Chỉ thị thu “tín hiệu lạ” từ không quân địch

Lúc ấy, đối với bộ phận hỏi cung tù binh thuộc Phòng 70, B-52 đã là một đối tượng khá quen thuộc bởi ngay từ năm 1968 và đặc biệt là từ cuối năm 1971, khi địch đánh phá trở lại miền Bắc, trong quá trình hỏi cung tù binh là giặc lái Mỹ, Thiếu tá Mạc Thành Lâm và các cộng sự rất chú trọng tìm hiểu khả năng địch dùng B-52 để đánh lên quá vĩ tuyến 20 và Hà Nội.

Ngay sau khi nhận nhiệm vụ, bộ phận hỏi cung tù binh liền tổng hợp các biên bản hỏi cung tù binh đã có, đồng thời tiến hành gặp gỡ một số tên giặc lái Mỹ đang nằm trong trại giam của ta, có hiểu biết tương đối tốt về B-52 để hỏi lại, hỏi thêm, xoáy sâu vào các nội dung: Số lượng B-52 và khả năng bố trí chúng trên các căn cứ không quân của Mỹ ở gần Việt Nam; tính năng chiến thuật, kỹ thuật của B-52; tổ chức đội hình B-52 và các loại máy bay hộ tống trong tác chiến; sự phân chia khu vực mục tiêu giữa không quân chiến thuật và không quân chiến lược Mỹ ở miền Bắc Việt Nam, đặc biệt là Hà Nội; đường bay của B-52 từ ngoài biển vào, từ Thái Lan sang miền Bắc Việt Nam; độ cao hành trình, các khu vực tiếp dầu trên không, thành phần yểm trợ không chiến, yểm trợ chế áp pháo cao xạ, tên lửa phòng không, ra-đa của đối phương…

Tháng 6-1972, qua hỏi cung tù binh, ta nắm được một thông tin hết sức quan trọng là tại một vài căn cứ, không quân Mỹ đang tổ chức tập luyện trên sa bàn theo phương án sử dụng B-52 đánh vào Hà Nội. Nhờ vậy, tháng 10-1972, chuyên đề “Dự kiến tập kích đường không chiến lược B-52 vào Hà Nội và các biện pháp đối phó của ta” do Thiếu tá Mạc Thành Lâm trình bày tại một hội nghị quân sự (do Bộ Tổng tham mưu tổ chức, Đại tướng, Tổng tư lệnh Võ Nguyên Giáp trực tiếp chủ trì) đã được đánh giá cao và ngay sau đó được phổ biến cho các đơn vị để nghiên cứu, vận dụng.

Tù binh phi công Mỹ tại nhà tù Hỏa Lò trước khi được trao trả về nước (năm 1973). Ảnh tư liệu.

Ngay sau khi được Đại tá Phan Bình, Cục trưởng Cục Tình báo - chỉ thị tổ chức theo dõi, bám nắm thật chắc không quân địch trong trường hợp chúng quay trở lại đánh phá vĩ tuyến 20, trọng tâm là Hà Nội, Hải Phòng và đặc biệt là phải phát hiện sớm nếu B-52 vào trận, Ban chỉ huy Trung đoàn 75 đã bố trí lại đội hình Tiểu đoàn 1 theo hướng vừa sẵn sàng chiến đấu cao, vừa thu thập thông tin nhanh và tập trung tìm hiểu kỹ về B-52. Nhờ lên phương án tổng tìm và nghiên cứu hợp lý mà Tiểu đoàn 1 đã sớm phát hiện, theo dõi được 10 mạng sóng có dấu hiệu nghi vấn.

Cuối tháng 7-1972, Thiếu úy, thu tin viên Nguyễn Đăng Phúc phát hiện được một tín hiệu xin trở về căn cứ, từ đó lần ra mạng sóng thông tin liên lạc kiểm soát đường bay của không quân chiến lược Mỹ. Tháng 11-1972, Tiểu đoàn 1 khai thác tối đa những sơ hở của địch trên mạng sóng này khi B-52 bay vào đánh phá ở địa bàn nam Khu 4, đã dự kiến dấu hiệu tình báo xuất hiện từ các nguồn chặn thu, tập trung lập phương án nắm địch khi chúng dùng B-52 đánh lớn ra miền Bắc, trong đó có sự kết hợp trinh sát kỹ thuật sóng ngắn và trinh sát kỹ thuật sóng cực ngắn, kết hợp trinh sát kỹ thuật đặt ở trên cao và trinh sát kỹ thuật đặt dưới hầm, kết hợp Tiểu đoàn thu tin 1 và Tiểu đoàn định hướng 13...

Nửa đầu tháng 12-1972, Tiểu đoàn 1 nắm được thông tin Mỹ đưa thêm B-52 và một số loại máy bay chiến thuật đến các căn cứ không quân của chúng ở xung quanh Việt Nam, số lượng máy bay chiến thuật tại căn cứ U-ta-pao (Thái Lan) là 50, tại căn cứ An-đéc-xơn (Gu-am) là 100 và tại căn cứ Đà Nẵng là hơn 100 chiếc…