Đánh giá đề thi môn Văn vào lớp 10 trường THPT Chuyên Đại học Sư phạm Hà Nội 2019

Sau đây là chi tiết đề thi môn Văn vào lớp 10 trường THPT Chuyên Đại học Sư phạm Hà Nội năm học 2018 - 2019:

Câu 1:

“Tối qua A Sao vào cuối mùa xuân. Miền Tây xa xôi đang trải qua những tháng ngày tương đối yên tĩnh sau khi căn cứ địch bị quét khỏi thung lũng. Trong lúc A Pách lúi húi nhóm bếp để làm thêm thức ăn, tôi ngồi tựa nửa người trên võng, hai tay vòng dưới gáy, yên lặng ngắm vẻ đẹp của rừng từng trải rộng xung quanh. Rừng thoáng, mặt đất nhẹ nhõm, mặt đất sạch quang như có người quét trước, những đám rêu xanh lục trải rộng như nhung, trên đó hơi ấm kết những hạt cườm tấm mưa bụi mát rượi. Không có gió nhưng rừng tùng vẫn reo mơ hồ, như mạch suối ngầm mùa xuân, như điệu khèn bát ngát của sơn nhân vắng lại từ núi cao. Tâm hồn tôi tự buông thả trong trạng thái nghỉ ngơi hoàn toàn. Tôi nhắm mắt để nhìn thấy tỏa ra cái vừng sáng dịu dàng của giấc mơ nhẹ, nghe trong tiếng hát kia của loại tùng bách một điều gì đấy thật xa xôi, như là thuộc về muôn đời. Con chim gõ kiến ấn sĩ vẫn gõ đều nhịp thời gian, tiếng trầm và đục trên một cây tùng nào đó”.

(Hoàng Phủ Ngọc Tường – "Đời rừng")

a, Trong văn bản trên tác giả đã kết hợp những phương thức biểu đạt nào?

b, Chỉ ra và nêu tác dụng của biện pháp tu từ được sử dụng trong câu “Không có gió nhưng rừng tùng vẫn reo mơ hồ, như mạch suối ngầm mùa xuân, như điệu khèn bát ngát của sơn nhân vắng lại từ núi cao”.

Câu 2:

“…Đất là Mẹ. Điều gì xảy ra với đất đai tức là xảy ra với những đứa con của Đất”.

(Trích "Bức thư của Thủ lĩnh da đỏ")

Hãy viết một đoạn văn nghị luận xã hội (khoảng 12 câu) theo cách lập luận quy nạp trình bày suy nghĩ của em về những điều trong câu văn gợi ra.

Câu 3:

Tám năm ròng, cháu cùng bà nhóm lửa
Tu hú kêu trên những cánh đồng xa
Khi tu hú kêu, bà còn nhớ không bà?
Bà hay kể chuyện những ngày ở Huế.
Tiếng tu hú sao mà tha thiết thế!
Mẹ cùng cha công tác bận không về,
Cháu ở cùng bà, bà bảo cháu nghe,
Bà dạy cháu làm, bà chăm cháu học,
Nhóm bếp lửa nghĩ thương bà khó nhọc,
Tu hú ơi! Chẳng đến ở cùng bà,
Kêu chi hoài trên những cánh đồng xa?

Năm giặc đốt làng cháy tàn cháy rụi
Hàng xóm bốn bên trở về lầm lụi
Đỡ đần bà dựng lại túp lều tranh
Vẫn vững lòng, bà dặn cháu đinh ninh:
“Bố ở chiến khu, bố còn việc bố,
Mày có viết thư chớ kể này kể nọ,
Cứ bảo nhà vẫn được bình yên!”

Giờ cháu đã đi xa. Có ngọn khói trăm tàu,
Có lửa trăm nhà, niềm vui trăm ngả,
Nhưng vẫn chẳng lúc nào quên nhắc nhở:
- Sớm mai này, bà nhóm bếp lên chưa?...

("Bếp lửa" – Bằng Việt)

Nêu cảm nhận của em về khổ thơ trên.

Đánh giá về đề thi này, các giáo viên trong Tổ Ngữ văn – Hệ thống giáo dục HOCMAI cho hay: “Hình thức đề thi quen thuộc với 3 câu hỏi lần lượt bao gồm: Câu thứ nhất thuộc dạng Đọc hiểu; Câu 2 thuộc chủ đề Nghị luận xã hội và câu thứ 3 thuộc chủ đề Nghị luận văn học.

Cũng như đề thi năm 2018, đề năm 2019 không có cấu trúc điểm, học sinh phải tự xác định vai trò của từng câu để phân bổ thời gian làm bài cho phù hợp.

Cụ thể đi vào từng câu, chúng tôi thấy như sau:

Câu 1. Là câu hỏi liên quan về kiến thức tiếng Việt trong chương trình Ngữ văn, ngữ liệu văn bản nằm ngoài sách giáo khoa Ngữ văn 9 (đoạn trích được trích trong Ai đã đặt tên cho dòng song của Hoàng Phủ Ngọc Tường). Xu hướng sử dụng ngữ liệu bên ngoài chương trình xu hướng chung với các dạng bài Đọc hiểu.

Câu 2. Là câu hỏi yêu cầu viết đoạn văn nghị luận xã hội, chủ đề liên quan đến môi trường đất, tầm ảnh hưởng hưởng và vai trò của đẩt với con người. Ẩn ý sâu xa của câu hỏi gắn với tình mẫu tử - một chủ đề tương đối quen thuộc và gần gũi với thí sinh.

Câu 3. Là câu hỏi nghị luận văn học yêu cầu cảm nhận về 3 khổ thơ trong bài thơ Bếp lửa của nhà thơ Bằng Việt. Yêu cầu đề bài không lạ, không khó nhưng yêu cầu học sinh nắm vững kiến thức và có năng lực cảm thụ tốt vì đây là đoạn thơ rất xúc động trong suốt chiều dài nỗi nhớ của người cháu về bà của mình.

Về nội dung và phạm vi kiến thức: Các câu hỏi trong chương trình Ngữ văn 9 là chủ yếu, kiến thức nghị luận xã hội học sinh đã được học trong chương trình Ngữ văn 6.

Về độ khó và hình thức thể hiện: Đề thi không có câu hỏi khó và không có câu hỏi mang tính đánh đố. Đối với câu hỏi Nghị luận xã hội, học sinh chú ý tránh sa vào kể lể, xa đề, liệt kê những vấn đề thiếu trọng tâm. Học sinh cần chú ý đến yêu cầu tiếng Việt và số lượng của đoạn văn Nghị luận xã hội ở câu 2.

Thầy Nguyễn Phi Hùng, giáo viên Ngữ văn Hệ thống Giáo dục HOCMAI đánh giá: "Đề Văn Chuyên Sư phạm năm nay kiểm tra khá toàn diện các đơn vị kiến thức, kĩ năng của thí sinh. Các câu hỏi không lắt léo hay đánh đố nhưng muốn hoàn thành tốt bài làm, các em cần nắm chắc những kiến thức trong chương trình học, có kiến thức thực tế, đồng thời kĩ năng làm bài phải thành thạo, nhuần nhuyễn. Với đề thi này, nhiều bạn sẽ cảm thấy “dễ thở” vì mình có thể hoàn thành tốt đa phần các yêu cầu của đề thi, điểm 6-7 sẽ phổ biến".