Vì sao một số nơi xe điện lại gây ô nhiễm hơn xe chạy xăng?

Tại Bờ Đông nước Mỹ, đi xe chạy nhiên liệu xăng thông thường sẽ giúp bảo vệ môi trường tốt hơn là xe chạy điện của Tesla.

Một trong những lý do chính khiến cho xe hơi chạy điện trở nên thu hút là bởi chúng sẽ góp phần bảo vệ môi trường tốt hơn xe chạy xăng. Khi bạn đi xe điện trên đường, bạn sẽ không khiến những người đi phía sau phải nhăn mặt vì khói thải. Đó là còn chưa kể mức độ ô nhiễm do quá trình sản xuất điện tạo ra sẽ thấp hơn lượng khí thải do ô tô chạy xăng thải ra khi di chuyển trên cùng một quãng đường.

Song, tại Bờ Đông nước Mỹ, sự thật là hoàn toàn ngược lại: bạn sẽ gây tổn hại cho môi trường nhiều hơn khi di chuyển bằng xe điện Tesla thay cho xe chạy xăng thông thường.

Kết luận nói trên đã được một nhóm các nhà kinh tế học tại Mỹ đưa ra sau khi so sánh mức độ ô nhiễm do xe ô tô điện và xe chạy xăng gây ra trên từng hạt của nước Mỹ. Nguyên nhân chính gây ra hiện tượng ít ai ngờ này là bởi dù không tạo ra khí thải nhưng ô tô điện vẫn tiêu thụ năng lượng, và do đó mức độ bảo vệ môi trường của mỗi chiếc xe điện sẽ phụ thuộc vào quá trình sản xuất điện năng tại từng hạt của nước Mỹ.

Sau khi tiến hành tổng hợp, nhóm nghiên cứu đưa ra kết luận rằng khi xét tới mức độ "xanh" của xe hơi chạy điện, Bờ Đông và Bờ Tây nước Mỹ đang có sự khác biệt rất lớn. "Bờ Tây sạch hơn Bờ Đông rất nhiều", tác giả Stephen Holland khẳng định.

Khi nhìn vào 2 bản đồ dưới đây, bạn sẽ thấy sự khác biệt:

Mức độ gây ô nhiễm môi trường của xe chạy xăng, từ xanh lá (thấp nhất) đến đỏ (cao nhất)

Mức độ gây ô nhiễm môi trường của xe chạy điện, từ xanh lá (thấp nhất) đến đỏ (cao nhất)

Bản đồ phía trên hiển thị mức độ gây ô nhiễm môi trường của xe chạy xăng trong khi bản đồ phía dưới được dành cho xe chạy điện. Màu xanh tượng trưng cho mức độ hư hại môi trường ở mức cực thấp, trong khi màu đỏ thể hiện mức độ nguy hiểm. Đi kèm với mức độ hủy hại môi trường là các thiệt hại về kinh tế: xe hơi tại Mỹ sẽ gây ra mức hư hại môi trường tương đương từ 1 đến 5 cent khi di chuyển một dặm đường.

Trong bản đồ dành cho xe hơi chạy xăng thông thường, bạn có thể thấy mức độ hư hại môi trường thường không quá khác biệt trên khu vực nông thông và ngoại ô. Tuy vậy, tại các thành phố lớn đông người sinh sống như New York, khí thải sinh ra thường không thể phân tán trong không khí, khiến cho mức độ hư hại môi trường do xe hơi gây ra đạt đến mức nghiêm trọng nhất (màu đỏ).

Ngược lại, trên bản đồ dành cho xe điện, các hạt nằm tại khu vực phía Đông Bắc thường có mức ô nhiễm đạt mức cao nhất, trong khi các hạt trên Bờ Tây luôn đạt màu xanh lá (thấp nhất). Khu vực phía Đông Nam thường đạt mức trung bình (màu da cam).

Nguyên nhân không nằm ở xe điện của Tesla

Vậy, sự khác biệt nào đã dẫn đến tình trạng lo ngại này cho Tesla? Lý do đơn giản là bởi tại các khu vực có màu đỏ, điện năng thường được sản xuất từ các nhà máy nhiệt điện đốt than có mức độ gây ô nhiễm rất cao, trong khi các hạt tại Bờ Tây thường dùng các biện pháp sản xuất điện "sạch" hơn. Các nguồn điện như turbine gió hay pin năng lượng mặt trời sẽ giúp giảm tối đa mức độ ô nhiễm môi trường do xe hơi chạy điện gây ra, trong khi các nhà máy nhiệt điện đốt than sẽ khiến cho xe điện trở thành "tội đồ" của môi trường.

Trong cùng một hạt, mức độ khác biệt giữa 2 loại xe hơi cũng là rất lớn. Ví dụ như tại Los Angeles, mức độ ô nhiễm do xe chạy xăng gây ra đạt tới mức cao nhất do dân số tại đây khá lớn và không gian thành thị quá chật hẹp. Ngược lại, xe điện chỉ gây ô nhiễm môi trường ở mức tối thiểu do các nhà máy sản xuất điện tại Bờ Tây thường không sử dụng các nhiên liệu đốt gây hư hại môi trường.

Nhìn chung, nghiên cứu của Ủy ban Kinh tế học Hoa Kỳ cho thấy mức độ bảo vệ môi trường của xe điện thực chất sẽ phụ thuộc vào nguồn cung cấp điện năng của xe. Nếu như bạn sẵn sàng đầu tư một dàn pin thu mặt trời để cung cấp cho Model S, bạn có thể thoải mái chê trách những người vẫn sử dụng xe chạy xăng vì hành vi... phá hoại môi trường của họ.