Cần trang bị kiến thức Internet cho trẻ thay vì cấm đoán cực đoan

Nhân ngày Quốc tế Thiếu nhi, Google đã phối hợp cùng Cung Thiếu Nhi Hà Nội tổ chức sự kiện “Vui Hè Trực Tuyến An Toàn” tại Hà Nội. Đây là sự kiện nhằm cung cấp thông tin về an toàn mạng cho cha mẹ và xây dựng kỹ năng số và ứng xử trên mạng cho trẻ em.

Theo một khảo sát của Cục Trẻ Em (Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội) năm 2022, trẻ em Việt Nam hiện sử dụng mạng xã hội từ 5-7 giờ mỗi ngày. Mùa hè là lúc trẻ em có nhiều thời gian để lên mạng hơn. Do đó, các em cần được trang bị những kỹ năng và kiến thức thiết yếu để tự mình chọn lọc những thông tin lành mạnh, phù hợp với độ tuổi. 

Khảo sát của Google năm 2023 cho thấy, 64% phụ huynh Việt Nam đã và đang tìm cách học hỏi công nghệ để dạy con về những kỹ năng an toàn khi lên mạng. Bên cạnh vai trò của phụ huynh, bản thân các em nhỏ và thầy cô giáo cũng đóng vai trò quan trọng trong việc ứng phó với những thách thức khi tham gia vào môi trường mạng. 

Trẻ em cần được hướng dẫn ngay tại trường về kỹ năng nhận diện những vấn đề không tốt trên môi trường trực tuyến và biết cách phản ứng đúng với chúng. Các thầy cô giáo cũng cần có kỹ năng trao đổi và hướng dẫn học sinh về các tiêu chuẩn ứng xử trên mạng.

Chia sẻ với PV, ông Marc Woo, Giám đốc‌ ‌điều hành phụ trách Việt Nam của Google Châu Á – Thái Bình Dương cho biết, trong 2 năm qua, Google đã phối hợp cùng các cơ quan đối tác và nhà trường để nâng cao ý thức an toàn mạng cho giáo viên, đưa họ trở thành lực lượng đồng hành bên trẻ em và phụ huynh của các em. 

“Từ năm 2021 đến nay, qua chương trình Em an toàn hơn cùng Google, hơn 1 triệu học sinh và 7.443 giáo viên ở 1.115 trường tiểu học trên cả nước đã được tập huấn trực tiếp và trực tuyến để nâng cao kiến thức để sẵn sàng tham gia môi trường mạng", đại diện Google Việt Nam chia sẻ. 

Theo Google Việt Nam, sự phối hợp toàn diện của giáo viên với phụ huynh và học sinh đã góp phần thay đổi giao tiếp trong mỗi gia đình theo chiều hướng tích cực. Trước năm 2021, có đến hơn 1/3 số phụ huynh được khảo sát chưa bao giờ nói chuyện với con về an toàn mạng, thế nhưng khảo sát năm 2023 cho thấy, 87,7% phụ huynh Việt Nam đã có thể dễ dàng trao đổi với con về chủ đề này. 

“Phụ huynh Việt Nam cũng đang chủ động tìm kiếm các giải pháp công nghệ nhằm hỗ trợ con trong học tập (78,2%), tìm kiếm nội dung giáo dục chất lượng cao (72,2%), hướng dẫn con về an toàn mạng (64,1%)”, Google cho hay.

Theo bà Đinh Thị Như Hoa, Trưởng phòng kiểm định Trung tâm ứng cứu khẩn cấp không gian mạng Việt Nam (VNCERT, Bộ TT&TT), Internet ngày càng chiếm vai trò quan trọng trong cuộc sống. Tại Việt Nam, 2/3 số trẻ em hiện có thể tiếp cận với thiết bị kết nối Internet. 

Số liệu của UNICEF cho thấy, 82% trẻ em Việt Nam trong độ tuổi 12-15 tuổi có sử dụng Internet. Con số này tăng lên 93% đối với trẻ em từ 14-15 tuổi. 

Tần suất sử dụng Internet của trẻ em đang ngày càng gia tăng, đặc biệt là trong những dịp hè. Môi trường Internet cũng là con dao 2 lưỡi, bên cạnh các lợi ích nhờ việc cung cấp kiến thức, giải trí, tạo môi trường kết nối, công nghệ cũng mang tới những rủi ro và nguy hiểm cho trẻ em, nhóm đối tượng chưa có đủ nhận thức và kỹ năng để tự bảo vệ mình trên mạng. Trước mối lo ngại đó, không ít phụ huynh đã lựa chọn giải pháp cực đoan là cấm con em mình tiếp xúc với Internet. 

Theo đại diện VNCERT, giải pháp tốt nhất hiện nay để bảo vệ trẻ em trên môi trường mạng cần sự chung tay của gia đình, nhà trường, xã hội và chính các em. Ngoài sự chủ động của cha mẹ, chính các em cũng cần nhận thức về các thông tin mà mình tiếp cận.  

Trọng Đạt