Bất cập 10 năm chưa tôn vinh một nghệ nhân nào

Thảo luận về dự thảo Luật thi đua, khen thưởng, đa số các ĐBQH đều đồng tình với việc sửa đổi bổ sung vì sau 8 năm luật hiện hành đã bộc lộ những bất cập, hạn chế.

“Bên cạnh những ưu điểm như phát động nhiều phong trào sâu rộng trong các tầng lớp nhân dân, vẫn còn có những hiện tượng, đó là cùng một thành tích nhưng vẫn được xét các danh hiệu thi đua ở nhiều cấp, nhiều ngành khác nhau làm cho các danh hiệu thi đua tràn lan, trùng lặp, làm giảm ý nghĩa các danh hiệu thi đua” – Đại biểu Trần Thị Diệu Thuý, đoàn TP Hồ Chí Minh cho biết.

Cố nghệ nhân Hà Thị Cầu. Ảnh IT

Góp ý bổ sung thêm cho dự thảo, nhiều Đại biểu (ĐB) đã đề cập đến một số lĩnh vực đang chưa nhận được sự quan tâm đúng mức hiện nay.

Đề cập đến việc sửa đổi Điều 65 – danh hiệu Nghệ nhân nhân dân, Nghệ nhân ưu tú, ĐB Nguyễn Văn Minh, đoàn Thành phố Hồ Chí Minh, coi đây là hành động thiết thực đáp ứng mong muốn và nguyện vọng của đông đảo nghệ nhân trong cả nước.

Việc phong tặng theo Luật Thi đua, khen thưởng thì bắt buộc phải có 2 danh hiệu: Nghệ sĩ nhân dân, Nghệ sĩ ưu tú. Tuy nhiên việc từ Nghệ sĩ ưu tú lên danh hiệu Nghệ sĩ nhân dân lại là một vấn đề cần xem xét lại quy trình.

Đặc biệt cần quan tâm đến vấn đề thời gian xem xét cho danh hiệu Nghệ sĩ nhân dân. Bởi vì hiện nay có tới 70 - 80% nghệ nhân thuộc diện được xem xét, phong tặng danh hiệu Nghệ nhân ưu tú, Nghệ nhân dân gian đều đã tuổi gần đất xa trời. Các nghệ nhân này đã chờ đợi rất lâu để được xét tặng danh hiệu này.

“Nếu theo đúng quy trình đó thì lúc nào chúng ta sẽ tôn vinh xứng đáng những công lao của các nghệ nhân đóng góp cho dân tộc? Tôi kính đề nghị Ban soạn thảo cần nghiên cứu lại vấn đề này trong việc sửa đổi, bổ sung nội dung này trong luật” - ĐB Nguyễn Văn Minh đề đạt.

ĐB Nguyễn Văn Minh cũng nêu, có một điều cần làm rõ là từ khi Luật Thi đua, khen thưởng có các danh hiệu này, đã gần 10 năm chúng ta chưa tổ chức xét và tôn vinh một nghệ nhân nào, nay lại tiếp tục sửa đổi và bổ sung. Vậy nhưng trong báo cáo về tình hình 8 năm thực hiện Luật Thi đua, khen thưởng không có nhận định gì về vấn đề này.

“Tôi đề nghị khi sửa đổi, bổ sung của luật được thông qua và có hiệu lực cần phải được thực hiện ngay việc xét tặng các danh hiệu Nghệ nhân nhân dân và Nghệ nhân ưu tú, dẫu chậm nhưng việc tôn vinh các nghệ nhân sẽ được xã hội đồng tình và đáp lại lòng mong đợi của từng nghệ nhân đã suốt cuộc đời tâm huyết giữ gìn và bảo tồn, truyền dạy cho thế hệ trẻ những tinh hoa của dân tộc” – ĐB Nguyễn Văn Minh kiến nghị.

Đồng tình với quan điểm trên, ĐB Phạm Thị Trung, đoàn Kon Tum đề nghị cần tinh giản, phù hợp với đối tượng có tính đặc thù trên. Nghệ nhân dân gian là những người lao động, sáng tạo trong môi trường sinh hoạt cộng đồng, họ không tham gia đào tạo trường chính quy, cũng không thuộc biên chế tổ chức Nhà nước.

Như vậy, cần đặc biệt chú trọng xét tặng về năng lực sáng tạo và tài năng, không nên căn cứ vào tuổi tác, thời gian, để tránh tình trạng "sống lâu lên lão làng" hay bỏ lỡ cơ hội tôn vinh cần thiết.

Liên quan đến hình thức khen thưởng Huy chương chiến sỹ vẻ vang, ĐB Nguyễn Hữu Hùng, đoàn Tiền Giang, đề cập đến cán bộ, chiến sĩ làm nhiệm vụ ở quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa. Đây là bổ sung rất quan trọng để động viên cán bộ, chiến sĩ đã và đang công tác, làm nhiệm vụ bảo vệ chủ quyền thiêng liêng của Tổ quốc.

“Quy định chưa chặt chẽ, tại sao chúng ta lại quy định là "sẽ xét"? Tại sao chúng ta quy định chỉ là Huy chương chiến sĩ vẻ vang hạng ba, phải chăng là xét riêng đối với đối tượng công tác ở hai quần đảo này? Trên thực tế có nhiều cán bộ ra làm nhiệm vụ tiếp tục công tác trong quân chủng rồi về đất liền. Do đó, tôi đề nghị quy định thời gian công tác ở đảo được tính hệ số 2 để gộp vào thời gian cống hiến chung để xét khen thưởng Huy chương chiến sĩ vẻ vang các hạng, không phải chỉ có Huy chương chiến sĩ vẻ vang hạng ba và quy định thời gian ngắn hơn khi xét tặng huy chương này” - ĐB Nguyễn Hữu Hùng phát biểu.