Xem xét lại quy định “phải có 5 tỷ đồng” để gỡ khó cho nhà xuất bản

Tin vui đầu năm 2016

Đây thực sự là tin rất vui đầu năm đối với ngành xuất bản nói chung, đặc biệt là các nhà xuất bản và các cơ quan chủ quản nhà xuất bản.

Nghị định số 159/2013/NĐ-CP ngày 21/11/2013 của Chính phủ quy định: “cơ quan chủ quản và nhà xuất bản bảo đảm kinh phí hằng năm ít nhất 5 (năm) tỷ đồng để nhà xuất bản thực hiện nhiệm vụ xuất bản”.

Tuy nhiên, tại Hội nghị cơ quan chủ quản NXB năm 2015 do Bộ TT&TT, Ban Tuyên giáo Trung ương, Hội Xuất bản Việt Nam phối hợp tổ chức sáng nay, 8/1/2016, ở Hà Nội, nhiều cơ quan chủ quản và nhà xuất bản “than khó” về quy định nêu trên.

Bà Vũ Thị Mai, Thứ trưởng Bộ Tài chính (cơ quan chủ quản của NXB Tài chính) băn khoăn về việc quy định trong Nghị định 159 không nêu rõ nguồn để có 5 tỷ đồng này là từ ngân sách nhà nước hay từ những nguồn huy động khác như xã hội hóa... Vì thế nên vẫn còn khó khăn trong quá trình triển khai thực hiện.

Ông Nguyễn An Tiêm, Phó Vụ trưởng Vụ Báo chí – Xuất bản, Ban Tuyên giáo Trung ương cũng cho biết: Thống kê đến hết tháng 11/2015, trong số 63 NXB trên cả nước, vẫn còn tới 36 NXB (chiếm 57%) thiếu nguồn tài chính để hoạt động xuất bản, tổng kinh phí hàng năm dành cho hoạt động xuất bản dưới 5 tỷ đồng.

Ông Chu Hòa, Cục trưởng Cục Xuất bản, In và Phát hành, Bộ TT&TT cũng cho biết việc không đảm bảo quy định “kinh phí tối thiểu 5 tỷ đồng/năm” đang là một trong những lực cản lớn đối với việc cấp lại giấy phép hoạt động cho các NXB.

Thứ trưởng Bộ TT&TT Trương Minh Tuấn chia sẻ với những khó khăn của các NXB. Ảnh: B.M

Chia sẻ về vấn đề này, Thứ trưởng Bộ TT&TT Trương Minh Tuấn nói: “Trong quá trình thực hiện Nghị định số 159/2013 (về quy định kinh phí tối thiểu 5 tỷ đồng/năm cho hoạt động xuất bản của các NXB- PV), Bộ Tài chính và các cơ quan chủ quản nhà xuất bản chưa thống nhất được nguyên tắc để thực hiện, do vậy thời gian xem xét cấp đổi Giấy phép chưa hoàn thành theo đúng quy định của Luật Xuất bản (hiện đã quá hạn 4 tháng – PV)”.

“Đối với vấn đề tồn tại này, đề nghị cơ quan chủ quản cần phối hợp chặt chẽ với Bộ Thông tin và Truyền thông, Hội Xuất bản để thống nhất phương án thực hiện trên nguyên tắc thống nhất trong việc thực thi các quy định của Luật Xuất bản. Về việc xác định nguồn vốn 5 tỷ đồng, cần xem xét lại quy định này tại Nghị định số 195/2013/NĐ-CP. Cần thiết có thể kiến nghị để sửa đổi Nghị định, hoặc vận dụng sao cho tạo điều kiện thuận lợi nhất cho các nhà xuất bản triển khai thực hiện và hoạt động”, Thứ trưởng Trương Minh Tuấn nhấn mạnh.

Cơ quan chủ quản không nên hoạt động cầm chừng

Cũng tại Hội nghị, Thứ trưởng Trương Minh Tuấn chia sẻ những khó khăn của ngành xuất bản hiện nay: “Sau khi đánh giá lại hoạt động xuất bản trong năm qua, bên cạnh những thành tựu đạt được của toàn ngành là rất quan trọng, tuy nhiên chúng ta phải thẳng thắn nhìn nhận rằng, hoạt động của ngành bản chưa bền vững. Những khó khăn, thách thức của hoạt động xuất bản vẫn đè nặng lên vai những người làm công tác xuất bản.

Hoạt động xuất bản đang ở thời điểm chuyển giao, những điểm yếu kém và hạn chế của ngành xuất bản đã bộc lộ một cách rõ ràng và gay gắt. Trong những hạn chế và yếu kém đó của các nhà xuất bản, có vai trò và trách nhiệm của cơ quan chủ quản. Bên cạnh đó, sự nhìn nhận, đánh giá về hoạt động xuất bản chưa toàn diện, chưa đúng vị trí, vai trò, nhiệm vụ của hoạt động này trong đời sống xã hội cũng làm cho hoạt động này trở nên hết sức khó khăn”.

Để nâng cao chất lượng toàn diện và hoạt động bền vững của ngành xuất bản, Thứ trưởng Trương Minh Tuấn đề nghị các cơ quan chủ quản của NXB phối hợp chặt chẽ với cơ quan quản lý nhà nước chuyên ngành triển khai xây dựng các chương trình, đề án để hoàn thiện cơ chế, chính sách đầu tư cho hoạt động xuất bản.

Toàn cảnh Hội nghị. Ảnh: B.M

Bên cạnh đó, đẩy mạnh kiện toàn và nâng cao chất lượng đội ngũ lãnh đạo và biên tập viên NXB. “Ở một số NXB, đội ngũ biên tập viên hiện nay chưa đáp ứng được yêu cầu một cách chuyên nghiệp cho hoạt động xuất bản. Đội ngũ biên tập viên thiếu và yếu đã làm ảnh hưởng trực tiếp đến việc đào tạo quy hoạch nguồn, các chức danh Giám đốc, Tổng biên tập nhà xuất bản. Chính vì thế, cơ quan chủ quản nhà xuất bản cần chú trọng quan tâm hơn nữa vấn đề này, không thực hiện cầm chừng như giai đoạn vừa qua, từ đó tạo tổng lực mạnh mẽ thúc đẩy hoạt động xuất bản phát triển”, Thứ trưởng Trương Minh Tuấn lưu ý.

Mặt khác, cơ quan chủ quản cần tiếp tục phối hợp chặt chẽ với cơ quan quản lý trong việc chỉ đạo định hướng đề tài xuất bản của NXB theo chức năng, nhiệm vụ và tôn chỉ, mục đích hoạt động của NXB.

“Đối với một số bản thảo cần phải thẩm định nội dung trước khi xuất bản hoặc khi có yêu cầu của cơ quan quản lý nhà nước, đề nghị cơ quan chủ quản cần chủ động thực hiện theo đúng quy định của pháp luật về xuất bản. Đây là một trong những giải pháp để hạn chế đến mức thấp nhất những vi phạm trong nội dung xuất bản phẩm, góp phần làm lành mạnh hóa thị trường xuất bản phẩm và đẩy mạnh việc xuất bản các xuất bản phẩm có giá trị, đóng góp tích cực cho sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước”, Thứ trưởng Trương Minh Tuấn nói.