Zimbabwe: Tổng thống Mugabe chính thức ra đi, kết thúc “triều đại” dài 4 thập kỷ

Ông Mugabe, 93 tuổi, nhất quyết không rời bỏ vị trí của mình trong một tuần qua ngay cả khi đứng trước sức ép của quân đội và bị đảng của mình khai trừ, song ông đã từ chức ngay khi Quốc hội Zimbabwe bắt đầu quá trình khởi tố hình sự đối với ông.

Ông Robert Mugabe đã chính thức từ chức Tổng thống Zimbabwe.

Chủ tịch Hạ viện Zimbabwe Jacob Mudenda là người đích thân công bố tin ông Mugabe từ chức và ngừng quá trình khởi tố.

Tin ông Mugabe từ chức đã khiến nhiều quan chức Zimbabwe ăn mừng. Trong khi đó, trên các đường phố của thủ đô Harare người dân đã nhảy múa và bấm còi xe inh ỏi trước tin thời đại của ông Mugabe, người đã lãnh đạo Zimbabwe kể từ khi nước này tuyên bố độc lập vào năm 1980, đã kết thúc.

Một số người đã mang ảnh Tổng tư lệnh quân đội Constantino Chiwenga và cựu Phó Tống thống Emmerson Mnangagwa, những người đã đóng vai trò quan trọng trong việc lật đổ ông Mugabe.

“Tôi rất vui trước những gì đã xảy ra”, bà Maria Sabawu, một người ủng hộ đảng Phong trào Thay đổi vì Dân Chủ (MDC-T) cho biết. “Tôi đã chịu đựng rất nhiều sự khổ cực dưới chính quyền Mugabe”, bà nói thêm, đồng thời chìa bàn tay bị cụt mất một ngón sau một vụ bạo động trong cuộc bầu cử Tổng thống năm 2008 khi ông Mugabe chiến thắng trước đối thủ của mình.

Ông Mugabe là lãnh đạo duy nhất của Zimbabwe kể từ khi đất nước này chính thức được thành lập sau một cuộc khởi nghĩa du kích bùng nổ, chấm dứt sự thống trị của người da trắng tại đây.

Người dân Zimbabwe ăn mừng cùng các binh sĩ trên đường phố.

Dưới thời của ông Mugabe, đất nước Zimbabwe từng giàu có đã bị hủy hoại về kinh tế. Bản thân ông Mugabe cũng dùng vũ lực để đảm bảo quyền lực của mình, dù vậy ông vẫn được nhiều người ở Châu Phi ngưỡng mộ.

Sự sụp đổ của ông Mugabe là hệ quả của một cuộc tranh giành giữa các thành phần chính trị cao cấp. Quân đội Zimbabwe đã tiếm quyền ông Mugabe sau khi lãnh đạo Zimbabwe sa thải ông Mnangagwa, vốn được đảng ZANU-PF hậu thuẫn để trở thành người thay thế ông Mugabe sau này.

Trong bức thư từ chức của ông Mugabe đọc trước Quốc hội, ông không đề cập đến bất kỳ ai có thể thay thế ông. Chủ tịch Hạ viện Zimbabwe Jacob Mudenda cho biết ông đang thực hiện các thủ tục pháp lý cần thiết để chọn ra một nhà lãnh đạo mới trong ngày 22/11. Ông Mnangagwa được cho là sẽ tiếp quản vị trí của ông Mugabe.

Được biết với biệt danh là “Cá Sấu”, ông Mnangagwa là cánh tay phải của ông Mugabe trong nhiều thập kỷ qua và được cho là chịu trách nhiệm cho các hoạt động thanh trừng những người Zimbabwe chống đối chính quyền Mugabe.

Thủ tướng Anh Theresa May cho biết, việc ông Mugabe từ chức “đã mang đến cho Zimbabwe một cơ hội có thể tự mình xây dựng một tương lai mới mà không phải chịu sự áp bức mà ông ta mang lại”, và rằng “là bạn lâu năm của Zimbabwe”, nước Anh sẽ làm tất cả để hỗ trợ đất nước này. Trong quá khứ, Zimbabwe có một thời gian dài là thuộc địa của Thực dân Anh.

Người dân Zimbabwe đã xuống đường yêu cầu ông Mugabe từ chức.

Ông Mugabe trở thành lãnh đạo Zimbabwe sau một cuộc chiến tranh giải phóng dân tộc và được coi là một trong số cha đẻ của đất nước Zimbabwe hiện đại. Ông cũng là người ủng hộ phong trào chống lại chủ nghĩa phân biệt chủng tộc apartheid ở Nam Phi.

Tuy nhiên, nhiều người nói rằng ông đã hủy hoại nền kinh tế, dân chủ và bộ máy tư pháp của Zimbabwe khi đã giữ chức quá lâu. Hiện Zimbabwe đang phải đối mặt với một cuộc khủng hoảng nợ công trầm trọng và tình trạng lạm phát nặng nề.