Vì sao Ukraine đe dọa rời chương trình “Đối tác phương Đông” của EU?

Vì sao Ukraine đe dọa rời chương trình “Đối tác phương Đông” của EU?

Theo một nguồn tin là cán bộ ngoại giao EU cung cấp cho hãng thông tấn TASS của Nga, tham dự vào Hội nghị Thượng đỉnh “Đối tác phương Đông” lần này gồm lãnh đạo các quốc gia thành viên EU và lãnh đạo 6 quốc gia nằm trong chương trình “Đối tác phương Đông” của EU (gồm Ukraine, Gruzia, Moldova, Azerbaijan, Armenia và Belarus). Kết thúc hội nghị, lãnh đạo các quốc gia tham dự đã thông qua Tuyên bố chung nhưng trong bản tuyên bố này không có các đề xuất về kết nạp 6 quốc gia này vào EU.

“Văn kiện tổng kết đã được thông qua, trong đó thừa nhận mong muốn của 3 trong số 6 quốc gia trong chương trình “Đối tác phương Đông” muốn tham gia EU nhưng tuyên bố không đề cập đến các triển vọng cho các nước này gia nhập EU”- nguồn tin của TASS cho biết.

Trong thuật ngữ của EU, “mong muốn châu Âu” được hiểu rằng đó là mong muốn của 3 quốc gia trong chương trình “Đối tác phương Đông” của EU muốn được kết nạp vào EU. Còn thuật ngữ “các triển vọng châu Âu” được hiểu là sự xác nhận về việc EU sẵn sàng chấp nhận cho các nước này gia nhập EU trong tương lai chưa xác định, khi các quốc gia này đáp ứng đầy đủ các tiêu chí kết nạp của EU.

Trong số các nước có khả năng gia nhập EU nhiều nhất trong thời gian tới là Thổ Nhĩ Kỳ và các nước vùng Balkans (Albania, Macedonia, Serbia và Montenegro). Tuy nhiên, EU đã không đưa ra bất cứ thời gian cụ thể nào cho các nước tiềm năng này gia nhập EU.

Chương trình “Đối tác phương Đông” là dự án của EU với mục đích chính theo tuyên bố là nhằm phát triển các mối quan hệ liên kết giữa EU với 6 quốc gia trong không gian hậu Xô Viết (gồm Ukraine, Gruzia, Moldova, Azerbaijan, Armenia và Belarus). Chương trình này được khởi động năm 2009.

Tổng thống Ukraine Poroshenko, Thủ tướng Đức Merkel

Ukraine đã không đồng ý với bản dự thảo Tuyên bố chung tại hội nghị lần này. Tổng thống Ukraine Poroshenko thậm chí còn đe dọa rằng Ukraine sẽ từ chối tiếp tục tham chương trình “Đối tác phương Đông” này của EU. Tổng thống Belarus A.Lukashenko đã không tham dự hội nghị thượng đỉnh này mà cử Ngoại trưởng Belarus tham dự. Theo kênh BBC, một số chính trị gia châu Âu đã lên tiếng chỉ trích quyết định mời đoàn Belarus tham dự hội nghị lần này.

Việc ông Lukashenko không tham dự hội nghị đã được phía Belarus thông báo 3 ngày trước khi hội nghị diễn ra. Bộ Ngoại giao Belarus đã đưa ra tuyên bố chính thức về vấn đề này, trong đó khẳng định: “Hiện tại, chương trình “Đối tác phương Đông” của EU là diễn đàn hợp tác mà ở đó, các nước đối tác muốn đạt được sự thừa nhận triển vọng châu Âu cho mình.

Tuy nhiên, Belarus không đặt ra mục tiêu này cho mình, nhưng vẫn ủng hộ việc tiếp tục duy trì và phát triển “Đối tác phương Đông” của EU như là công cụ phát triển sự hợp tác phi chính trị hóa nhằm giải quyết các vấn đề chung đối với người dân và các quốc gia trong khu vực này”.

Các đại diện của Bộ Ngoại giao Nga đã không ít lần tuyên bố rằng chương trình “Đối tác phương Đông” của EU được lập ra nhằm chống Nga, cho dù EU phản đối cáo buộc này.