Chuyên gia: Lấy mẫu xét nghiệm Covid-19 từ nước bọt, bỏ qua chọc mũi nhiều bất lợi
Việc đưa dụng cụ lấy dịch tỵ hầu ở vòm mũi gây đau, khó chịu cho người xét nghiệm đặc biệt, làm nhiều lần hoặc sơ suất có thể gây tổn thương, áp xe vùng tỵ hầu, ảnh hưởng tới sức khoẻ người được lấy mẫu.
Mũi bị tổn thương vì lấy mẫu nhiều
Chị Nguyễn Thị Hà – quận 8, TP.HCM chia sẻ chị đã lấy dịch xét nghiệm 24 lần, công việc của chị Hà yêu cầu 3,4 ngày lại xét nghiệm 1 lần. và từ khi lấy dịch nhiều bệnh xoang của chị Hà lại tái phát. Những cơn đau đầu do xoang trán hành hạ khiến chị không làm được gì. Chị Hà chỉ mong có cách lấy mẫu xét nghiệm khác để đỡ ảnh hưởng tới bệnh mũi họng của mình.
Bác sĩ Phan Xuân Trung – Trung tâm y tế Hoà Hảo, TP.HCM cũng cho biết ông gặp rất nhiều than thở của người dân về việc họ bị đau mũi, đau đầu sau lấy dịch xét nghiệm.
BS Trung cho rằng việc lấy mẫu xét nghiệm ở thành họng vùng tỵ hầu nhiều lần khiến vùng này dễ bị tổn thương, dẫn đến rách niêm mạc, thủng lớp mô thành họng (màn hầu), nhiễm trùng và tạo áp xe thành sau họng, có thể ảnh hưởng tới sức khoẻ của người dân.
Theo TS. Nguyễn Đức Thái, Cố Vấn Khoa Học & Sáng lập viên TransMed-VN nhiều người dân TP.HCM đang phải lấy xét nghiệm dày, đặc biệt là các shiper mỗi ngày phải chọc mũi xét nghiệm 1 lần như vậy sẽ tổn thương tới niêm mạc mũi, người làm nhiều lần dễ bị viêm nhiễm, áp xe.
Dù người lấy mẫu đã qua huấn luyện cách lấy mẫu song cách làm này tương đối xâm phạm và gây khó chịu cho rất nhiều người. Đó là lý do một số người rất sợ lấy mẫu bằng cách chọc mũi.
Mũi có thể bị áp xe, loét khi lấy mẫu xét nghiệm nhiều lần. |
Nên chuyển sang lấy mẫu nước bọt
Bác sĩ Trương Hữu Khanh – chuyên gia truyền nhiễm, Bệnh viện Nhi đồng 1 TP.HCM cho rằng việc sử dụng test nhanh xét nghiệm tiện, nhanh nhưng nếu test nhiều mà người test lấy mẫu không đúng thì cơ quan tỵ hầu mũi sẽ bị tổn thương, dịch không lây được còn làm loét mũi.
Đối với biến chủng Delta, bác sĩ Khanh cho rằng có thể lấy mẫu xét nghiệm từ nước bọt sẽ mang lại hiệu quả hơn, đỡ gây tổn thương vùng thành mũi họng cho người dân hơn. Hiện nay, các nghiên cứu đều chỉ ra rằng có thể lấy mẫu xét nghiệm từ nước bọt hiệu quả không khác gì lấy mẫu tỵ hầu mà việc lấy mẫu dễ dàng. Thậm chí, biến chủng Delta ở nước bọt vùng dưới lưỡi còn nhiều virus hơn ở vùng mũi.
Tại Sigapore, quốc gia này đã sử dụng test nước bọt, việc sử dụng nước bọt sâu trong họng để lấy mẫu bệnh phẩm sẽ ít xâm lấn hơn và tạo cảm giác thoải mái hơn cho người được thử so với việc lấy mẫu hiện tại, thông qua que gòn được đưa sâu vào phía sau mũi họng. Bộ xét nghiệm mới này có thể được sử dụng mà không cần sự giám sát của các chuyên gia y tế, giúp giảm thiểu nguy cơ lây lan virus tiềm ẩn.
GS Nguyễn Văn Tuấn - Viện nghiên cứu Y khoa Garvan, Úc, nước bọt chứa virus SARS-CoV-2 rất nhiều. Nhiều nghiên cứu từ năm ngoái (Ý, Trung Quốc, Hồng Kong) cho thấy SARS-CoV-2 hiện diện trong nước miếng từ 87-100%. GS Tuấn cho rằng với các nghiên cứu hiện nay thì việc lấy mẫu bằng nước bọt hiệu quả mà không mang lại phiền toái cho người lấy mẫu, việc lấy mẫu cũng dễ hơn, không cần huấn luyện, và nhẹ nhàng hơn so với chọc que mũi.
GS Tuấn cho rằng, Việt Nam có thể triển khai dùng mẫu nước miếng làm xét nghiệm chung và chỉ lấy mẫu từ mũi ở những người có triệu chứng.
K.Chi