Washington Times cảnh báo nguy cơ "Chernobyl" mới ở Ukraine

Washington Times cảnh báo nguy cơ "Chernobyl" mới ở Ukraine

Hôm 31/3, tờ Washington Times đưa ra cảnh báo, ngành công nghiệp hạt nhân ở Ukraine đang trong tình trạng nguy hiểm, và nguy cơ xảy ra một tai nạn tương tự như Chernobyl cao hơn nhiều so với những thứ người ta có thể ước tính.

Tờ báo cho biết, vấn đề chính của ngành năng lượng hạt nhân Ukraine chính là tệ nạn tham nhũng đang hoành hành trên cả nước. Chính tệ nạn này đã dẫn đến sự vô trách nhiệm và cẩu thả trong việc quản lý cơ sở hạ tầng hạt nhân, một ngành hỗ trợ sản xuất 53% tổng năng lượng cả nước.

Về mặt lý thuyết, các địa điểm hạt nhân tại nước này được tổ chức giám sát theo hình thức Thanh tra nhà nước về quy chế hạt nhân,  đây là cơ quan  độc lập về mặt pháp lý. Tuy nhiên, trong những năm gần đây, công ty nhà nước "Energoatom" được đưa ra các tiêu chuẩn bổ nhiệm lãnh đạo cơ quan này thay vì tổ chức một quá trình bầu cử độc lập.

Điều này dẫn tới tình huống là cơ quan quản lý thực sự phụ thuộc vào các quy định, và nếu lãnh đạo "Energoatom" không thể đảm bảo tuân thủ các tiêu chuẩn an toàn, họ chỉ việc đơn giản thông báo cho cơ quan quản lý, thời hạn cho việc sửa chữa các khiếm khuyết sẽ bị kéo dài mà bỏ qua mất sự an toàn.

Tuy nhiên, nhiều vị trí trong Ủy ban điều tiết hạt nhân nhà nước của Ukraine đã bị bỏ trống trong nhiều năm. Tác giả trích dẫn ví dụ chức Chánh Thanh tra Nhà nước về an toàn hạt nhân và bức xạ đã bị bỏ trống ba năm nay.

Trong một trình trạng thiếu trách nhiệm như vậy, "Energoatom" không thấy cần phải thực hiện đúng quy định của IAEA cũng như thuê công ty kiểm toán. Thay vào đó, cơ quan này nhờ đến các công ty có nhiều nghi vấn, và không có bất kỳ kinh nghiệm nào trong lĩnh vực này. Tờ báo cho biết, việc các cơ quan giám sát quốc tế tiến hành kiểm tra là rất hiếm và mang nặng tính chất phô trương.

Bên cạnh đó, phương Tây đang tích cực thúc đẩy việc sản xuất nhiên liệu của công ty Westinghouse – một nhánh của Tập đoàn Toshiba Nhật Bản - như một sự thay thế nhiên liệu cho các nhà máy điện hạt nhân ở Ukraine và Đông Âu.

Tác giả khẳng định, khuynh hướng này được thực hiện không phải vì lý do an ninh hay lợi nhuận, mà chỉ nhằm gây tổn hại cho lợi ích của Nga trong khu vực. Nhưng vấn đề là ở chỗ, nhiên liệu của Westinghouse gây tổn hại cho các lò phản ứng của Ukraine còn hơn đối với Nga, hơn thế nó còn mang nhiều nguy cơ xảy ra tai nạn.

Vấn đề còn tồi tệ hơn, khi vào hôm 29/3/2017 Westinghouse làm thủ tục phá sản, làm nảy sinh ra nhiều câu hỏi về khả năng tiếp tục sử dụng nhiên liệu này cho các nhà máy điện hạt nhân Ukraine.

Bài báo đặt hy vọng, rằng Kiev sẽ nhận thức được tình trạng nguy hiểm của ngành công nghiệp hạt nhân của mình, không chỉ đối với các công dân của quốc gia này, mà còn đối với toàn bộ châu Âu, và có lẽ sẽ ngăn chặn kịp thời việc xảy ra một thảm kịch tương tự như Chernobyl.