Vì sao Nga bất ngờ triệu Đại sứ Nhật Bản tại Moscow?

Đại sứ Nhật Bản tại Nga Toyohisa Kodzuki (RiaNovosti)

Ria Novosti đưa tin, nhà ngoại giao Nhật Bản đã được mời đến cơ quan ngoại giao Nga. Thứ trưởng Ngoại giao Nga Igor Morgulov nói với đại sứ Nhật Bản rằng Tokyo có ý kiến về chuyến thăm của lãnh đạo Nga tới khu vực biên giới quần đảo Nam Kuril gần giống với "một nỗ lực can thiệp vào công việc nội bộ của Nga".

Ông Igor Morgulov nhắc lại rằng Quần đảo Nam Kuril mà Nhật Bản gọi là Vùng lãnh thổ phương Bắc là lãnh thổ hợp pháp của Nga sau Thế chiến thứ hai.

Bộ Ngoại giao Nga cho hay, những bình luận của Nhật Bản về hoạt động mà Nga tiến hành trên lãnh thổ chủ quyền của mình là không thể chấp nhận được.

Bộ Ngoại giao Nga cũng cho biết họ đã trao cho Đại sứ Nhật Bản tại Moscow Toyohisa Kodzuki công hàm phản đối về cái gọi là những vi phạm đối với cơ chế trao đổi miễn thị thực liên quan đến quần đảo tranh chấp này.

Trước đó, hồi đầu tháng 8 này, Tokyo đã gọi chuyến thăm của Thủ tướng Nga Dmitry Medvedev tới một trong 4 hòn đảo mà cả Nhật và Nga đều tuyên bố chủ quyền, là một việc rất đáng tiếc, đồng thời hối thúc Moscow có những bước đi mang tính xây dựng nhằm thúc đẩy quan hệ song phương.

Thủ tướng Nhật Bản Abe, Tổng thống Nga Putin

Quan hệ Nga-Nhật được cho là bằng mặt nhưng không bằng lòng liên quan đến tranh chấp lãnh thổ sau chiến tranh thế giới thứ 2.

Tranh chấp chủ quyền liên quan đến 4 hòn đảo trong quần đảo Nam Kuril vẫn là ranh giới không thể vượt qua trong quan hệ Nga-Nhật.

Nhóm 4 đảo phía Nam quần đảo Kuril nằm rất gần Nhật Bản nhưng hiện do Moscow quản lý sau Thế chiến II. Quần đảo này vẫn được Nga gọi là Nam Kuril, còn Nhật Bản gọi đó là Vùng lãnh thổ phương Bắc.

Đây là vùng biển đảo được đánh giá không chỉ giàu tài nguyên khoáng sản, thủy sản mà còn là cửa ngõ ra vào Thái Bình Dương cho các hạm đội hải quân Nga.

Trong nhiều thập kỷ, Moscow và Tokyo vẫn tiếp tục đàm phán với mục đích đạt được một Hiệp ước hòa bình theo kết quả của Chiến tranh thế giới thứ hai. Trở ngại chính cho điều này là sự bất đồng về quyền sở hữu phần phía Nam của Quần đảo Kuril.

 Sau khi kết thúc chiến tranh, toàn bộ quần đảo đã được sáp nhập vào Liên Xô, nhưng 2 bên đã tranh chấp các đảo Iturup, Kunashir, Shikotan và một nhóm các đảo nhỏ liền kề.

Quan điểm của Moscow là quần đảo Nam Kuril đã trở thành một phần của Liên Xô sau Chiến tranh Thế giới thứ hai và chủ quyền của Nga đối với quần đảo này là hợp pháp, có đăng ký pháp lý quốc tế.