cấy máy là phương pháp giúp giải quyết được việc thiếu lao động mùa vụ và giảm được chi phí ước khoảng 20 - 30% nếu người dân phải thuê nhân công. Năng suất lúa cấy bằng máy đã được chứng minh tại HTX không thua kém so với lúa cấy thủ công, có những ruộng còn cao hơn.
Ông Nguyễn Bùi Huy, Giám đốc HTXDVNN Vũ Thành cho biết: Sau mấy vụ áp dụng, nhu cầu cấy lúa bằng máy của người dân tăng lên khá nhiều do hiệu quả đem lại. Tuy nhiên, do số lượng máy cấy HTX đầu tư chưa nhiều, mới có 2 máy và việc làm đất gieo mạ khay cần nhiều nhân công nên vẫn chưa được mở rộng như mong muốn. Tới đây Hội đồng quản trị HTX đang tính toán hình thành tổ dịch vụ cấy lúa bằng máy và đầu tư thêm máy cấy mới có thể đáp ứng được nhu cầu của người dân
Không chỉ làm riêng rẽ như HTX Lê Hồ hay HTX Vũ Thành, tại Duy Tiên trong vụ đông xuân năm nay Phòng NN & PTNT huyện đã đứng ra chỉ đạo xây dựng 3 mô hình cấy máy tại HTX Tiên Nội, Châu Giang và Yên Bắc. Thực hiện mô hình, cùng với 4 máy cấy đã đầu tư, Phòng NN & PTNT huyện cũng đã liên hệ với Đại lý máy nông nghiệp hiệu Kubuta Chính Đạt hỗ trợ thêm 2 máy cấy và 1 máy gieo mạ khay. Trong quá trình triển khai làm cán bộ kỹ thuật của Phòng trực tiếp xuống cơ sở cùng tham gia từ khâu làm đất, gieo mạ khay, đến công đoạn cấy máy. Do vậy, tại 3 mô hình cấy máy của huyện Duy Tiên đã làm được tổng số 10,5 ha. Trong đó, tại HTX Yên Bắc diện tích lúa cấy bằng máy đạt 6 ha tăng 1 ha so với kế hoạch đặt ra ban đầu, HTX Châu Giang 4,5 ha và HTX Tiên Nội 2 ha. Đây có thể coi là bước đột phá mới trong việc áp dụng khoa học, kỹ thuật, đưa cơ giới hóa vào khâu gieo cấy ở Duy Tiên. Điều này đang mở ra hướng giải quyết tình trạng thiếu lao động làm nông nghiệp khi mùa vụ đến vì các lao động chính đa phần đều vào làm tại các nhà máy trong Khu công nghiệp trên địa bàn.
Theo ông Phạm Văn Thập, Trưởng phòng NN & PTNT huyện Duy Tiên: Tình trạng thiếu lao động khi vào vụ cấy đang khá trầm trọng tại địa bàn, nhiều hộ dân rất vất vả mới thuê được người. Chính vì thế, công cấy được đẩy lên rất cao, từ 250 – 300 nghìn đồng/sào, mà người có ruộng phải làm đất và đưa mạ ra tận bờ. Đối với lúa gieo thẳng cũng chỉ mở rộng được ở những vùng đất cao, thuận tiện trong quá trình điều tiết nước. Do vậy, Phòng đã tham mưu cho UBND huyện triển khai thí điểm một số mô hình cấy lúa bằng máy trong vụ đông xuân 2014 – 2015. Mặc dù mới chỉ là bước đầu, nhưng cây lúa cấy máy đang sinh trưởng, phát triển tốt và hứa hẹn sẽ cho năng suất cao vào cuối vụ.
T