Ảnh đẹp từ giải thưởng ảnh khoa học Wellcome Image Awards 2017

Loài mực phát quang, kính sát tròng công nghệ cao hay bộ não nằm trên chip là vài trong số những bức ảnh đẹp và đầy tính nghệ thuật trong cuộc thi ảnh khoa học thường niên Wellcome Image Awards 2017.

Dựa trên việc đánh giá chất lượng hình ảnh, kỹ thuật chụp, tác động thị giác cùng một số yếu tố khác,… ban giám khảo sẽ chọn ra những bức ảnh đẹp nhất và trao giải vào ngày 15 tháng 3 sắp tới. Bên dưới đây là những bức ảnh đẹp từ cuộc thi này.

Con đường ngôn ngữ trong não
Đây là mô hình in 3D tái tạo lại con đường kết nối giữa vùng khả năng nói và ngôn ngữ trong não. Để làm được điều đó, các nhà khoa học đã sử dụng kỹ thuật gọi là tractography, trong đó dùng một máy scan để theo dõi chuyển động của các phân tử nước trong não.

Bề mặt võng mạc chuột
Các nhà nghiên cứu đã ghép 400 bức ảnh chụp dưới kính hiển vi để có thể hình thành nên cái nhìn toàn diện về võng mạc của loài chuột. Các đường màu lam chính là mạch máu còn các tế bào hình sao (những tế bào đặc biệt trong hệ thống thần kinh) được biểu thị dưới dạng màu đỏ và lục. Sử dụng những bức ảnh như thế này, các nhà nghiên cứu có thể theo dõi được sự thay đổi chức năng của tế bào hình sao trong quá trình thoái hóa của võng mạc, từ đó có thể phát triển nên các biện pháp chữa trị cho căn bệnh suy giảm thị lực.

Nhau thai cầu vòng
Đây là những chiếc nhau thai từ con chuột bị biến đổi gen, mỗi con đều có một hệ miễn dịch riêng. Sự khác biệt về màu sắc cho thấy những điểm khác nhau trong quá trình phát triển nhau thai, có thể dẫn tới biến đổi hệ miễn dịch của chuột mẹ. Nghiên cứu này giúp các nhà nghiên cứu có thêm hiểu biết và hứa hẹn chữa các căn bệnh phát sinh trong quá trình mang thai của con người.

DNA trong tế bào phổi người
Đây là nhân của tế bào phổi người, trong đó có chứa DNA. Hình dạng của các tế bào bị biến đổi bởi lực kéo từ những sợi DNA bị kéo giữa 2 tế bào.

Quá trình phát triển dây sống
Dây sống được hình thành từ một cấu trúc gọi là ống thần kinh vốn hình thành trong tháng đầu tiên của thai kỳ. 3 hình ảnh trên đây là phần đầu đang mở của một ống thần kinh, phần màu xanh trên mỗi chiếc ống là một trong 3 loại mô chính của phôi thai. Cái ở bên trái sẽ phát triển thành não, cột sống và các dây thần kinh, cái ở chính giữa sẽ hình thành nên các cơ quan và cái còn lại ở bên phải sẽ hình thành nên da, răng, tóc.

Mắt cá ngựa vằn
Đây là mắt của một phôi thai cá ngựa vằn 4 ngày tuổi. Sử dụng bộ công cụ tinh chỉnh gen CRISPR-Cas9 kết hợp với quá trình sinh sản đặc biệt, các nhà nghiên cứu tại Đại học London đã tạo nên một con cá ngựa vằn với những phần trên cơ thể có thể phát huỳnh quang màu đỏ. Từ đó, các nhà khoa học có thể nghiên cứu được tròng mắt (phần màu đỏ) và những tế bào đối thần kinh (các chấm đỏ nhỏ ở xung quanh). Các tế bào đối thần kinh này sẽ giúp con cá có thể phản hồi tới các chuyển động khác trong nước, thí dụ như những loài cá thiên địch. Những phần màu xanh trong ảnh chính là hệ thống thần kinh của loài cá.

Da mèo
Đây là bức ảnh chụp được từ kỹ thuật vi ký ánh sáng phân cực - trong đó sử dụng kính lọc để chỉ cho ánh sáng theo một hướng cụ thể chiếu qua. Như ở đây là ánh sáng đi qua da mèo cho ra bức ảnh lông (màu vàng), râu (cũng màu vàng) và dòng cung cấp máu (màu đen).

Bức ảnh “kẹp mống mắt” - một chiếc thấu kính nhân tạo cấy ghép vào mắt (IOL). Đây là một chiếc thấu kính cực mỏng, kích thước nhỏ làm từ silicone hoặc vật liệu nhựa acrylic dùng để điều trị các bệnh về thị lực.

Các kết nối trên Twitter
Đây là hình ảnh đồ họa được dựng lên từ dữ liệu thu thập từ các tweets có chứa hashtag #breastcancer (ung thư vú). Trong ảnh, những người dùng Twitter được đại diện bằng các chấm (gọi là nốt) và những đường kết nối giữa các nốt đại diện cho mối quan hệ giữa người dùng. Kích thước các nốt là khác nhau và nó phụ thuộc vào số lượng và mức độ quan trọng của những nốt mà nó kết nối tới. Độ dầy của mỗi đường kết nối được xác lập bằng số lần 2 người dùng tương tác hoặc đề cập về nhau. Cấu trúc tròn tròn màu vàng có chứa 2 chấm đỏ nằm ở phía trên bức ảnh cho thấy sự điểm chung của 2 tài khoản.

Bộ khung microRNA chữa ung thư
Một mạng lưới nhân tạo có thể phủ lên một đám mô và đưa vào các trình tự gen ngắn. Với tên gọi microRNA, kỹ thuật này có thể được dùng để chữa trị ung thư. Hiện cách làm này đã được thử nghiệm trên chuột và kết quả cho thấy, nó có thể thu nhỏ 90% kích thước khối mô trong chỉ 2 tuần.

Mực đuôi cộc Hawaii
Có nguồn gốc từ Thái Bình Dương, những con mực đuôi cộc này ban ngày vùi mình dưới cát và sẽ ra săn mồi là những con tôm ở gần các rặn san hô. Chúng có những cơ quan phát sáng ở phần đuôi, trong đó là nơi cư ngụ của một loại vi khuẩn phát sáng có tên là Vibrio fischeri. Loài mực này cung cấp thức ăn và cả nơi trú ngụ cho vi khuẩn, đổi lại thì bọn vi khuẩn sẽ phát sáng cho con mực.

Thân nhiệt của bồ câu
Sử dụng kỹ thuật chụp CT và ghi hình kỹ thuật số, các nhà nghiên cứu có thể nhìn thấy được toàn bộ mạng lưới mạch máu trong một con chim bồ câu, thấy rõ cả những mao mạch. Mạng lưới mạch máu phức tạp bên dưới cổ con bồ câu có thể được nhìn thấy một cách chi tiết thông qua bức ảnh trên (nằm ở phần bên dưới của ảnh). Nguồn cung cấp máu rộng và đầy đủ bên dưới da giúp con bồ câu có thể kiểm soát được thân nhiệt của nó thông qua một quá trình gọi là “điều chỉnh thân nhiệt”.

Não bộ trên một con chip
Một tế bào thần kinh gốc được nuôi cấy trên gel tổng hợp. Phần màu đỏ hồng trong bức ảnh là những tế bào gốc được nuôi cấy bên ngoài cơ thể, sau đó phát triển thành các sợi thần kinh màu xanh lá. Các nhà nghiên cứu hiện đang tìm cách nuôi cấy phiên bản cỡ nhỏ của các cơ quan trên một con chip bằng nhựa. Các hệ thống này có thể được dùng để chẩn đoán chính xác mức độ hiệu quả và độc tính của những loại thuốc hoặc vaccine mới mà không cần phải thử trên động vật như xưa giờ.

Mạch máu của một con vẹt xám châu Phi
Đây là mô hình giải phẫu 3D của một con vẹt xám châu Phi, thể hiện chi tiết các mạch máu trên đầu và cổ của con chim. Bằng cách sử dụng công cụ nhuộm BriteVu, các nhà nghiên cứu có thể nghiên cứu được hệ mạch của chủ thể một cách cực kỳ chi tiết đến từng mao mạch.

Mạch máu của mắt lợn
Bằng cách sử dụng kỹ thuật chụp CT và công nghệ in 3D, các nhà nghiên cứu Thụy Sĩ đã tạo nên một mô hình mắt lợn với đầy đủ những mạch máu của nó. Những mạch máu này sẽ đưa năng lượng và dinh dưỡng tới các cơ xung quanh mống mắt, giúp điều khiển lượng ánh sáng đi vào trong mắt. Ở bên phải là đồng tử của mắt.