Đau đầu vì phụ tùng xe máy giả và phụ tùng nhập lậu

Hội thảoSở hữu trí tuệ và các vấn đề trong việc thực thi quyền Sởhữu trí tuệ tại Việt Nam.

Con số này được ông Nguyễn Trọng Tín, Phó Cục trưởng Cục quản lý thị trường chia sẻ trong hội thảo "Sở hữu trí tuệ và các vấn đề trong việc thực thi quyền Sở hữu trí tuệ tại Việt Nam”. Đây là lần thứ 13 hội thảo được tổ chức bởi Hiệp hội các nhà sản xuất xe máy châu Á (FAMI), Hiệp hội các nhà xe máy Việt Nam (VAMM) tổ chức.

Nội dung hội thảo xoay quanh các vấn đề về tình hình xâm phạm bản quyền sở hữu trí tuệ (SHTT) tại Việt Nam, đặc biệt là trong lĩnh vực xe máy. Theo đó, thực trạng cho thấy, nhiều kiểu dáng xe máy có xuất xứ Trung Quốc và xe máy điện được lắp ráp tại Việt Nam, Trung Quốc đang xâm phạm kiểu dáng công nghiệp đã được bảo hộ và hiện tượng sản xuất, buôn bán phụ tùng xe máy, mũ bảo hiểm, dầu nhớt giả mạo nhãn hiệu đang ngày càng gia tăng.

Cụ thể thì theo chia sẻ từ ông Nguyễn Trọng Tín, Phó Cục trưởng Cục quản lý thị trường (Bộ Công thương), năm 2016, Cục quản lý thị trường đã phát hiện và xử lý tổng số 2.530 vụ việc xử lý vi phạm hành chính trong lĩnh vực SHTT (bao gồm hàng giả, hàng nhái) và tịch thu gần 97.200 sản phẩm vi phạm.

Đến hết tháng 6/2017, số vụ vi phạm trong lĩnh vực này đã lên đến 2.721 vụ với trị giá hàng hóa vi phạm vào khoảng gần 21,9 tỷ đồng. Đáng kể là theo chia sẻ từ ông Tín, số lượng phụ tùng xe máy giả bị xử lý là 9.730 phụ tùng các loại. Trong đó, phần lớn là phụ tùng nhập lậu với tổng số lên tới 9.192 phụ tùng. Số còn lại là phụ tùng nhãn hiệu giả sản xuất trong nước.

Đối với mặt hàng xe máy và xe chạy điện thì trong 6 tháng đầu năm qua, tổng số vụ việc phát hiện và xử lý đã lên tới 733 với tổng giá trị hàng hóa vi phạm là hơn 2 tỷ đồng với số tiền xử phạt là 1,2 tỷ đồng. Đáng chú ý là theo chia sẻ từ các ý kiến trong hội thảo cho thấy, lượng linh kiện giả, linh kiện nhập lậu từ Trung Quốc về rất lớn, mức tiêu thụ tại các thành phố lớn và vùng lân cận là chủ yếu. 

Ông Nguyễn Trọng Tín cho hay, đối với các nhà sản xuất phương tiện giao thông nói chung và các nhà sản xuất xe máy nói riêng, phụ tùng xe giả mạo nhãn hiệu luôn là một vấn đề nhức nhối bởi phụ tùng giả mạo với chất lượng kém sẽ đe dọa đến chất lượng chung của phương tiện và an toàn của người sử dụng.

Tại hội thảo, ông Lê Ngọc Lâm, Phó Cục trưởng Cục SHTT cho biết việc đăng ký bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ trong kinh doanh toàn cầu và giới thiệu các hoạt động nhằm thúc đẩy, nâng cao nhận thức của người dân về quyền sở hữu trí tuệ ở Việt Nam có vai trò quan trọng. Trong đó, vai trò của chủ thể trong việc nâng cao ý thức trong việc đưng ý bảo hộ quyền SHTT của mình tại Việt Nam hay bất kỳ thị trường nào doanh nghiệp thiết lập hoạt động kinh doanh cũng cần được nâng cao.

Còn theo chia sẻ từ bà Nguyễn Như Quỳnh, Phó chánh thanh tra Bộ KHCN, tại Việt Nam hiện nay, thực trạng của việc thực thi quyền SHTT tại Việt Nam còn nhiều khó khăn, đặc biệt là những khó khăn đối với ngành công nghiệp xe máy gặp phải. Các vi phạm SHTT này gây ảnh hưởng tiêu cực đến quyết định đẩy mạnh đầu tư của các doanh nghiệp trong ngành cũng như quyền lợi của người tiêu dùng. Việt Nam đang rất cần cải thiện và phát triển việc bảo hộ, thực thi quyền SHTT trong ngành công nghệp xe máy.  

Trong khuôn khổ hội thảo này, ông Gianluca Fiume, đại diện Ban điều hành VAMM đã gửi đến cơ quan Nhà nước văn bản kiến nghị của VAMM về thực trạng thực thi quyền SHTT tại Việt Nam.

Trong đó, văn bản này kiến nghị 2 giải pháp, một là kiện toàn lại khung pháp lý với một số đề xuất như mở rộng đối tượng SHTT mà việc xâm phạm các đối tượng này là cấu thành tội hình sự, nâng cao chế tài xử  phạt hành chính…. Một giải pháp nữa được Hiệp hội này đề xuất là nâng cao năng lực thực thi, trong đó có sự phối hợp chặt chẽ hơn giữa các doanh nghiệp hiệp hội và cơ quan quản lý Nhà nước, tăng cường hơn nữa sự chủ động và hợp tác giữa các cơ quan thực thi quyền SHTT.