Chủ tịch Vietinbank đề nghị cơ chế miễn trừ cho cấp dưới nơi "đầu sóng ngọn gió"

Đang “ăn ngon ngủ yên” thì phải xông pha

Tham gia góp ý Dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Các tổ chức tín dụng tại Quốc hội sáng 26/10, Đại biểu Quốc hội - Chủ tịch HĐQT Ngân hàng Vietinbank Nguyễn Văn Thắng đề nghị Quốc hội cho phép miễn trừ trách nhiệm đối với các cán bộ ngân hàng đang tham gia cơ cấu lại các tổ chức tín dụng (TCTD) yếu kém.

Vietinbank là ngân hàng có một lực lượng cán bộ rất đông đảo tham gia thực hiện cơ cấu lại các TCTD yếu kém. Chủ tịch Vietinbank bày tỏ sự “tâm tư” của các cán bộ ngân hàng ở nơi “đầu sóng ngọn gió”.

“Có thể nói anh em cũng rất khó khăn. Lương thì thấp, chế độ khác thì không có và phải thực hiện nhiều công việc mà luật chưa quy định rõ ràng. Ranh giới giữa trách nhiệm cũng rất mong manh. Họ cũng cần hỗ trợ từ Chính phủ để bảo vệ quyền lợi trong trường hợp họ đã cống hiến hết mình, đã công tâm, trung thực”, Chủ tịch Vietinbank nói.

“Chúng ta hoàn toàn có thể áp dụng quyền miễn trừ trách nhiệm cho những người tham gia cơ cấu lại các TCTD, trong trường hợp này không hề chồng chéo với các bộ luật khác” - ông Nguyễn Văn Thắng tiếp tục.

ĐBQH, Chủ tịch Vietinbank Nguyễn Văn Thắng.

Đồng tình với kiến nghị trên, Đại biểu Đinh Duy Vượt, đoàn ĐBQH tỉnh Gia Lai cho rằng, nhìn lại các vụ đại án liên quan đến các TCTD đưa ra xét xử trong những năm gần đây chứng tỏ thực trạng hết sức phức tạp, khó khăn khi giải quyết xử lý hậu quả các TCTD yếu kém và hậu quả pháp lý của những người liên quan. Do đó, việc phân công con người đảm nhận nhiệm vụ này cũng phải có cơ chế đặc biệt.

“Cán bộ ngân hàng đang “ăn ngon ngủ yên” thì không ai dũng cảm xung phong giải cứu các TCTD bị kiểm soát đặc biệt, tức là khó khăn đặc biệt, cũng là rủi ro đặc biệt, lo lắng đặc biệt cho bản thân và gia đình. Nhiều cán bộ có năng lực, trách nhiệm giao làm việc này họ ví như đang tháo ngòi nổ quả bom, bởi việc cơ cấu lại tổ chức TCTD yếu kém rất phức tạp và phụ thuộc nhiều yếu tố”, Đại biểu Đinh Duy Vượt nói.

Theo ông Vượt, cần có quy định cụ thể về trách nhiệm đối với người tham gia cơ cấu lại tổ chức tín dụng yếu kém nhằm đảm bảo nguồn nhân lực chất lượng vì nhân tố con người vẫn là yếu tố quyết định để tái cơ cấu các TCTD hiệu quả.

Dùng tiền ngân sách hỗ trợ ngân hàng yếu kém

Liên quan đến việc xử lý hậu quả ngân hàng phá sản, trong báo cáo giải trình tiếp thu, chỉnh lý của UBTVQH giao Chính phủ quyết định áp dụng biện pháp đặc biệt nhằm đảm bảo an toàn xã hội khi TCTD bị kiểm soát đặc biệt và báo cáo Quốc hội.

Theo ông Nguyễn Văn Thắng, quy định như vậy là chưa rõ ràng và có thể dẫn đến khó khăn trong quá trình triển khai thực hiện. Vì khái niệm “biện pháp đặc biệt” ở đây là chưa rõ ràng và chưa bao hàm biện pháp cho vay bắt buộc.

“Khi cho vay sẽ xảy ra tình trạng tài sản thanh lý không đủ để thu hồi vốn, mặc dù sẽ báo cáo Quốc hội, thế nhưng khoản thiếu hụt do không thu hồi được lúc đó sẽ phải xin Quốc hội. Nếu Quốc hội đồng ý thì không vấn đề gì, nếu Quốc hội không đồng ý thì ai sẽ là người chịu trách nhiệm trong khoản cho vay bị thiếu hụt ấy?”.

Để gỡ nút thắt này, Chủ tịch Vietinbank đề nghị Quốc hội cân đối việc có bỏ tiền ngân sách ra hay không để đảm bảo lợi ích rất lớn là đảm bảo an ninh, an toàn cho khách hàng gửi tiền.

“Chính vì lý do trên, tôi đề nghị Quốc hội cho phép Chính phủ được sử dụng nguồn lực nhà nước để thực hiện việc hỗ trợ các TCTD trong các trường hợp khẩn cấp như phá sản”, ông Thắng nói.

Đại biểu Trương Trọng Nghĩa, đoàn ĐBQH thành phố Hồ Chí Minh, cho rằng băn khoăn của người dân là việc sử dụng ngân sách hay không trong xử lý các tổ chức TCTD. Ở các nước họ thừa nhận sử dụng tiền thuế của dân nhưng họ có cơ chế tái cơ cấu, phục hồi rồi đến lúc nào đó họ bán lại có lời. Toàn bộ quá trình này họ kiểm soát rất chặt chẽ. Cựu Tổng thống Mỹ Obama từng cam kết với cử tri khi giải cứu ngân hàng rằng cử tri sẽ được kiểm soát từng đồng đô-la trong gói giải cứu đó. Đó mới là vấn đề quyết định.

“Chúng ta giải cứu để đạt mục đích gì, hiệu quả ra sao. Không nên né tránh, hoàn toàn có thể thiết kế cơ chế minh bạch cho người dân giám sát”, Đại biểu Trương Trọng Nghĩa nói.

Trong khi đó, Đại biểu Nguyễn Thị Lệ Thủy, đoàn ĐBQH tỉnh Bến Tre, nêu quan điểm luật phải xem việc bảo vệ quyền lợi của người gửi tiền phải là ưu tiên số 1 vì đây mới thực sự là cổ đông của các TCTD, tiền người gửi vào ngân hàng chiếm 80% nguồn vốn của các TCTD. Tuy nhiên trong các phương án cơ cấu lại các TCTD được cơ cấu đặc biệt, nhưng chưa quy định quyền lợi của người gửi tiền trong hai trường hợp TCTD giải thể hoặc phá sản.

Về giá chuyển nhượng phần vốn góp 0 đồng tại ngân hàng 0 đồng bị mua bắt buộc trước ngày Luật có hiệu lực, Chủ tịch Vietinbank Nguyễn Văn Thắng cho rằng hoàn toàn có thể thuê kiểm toán độc lập để xác định giá trị ngân hàng, trong đó có tính toán đầy đủ giá trị tài sản hữu hình và vô hình của ngân hàng.

Như vậy, hoàn toàn có cơ sở để xác định giá, trong trường hợp có 1 nhà đầu tư, Chính phủ có thể quyết định bán cho nhà đầu tư đó. Trong trường hợp có hơn 1 nhà đầu tư, đề nghị cho phép Chính phủ bán cho nhà đầu tư trả giá cao hơn.