Đức có thay đổi 'thái độ' đối với Nga sau vụ đầu độc Navalny?

Giới chống Nga kỳ vọng vụ Navalny sẽ là một bước ngoặt trong quan hệ, nhưng tờ Der Tagesspiegel nhận định điều này sẽ không xảy ra. Một tình huống tương tự đã xảy ra sau năm 2014, khi Đức lên án việc sáp nhập Crimea của Nga, nhưng vẫn quyết định ký kết một thỏa thuận về xây dựng đường ống dẫn khí Nord Stream 2 (Dòng chảy phương Bắc 2).

Thủ tướng Đức Angela Merkel và Tổng thống Nga Vladimir Putin. (Ảnh: RIA)

Mới đây, hôm 12/10, Đức cùng với các quốc gia Liên minh châu Âu (EU) khác, dự định thảo luận về một phản ứng chung đối với vụ đầu độc nhà lãnh đạo đối lập Nga Alexei Navalny. Trước đó, tại Hội nghị các Ngoại trưởng EU tại Luxembourg, Đức và Pháp đã đưa ra đề xuất trừng phạt Nga với lý do họ vẫn chưa nhận được lời giải thích xác đáng từ Moscow về việc Tổ chức Cấm vũ khí hóa học (OPCW) tuyên bố có sự hiện diện của chất độc thần kinh Novichok (bị cấm từ thời Liên Xô cũ) trong cơ thể ông Navalny. Nhưng theo các chuyên gia, có thể khẳng định một điều bây giờ vụ Navalny sẽ không trở thành một bước ngoặt trong quan hệ của Đức-Nga.

Một vài tuần trước, mọi thứ trông như thể đang diễn ra một cách tự nhiên. Chưa bao giờ Thủ tướng Merkel lại đưa ra những tuyên bố rõ ràng với Moscow như trong trường hợp vụ Navalny. Chủ đề này quan trọng đối với bà Merkel đến nỗi vào đầu tháng 9, bà đã đích thân phát biểu trước truyền thông. Một lúc sau, bà đến thăm Navalny tại bệnh viện Charite sau khi được đưa từ Nga tới Berlin và bước đi bất thường này chắc chắn không bị chú ý ở Moscow.

Những năm trước, có đủ lý do để suy nghĩ về thái độ của Đức với Moscow. Cụ thể, ở đây là sự ủng hộ của Nga đối với Tổng thống của Syria Bashar al-Assad, cuộc chiến ở Ukraine, cuộc tấn công của tin tặc vào Bundestag và vụ án mạng ở trung tâm Berlin nghi do Nga tổ chức.

Sau khi Nga can thiệp vào Ukraine, EU đã áp đặt các biện pháp trừng phạt đối với Nga. Tuy nhiên, bà Merkel tuyên bố các lệnh trừng phạt chỉ có thể được dỡ bỏ khi các thỏa thuận Minsk về Ukraine được thực thi.

Quyết định “sai lầm” của bà Merkel

Theo đó, Thủ tướng Merkel đã mắc phải một sai lầm lớn trong chính sách đối ngoại, chỉ một năm sau khi sự kiện Nga sáp nhập Crimea, các thỏa thuận về việc xây dựng đường ống dẫn khí Nord Stream 2 đã được ký kết và chính phủ Đức không muốn nhìn thấy gì hơn ngoài một dự án kinh tế thông thường. Chính phủ Đức phớt lờ sự phản đối của các nước Đông Âu.

Ngoài ra, sau cuộc tấn công của hacker Nga vào Bundestag năm 2015, chính phủ Đức từ lâu đã giả vờ rằng không có gì xảy ra có thể gây tổn hại nghiêm trọng đến quan hệ với Moscow. Phản ứng trước vụ sát hại một người Georgia ở Berlin cũng rất thiếu quyết đoán. Ngay cả sau khi văn phòng tổng công tố đổ lỗi cho các cơ quan chính phủ Nga về vụ việc này, bà Merkel cũng không đưa ra bất kỳ tuyên bố trực tiếp nào.

Theo Der Tagesspiegel, bất chấp những tuyên bố gay gắt của Thủ tướng Merkel mới đây, không có điều gì trong trường hợp của vụ Navalny chỉ ra rằng chính phủ Đức về cơ bản sẽ thay đổi chính sách đối với Nga. Bà Merkel và Bộ trưởng Ngoại giao Heiko Maas chưa bao giờ nghiêm túc xem xét việc dừng xây dựng Nord Stream 2.

Các lệnh trừng phạt được gia hạn từ năm 2014

Der Tagesspiegel cho rằng, đề xuất mới từ Berlin và Paris nhằm áp đặt các biện pháp trừng phạt đối với một số cá nhân rõ ràng là không đủ. Kể từ năm 2014, EU đã không làm gì khác ngoài việc bổ sung ngày càng nhiều cái tên mới vào danh sách trừng phạt. Ví dụ, một người tham gia vào một cuộc tấn công mạng vào Bundestag có khả năng bị cấm nhập cảnh vào EU. Nhưng điều này sẽ không tạo ra bất kỳ ấn tượng đáng sợ nào đối với Nga.

“Do đó, cần có một sự thay đổi đáng kể trong chính sách trừng phạt. EU nên có chủ đích đóng băng tài sản của những người thuộc tầng lớp quyền lực xung quanh nhà lãnh đạo Nga Putin và cấm họ nhập cảnh vào các nước EU”, Der Tagesspiegel viết.

“Tuy nhiên, chính phủ Đức không muốn thực hiện một bước như vậy trong chính sách đối với Nga. Những tuyên bố mạnh mẽ của Thủ tướng Merkel khó có thể đi sau bằng hành động cụ thể”, Der Tagesspiegel kết luận.

Trước đó, theo Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov, quan hệ của Nga-EU đã xấu đi nhanh chóng sau vụ chính trị gia đối lập Navalny hôn mê mà EU cho là bị đầu độc. Phát biểu tại một cuộc họp báo với Ngoại trưởng Đan Mạch hồi cuối tuần qua, ông Lavrov cho biết, EU đang hành động như thẩm phán và hội đồng xét xử trong vụ Navalny và không chia sẻ thông tin quan trọng để Nga điều tra vụ việc này.

Theo ông Lavrov, Đức đã vi phạm các nghĩa vụ quốc tế khi không chia sẻ những thông tin liên quan đến vụ việc Navalny. Nga đã nhiều lần phủ nhận có liên quan đến vụ đầu độc ông Navalny.

Nga và Đức có ‘thời gian nghỉ ngơi’ sau những ồn ào về Nord Stream 2

Bloomberg đưa tin, tình hình trên thị trường khí đốt mang lại cho Nga và Liên minh châu Âu (EU) cơ hội tạm thời nghỉ ngơi sau những tranh chấp về dự án Nord Stream 2 (Dòng chảy phương Bắc 2).

Thanh Bình (lược dịch)