Con cái theo họ mẹ thay cho họ cha đang dần được chấp nhận ở Trung Quốc

Bản báo cáo của chính phủ Trung Quốc được công bố hôm 8/2 cho thấy, tỷ lệ trẻ được sinh ra vào năm 2020 đặt tên theo họ mẹ và họ cha lần lượt là 1: 12. Thông tin này đã nhanh chóng tạo nên cuộc tranh luận trên mạng xã hội Trung Quốc về việc liệu người cha hay người mẹ nên truyền lại họ của mình cho con cái.

Nhiều cư dân mạng bày tỏ quan điểm ủng hộ phá vỡ truyền thống lâu nay khi người con được sinh ra là phải mang họ cha. Cư dân mạng Trung Quốc cũng cho rằng, câu chuyện con theo họ mẹ hay họ cha đang là chủ đề được bàn luận công khai và rộng rãi hơn ở Trung Quốc so với các nước Đông Á khác như Nhật Bản.

Số trẻ được sinh ra đặt tên theo họ mẹ đang gia tăng ở Trung Quốc. (Ảnh: Thời báo Hoàn Cầu)

“Tôi ủng hộ việc con cái trong gia đình mang họ mẹ. Điều này thể hiện sự tiến bộ của xã hội về bình đẳng giới. Trong quá khứ, khả năng tồn tại của người phụ nữ là yếu, nên họ phải dựa dẫm vào đàn ông. Nhưng thời gian nay đã thay đổi. Phụ nữ giờ hoàn toàn độc lập và chúng ta không cần phải đi theo con đường đã cổ hủ”, một cư dân mạng chia sẻ trên Weibo.

Một người khác cũng đồng tình nhấn mạnh, “con trẻ có quyền tự do lựa chọn theo họ cha hoặc họ mẹ khi bố mẹ chúng đồng thuận. Cứ nghĩ tới những đau đớn mà người phụ nữ phải trải qua khi sinh nở, chẳng lẽ họ không đủ quyền để được đặt làm họ cho con mình?”.

Trang web của Bộ Công An Trung Quốc cũng viết, việc “con cái mang họ cha” đã có từ hàng ngàn năm lịch sử và theo văn hóa truyền thống quốc gia.

Tuy nhiên, khi tư tưởng của người dân Trung Quốc thay đổi nhất là sau khi chính phủ cho phép người dân sinh 2 con vào năm 2016, số trẻ em được đặt tên theo họ mẹ và kể cả ông bà có quyền lựa chọn họ đặt cho cháu đã gia tăng.

Nhiều người dùng internet cũng hoài nghi về những rắc rối gặp phải khi con cái được đặt theo họ mẹ như quyền thừa kế và gia phả, song họ thừa nhận việc được tự do lựa chọn họ mẹ hay họ cha là bằng chứng cho thấy xã hội Trung Quốc đã phát triển.

Theo luật hôn nhân Trung Quốc, phụ nữ có quyền được giữ nguyên họ mình sau khi kết hôn. Theo Điều 1015 của Bộ luật Dân sự, một người bình thường có thể được dùng họ cha hoặc họ mẹ để đặt tên.

Còn theo Bưu điện Hoa Nam buổi sáng (SCMP), kể từ khi chính phủ Trung Quốc xóa bỏ chính sách một con, nhiều gia đình đã có quyết định “táo bạo” là dùng họ cha để đặt tên cho con đầu, còn con thứ có thể linh hoạt và được đặt tên theo họ cha hoặc mẹ.

Số liệu thống kê cho thấy, tại thành phố Thượng Hải vào năm 2018, cứ 10 đứa trẻ được sinh ra thì có 1 bé mang họ mẹ. 

Thậm chí, nhiều gia đình còn đặt cho con mình cái tên kết hợp giữa họ cha và mẹ. Đến khi gia đình thống nhất được tên cho con, các quan chức địa phương sẽ đăng ký tên chính thức cho đứa bé vào sổ hộ khẩu.

Trong khi đó, tại Nhật Bản, Điều 750 của Bộ luật Dân sự nhấn mạnh vợ chồng phải dùng chung họ sau khi kết hôn. Theo báo cáo của tờ Asahi Shimbun, trong số các cặp đôi đã kết hôn ở Nhật Bản, 96% sử dụng họ của người chồng.

Ngoài Trung Quốc, một quốc gia khác ở Đông Á là Hàn Quốc cũng đã sửa đổi Bộ luật Dân sự. Theo đó, con trai và con gái có thể dùng họ của mẹ hoặc của bố và mẹ kế để đặt tên, theo tờ Korea Times.

Minh Thu (lược dịch)