Bác sĩ chỉ cách ăn Tết khỏe mạnh, đường huyết, mỡ máu không tăng vùn vụt

Theo BS. Trần Thị Ngọc Châu - Bệnh viện Đại học Y Dược TPHCM - Cơ sở 3 văn hóa “ăn” Tết của người Việt ít nhiều vẫn ẩn chứa một số nguy cơ đối với sức khỏe, nhất là với người cao tuổi và người có sẵn bệnh lý mạn tính.

Đáng chú ý nhất vẫn là tình trạng gia tăng hoặc mất kiểm soát các bệnh lý chuyển hóa sau dịp Tết. Chính vì thế, nhiều người mắc các bệnh lý chuyển hóa như tăng huyết áp, đái tháo đường, rối loạn lipid máu, thường khó kiểm soát hơn do ăn nhiều hơn, ăn các nhóm chất không phù hợp với bệnh và vận động ít.
 
Một số hậu quả của việc không kiểm soát được huyết áp, đường huyết và mỡ máu có thể kể đến như cơn tăng huyết áp, đột quỵ do nhồi máu não hoặc xuất huyết não, nhồi máu cơ tim cấp, hôn mê hạ đường huyết…
 
Trong khi đó, các món ăn đặc trưng của ngày Tết thường là các món ăn nhiều dầu mỡ như thịt mỡ, nem rán, thịt rán, gà rán, giò thủ, lạp xưởng, xúc xích…, các món ăn ngọt như các loại bánh trái, các loại mứt, kẹo ngọt, nước ngọt…, hay các món ăn nhiều chất bột đường như bánh chưng, bánh tét, xôi…).

Việc ăn nhiều những món ăn kể trên trong những ngày Tết dễ dẫn đến tăng nồng độ đường và mỡ trong máu, làm xuất hiện hoặc nặng thêm bệnh lý đái tháo đường và rối loạn lipid máu sẵn có.
 
Các món dưa muối, cải muối, kim chi, thịt ngâm mắm, các món mắm đều có chứa hàm lượng muối rất cao, dễ ảnh hưởng xấu đến huyết áp, đặc biệt trên bệnh nhân tăng huyết áp. Các bệnh nhân có tình trạng rối loạn chuyển hóa nếu đi kèm thêm tăng huyết áp thì nguy cơ dẫn đến biến chứng sẽ tăng thêm.

Ảnh minh hoạ.

 
Đái tháo đường, rối loạn lipid máu (mỡ máu) và tăng huyết áp khi không được kiểm soát tốt sẽ dễ dẫn đến đột quỵ, cơn đau thắt ngực, nhồi máu cơ tim, tổn thương võng mạc mắt, tổn thương thận mạn tính… và nhiều biến chứng nguy hiểm khác.
 
Ngoài ra, bác sĩ Châu cũng cho biết ngày Tết chúng ta thường sử dụng nhiều loại thực phẩm giàu đạm như thịt bò, hải sản, cộng thêm việc uống nhiều rượu bia sẽ dẫn đến nguy cơ tăng acid uric trong máu, là nguyên nhân của bệnh viêm khớp Gout.

Bệnh nhân Gout thường sẽ khởi phát cơn đau cấp ở khớp sau một bữa ăn nhiều đạm và dùng nhiều bia rượu. Vì vậy, khả năng bùng phát đợt cấp của Gout trong hoặc sau những ngày Tết là khó tránh.
 
Ăn Tết sao để khoẻ?
 
BS Châu cho rằng đối với các bệnh mãn tính, chuyển hoá thì nguyên tắc dự phòng là kiểm soát các bệnh lý chuyển hóa sẵn có, bằng cách dùng thuốc hoặc không dùng thuốc, hoặc kết hợp cả 2.
 
Cần duy trì thói quen ăn uống lành mạnh và hợp lý, ngay cả trong những ngày Tết
 
Ăn uống hợp lý: cắt giảm bớt chất béo và chất bột đường, tăng khẩu phần rau, củ, quả. Ưu tiên thịt nạc, thịt trắng và cá hơn là sử dụng các loại thịt đỏ. Tránh dùng các thực phẩm chiên xào nhiều dầu mỡ, hạn chế dùng các thực phẩm chế biến sẵn như đồ hộp, các món dưa muối, thịt muối… (vì thường chứa nhiều muối và được cho thêm đường).

Duy trì thói quen tập thể dục đều đặn: 30-60 phút mỗi ngày, 5-7 ngày/tuần với cường độ vừa phải.
Bỏ thuốc lá : Hút thuốc lá là yếu tố nguy cơ chính của các vấn đề về tim mạch.

Sử dụng rượu bia vừa phải: Nếu ngày Tết, bạn không thể từ chối lời mời uống bia rượu, hãy hạn chế và chỉ dùng tối đa 1 lon bia 330ml mỗi ngày, hoặc dưới 100ml rượu vang. Nên dùng nước trà loãng thay cho nước ngọt. Đối với trà có thể dùng các loại trà thảo mộc không đường. Nếu bắt buộc phải dùng rượu bia thì chỉ được dùng không quá 1 lon bia 330ml chứa 5% cồn hoặc tương đương.
 
Điều trị thuốc: Nếu bạn đang điều trị các bệnh lý chuyển hóa, bạn cần tuân thủ đúng liệu trình điều trị của bác sĩ để kiểm soát tốt huyết áp, mỡ máu, và đường huyết.

Ngoài ra, ngày Tết đôi khi quá bận rộn cũng có thể khiến chúng ta bỏ bữa, hoặc ăn quá trễ. Đối với người bệnh đái tháo đường, việc bỏ qua bữa ăn có khả năng đưa đến biến chứng hạ đường huyết. Do đó cần lưu ý việc ăn uống hợp lý, giữ gìn và duy trì thói quen sinh hoạt điều độ. 

Khánh Chi