Trấn Thành tung sao kê 1000 trang: Minh bạch ngay từ đầu thì không cần giải thích!
Đã nói “đáp trả” thì tức là nghệ sỹ đang ở thế phải đi giải thích rồi. Việc này xuất phát từ nguyên nhân nghệ sỹ khi làm từ thiện đã không chuyên nghiệp từ đầu.
Nghệ sĩ Trấn Thành tung bảng sao kê chứng minh mình trong sạch khi kêu gọi quyên góp làm từ thiện. |
Việc nghệ sĩ Trấn Thành tung cả nghìn trang sao kê tài khoản lên mạng xã hội (MXH) để chứng minh bản thân trong sạch sau khi bị một người tố cáo “ăn chặn” tiền từ thiện đang thu hút dư luận.
Chuyên gia truyền thông Nguyễn Ngọc Long - Truyền thông Trăng Đen chia sẻ góc nhìn về câu chuyện này.
Chào ông Nguyễn Ngọc Long! Ông có đánh giá như thế nào về động thái nghệ sĩ Trấn Thành tung bằng chứng sao kê tài khoản?
Tôi hoan nghênh Trấn Thành và tất cả các nghệ sỹ thực hiện sao kê. Vì việc đó sẽ gửi một thông điệp rất tích cực đến 3 nhóm người là mạnh thường quân, người thụ hưởng và fan hâm mộ.
Còn với trách nhiệm minh bạch và giải trình khi làm từ thiện, nghệ sỹ cần làm các việc như:
Minh bạch khoản chi:
Thứ nhất, có hóa đơn chứng từ cho mọi giao dịch.
Thứ 2, chi đúng người đúng số tiền đúng thời gian như trong kế hoạch lúc kêu gọi ủng hộ.
Thứ 3, quản lý tốt chi phí vận hành (thường là dưới 7% tổng số tiền quyên được).
Minh bạch tài khoản thu (tức là trong quy chế hoạt động của hội nhóm hay mỗi chiến dịch từ thiện cần nói rõ):
Thứ nhất, thời gian bắt đầu và kết thúc nhận quyên tiền.
Thứ 2, có biên lai xác nhận cho các khoản đóng góp lớn.
Thứ 3, công bố chi tiết tất cả các khoản thu trên website và fanpage chính thức (rất tốt nếu trong vòng 48 giờ đồng hồ từ khi tiền về tài khoản hoặc chậm nhất ở thời điểm kết thúc nhận quyên tiền).
Tất cả các tổ chức từ thiện chuyên nghiệp muốn làm tốt trách nhiệm minh bạch giải trình đều phải làm như vậy cả. Hay nói cách khác, sao kê không phải là tất cả.
Bản thân tôi không cho rằng các nghệ sỹ đang làm từ thiện có đủ hết những hạng mục căn bản đó nhưng trong bối cảnh ấy, bản thân họ có gì để đưa ra đều tốt. Minh bạch tới đâu thì tốt cho bản thân họ tới đó. Đấy là việc rất nên làm.
Nghệ sĩ nên ứng xử như thế nào trên MXH khi bị chỉ trích, có nên đáp trả như cách mà Trấn Thành đang làm?
Đã nói “đáp trả” thì tức là nghệ sỹ đang ở thế bị động, ở thế phải đi giải thích rồi. Thực ra, việc này xuất phát từ nguyên nhân nghệ sỹ khi làm từ thiện đã không chuyên nghiệp ngay từ đầu.
Bỏ qua thiểu số nào đó làm từ thiện để đánh bóng tên tuổi hay các ý đồ xấu khác, tôi vẫn có niềm tin rằng đại đa số nghệ sỹ làm từ thiện xuất phát từ cái tâm của họ. Thế nhưng, chỉ có cái tâm thôi thì không đủ.
Chúng ta đều biết rằng ngành nghề nào trong xã hội muốn hoạt động đều phải được đào tạo chuyên nghiệp và bài bản. Bạn không thể tự nhiên tỉnh dậy sau một đêm biến thành nhà giáo, bác sĩ, thợ xây, thợ may, thợ máy… Vậy tại sao sau một đêm chúng ta lại có thể trở thành một người làm từ thiện chuyên nghiệp được?
Nghệ sỹ nên dùng sức ảnh hưởng của bản thân để kêu gọi tiền từ thiện cho các quỹ chuyên nghiệp. Như vậy mức độ lan tỏa sẽ lớn hơn, hiệu ứng tốt hơn, đảm bảo ai giỏi cái gì thì làm việc đấy. Nghệ sỹ vẫn giúp được nhiều mảnh đời cơ cực khó khăn mà không bị dính phải những lùm xùm không đáng có.
Trong trường hợp bị chỉ trích vì làm chưa chuyên nghiệp, tôi thấy 99,9% người thiệt thòi là nghệ sỹ. Vì đã làm sai từ đầu thì có thanh minh cách nào đi chăng nữa cũng vẫn là chạy theo giải thích. Hình ảnh nghệ sỹ sẽ sứt mẻ dù nhiều hay ít.
Nhiều ý kiến cho rằng nên đưa câu chuyện ra cơ quan chức năng để xử lý mà không nên tranh cãi trên MXH như hiện nay. Quan điểm của ông về vấn đề này như thế nào?
Xét về lý, chúng ta hay nói với nhau rằng cần thượng tôn pháp luật. Ngay cả những người được coi là antifan họ cũng thường đưa luận điểm rằng “nếu anh chị đúng thì hãy kiện đi".
Thế nhưng nghệ sỹ cần lưu ý rằng không phải lúc nào cũng đưa sự việc ra pháp luật, vì cho dù có lợi thế về mặt luật, họ vẫn có thể thua thiệt ở khía cạnh truyền thông.
Cách làm đúng nhất là phải đảm bảo cả 3 yếu tố: Thứ nhất là làm chuyên nghiệp, rõ ràng, minh bạch từ đầu; luôn ở thế chủ động chứ không bị động. Thứ hai, là làm tốt việc truyền thông, giải thích tận tâm, tận tụy, chân thành những vấn đề hiểu lầm đáng có. Và thứ ba là đảm bảo mọi việc họ làm đều phải đúng luật pháp, chỉ sử dụng công cụ này khi họ đang nắm giữ lợi thế truyền thông.
Trong mọi trường hợp, nếu để xảy ra tình huống miếng bấc ném đi hòn chì ném lại thì 100% nghệ sỹ là người chịu thiệt.
Xin cảm ơn ông!
N. Huyền (thực hiện)