Vì sao Mỹ sẽ “ăn trái đắng” nếu tấn công Syria?

Hệ thống tên lửa bờ biển Bastion của Syria (Ảnh minh họa)

Mấy ngày trước đây, khi Nhà Trắng và truyền thông phương Tây rùm beng tuyên bố phát hiện việc sử dụng vũ khí hóa học ở Syria với ám chỉ cho rằng chính quân đội của Tổng thống Bashar al-Assad là thủ phạm làm việc đó và họ đã “vượt qua ranh giới đỏ” do Mỹ đặt ra để có thể chính thức tiến hành một chiến dịch can thiệp quân sự vào nước này.

Tuy nhiên, đến này 30/4, ông Obama đã phát đi tín hiệu cho thấy ông không vội vã phản ứng trước những thông tin trên. Ngược lại, ông còn đưa ra cách tiếp cận khá thận trọng đối với cuộc nội chiến ở Syria bằng một bài phát biểu tại Nhà Trắng rằng, Mỹ cần thu thập thêm bằng chứng về việc chính quyền Syria sử dụng vũ khí hóa học. Nhưng Liên Hợp Quốc đã “làm hộ” Mỹ việc này với kết luận rằng chính lực lượng đối lập đang “sống nhờ” nguồn tài trợ của Mỹ và phương Tây đã sử dụng chất động khí sarin gây tổn thương thần kinh trong các cuộc giao tranh.

Một số chuyên gia cho rằng, cuộc can thiệp quân sự của Mỹ ở Syria có thể là một chiến dịch kéo dài và vất vả chứ không mau lẹ và dễ dàng như chiến dịch do phương Tây lãnh đạo tấn công vào Lybia hồi năm 2011. Trong khí đó, một số ý kiến khác lại khẳng định, bất kỳ sự can thiệp nào của Mỹ vào Syria rốt cuộc cũng sẽ phải nhận thất bại.

Rất nhiều nhóm nổi dậy ở Syria đều đã trở thành những phần tử Hồi giáo cực đoan (Ảnh minh họa)

Chủ tịch hội đồng quản trị của Công ty tình báo toàn cầu Stratfor, Geoger Friedman hôm 30/4 cũng viết trên trang web của công ty rằng sự can thiệp của Mỹ đơn thuần sẽ đẩy thêm một lực lượng khác vào cuộc xung đột chứ không chấm dứt được tình trạng đổ máu ở quốc gia này. Ông Friedman cho biết, trên thực tế qua 2 cuộc chiến tranh hao tiền tốn của ở Iraq và Afghanistan, Mỹ đã nhận ra rằng việc phá hủy một chính phủ tương đối dễ nhưng việc áp đặt một nền dân chủ theo kiểu phương Tây còn khó hơn gấp nhiều lần, thậm chí không muốn nói là không thể. Geoger Friedman nhấn mạnh: “Còn nhiều cái nằm ngoài sức mạnh quân sự của Mỹ. Việc tạo ra các nền dân chủ lập hiến thông qua hành động xâm lược là một trong số đó… Người ngoài không thể làm thay đổi văn hóa chính trị của một nước trừ phi chính họ sẵn sàng hủy hoại nó”.

Việc chính quyền Obama theo dõi chặt chẽ mọi diễn biến tại Syria làm dấy lên tin đồn Mỹ sẽ thiết lập một vùng cấm bay ở nước này, giống như những gì đã diễn ra ở Lybia trước khi cựu lãnh đạo Muammar Gaddài bị lật đổ. Những lựa chọn được đưa ra gồm không kích các cơ sở lưu trữ vũ khí hóa học hoặc tấn công máy bay chiến đấu của Syria hay đánh phủ đầu vào các trận địa pháo binh hạng nặng. Nhưng trao đổi với Tân Hoa Xã, học giả Wayne White của Viện Trung Đông cho biết, hệ thống phòng không của Syria khá hiện đại, đủ để gây ra những thiệt hại rất nặng nề cho các chiến dịch oanh kích của NATO. Ông White cũng lưu ý rằng, hầu hết các mục tiêu của Syria nằm sâu trong nội địa khiến các phi công của Mỹ hoặc quân đồng minh dễ dàng bị hệ thống phòng thủ chống máy bay của Syria phát hiện và bắn hạ.

Lực lượng pháo binh hạng nặng của Syria cũng rất mạnh.

Địa hình Syria khác hẳn Lybia. Hơn thế nữa, ông White (trước đây là Phó GĐ Văn phòng tình báo Trung Đông thuộc Bộ Ngoại giao Mỹ) cho biết, việc thiết lập vùng cấm bay cũng sẽ không thể ngăn được các đơn vị chiến đấu trên bộ của Syria tiến hành các vụ tấn công sát thương. Các lựa chọn khác bao gồm: tiến hành các chiến dịch chung cùng một số đối tác tuy nhiên đó lại là giải pháp còn tồi tệ hơn nhiều.

Theo ông White, gần như toàn bộ các nhóm nổi dậy ở Syria đều đã trở thành những phần tử Hồi giáo cực đoan. Trong khoảng từ 12-15 tháng qua, nhiều nhóm đã công khai liên kết với al-Qaeda và điều này càng khiến Mỹ lo ngại hơn vì không ai có thể đảm bảo những nguồn tài chính và vũ khí họ cung cấp cho phe nổi dậy không rơi vào tay al-Qaeda để rồi trở thành vũ khí để tấn công lại nước Mỹ.