Vì sao Donald Trump chọn "bạn thân của Putin" làm Ngoại trưởng Mỹ?

Theo Reuters, ông Tillerson (64 tuổi) được cho là có mối quan hệ gần gũi với chính quyền Nga và Tổng thống Vladimir Putin từ năm 1998. Thậm chí, ông Putin từng trao tặng "Huân chương Hữu nghị", một trong những huân chương cao quý nhất của nước Nga, cho ông Tillerson vào năm 2013 vì những đóng góp quan trọng trong quan hệ với Nga.

Ông Tillerson cũng đã mở rộng hoạt động của tập đoàn Exxon Mobil tại Nga suốt hàng chục năm qua và là người phản đối các lệnh trừng phạt Mỹ áp đặt với Nga liên quan đến cuộc chiến ở miền đông Ukraine và việc Moscow sáp nhập bán đảo Crimea.

Tổng thống NgaVladimir Putin gặp gỡông Rex Tillerson, Giám đốc điều hành tập đoàn dầu khí Exxon Mobil năm 2012.

Năm 2011, Exxon đã ký với Rosneft, tập đoàn dầu mỏ lớn nhất Nga, thỏa thuận thăm dò và sản xuất dầu mỏ chung. Kể từ đó tới nay, hai công ty đã thành lập 10 liên doanh cho các dự án ở Nga.

Mỹ sẽ mềm mỏng với Nga

Theo Bloomberg, trong suốt 2 nhiệm kỳ kéo dài 8 năm qua, Tổng thống Barack Obama thường xuyên cập nhật thông tin từ giới tình báo và các chuyên gia thạo tin Nga nhưng nhà lãnh đạo Mỹ vẫn không thể lường trước được hành động của Nga trong các sự kiện quốc tế như chiến sự ở Ukraine dẫn tới việc Moscow sáp nhập bán đảo Crimea hay cuộc chiến ở Syria. 

Ngay cả lệnh trừng phạt của Mỹ và phương Tây cũng không thể đánh sập nền kinh tế Nga mà trái lại còn giúp Tổng thống Putin tái thiết nền kinh tế quốc gia và nhận được thêm sự ủng hộ của người dân. 

Dù không thể giành vị trí số 1 thế giới của Mỹ song những năm gần đây, Nga đã từng bước đẩy mạnh thiết lập các mối quan hệ đặc biệt với những đồng minh của Mỹ như Ả Rập Xê-út và Thổ Nhĩ Kỳ. Cuộc chiến tại Syria còn là minh chứng cho thấy vai trò của Nga trên trường quốc tế đang dần lấn lướt Mỹ. 

Cũng theo Bloomberg, chính sách đối ngoại đối đầu với Nga mà Mỹ thi hành trong thời gian qua nhằm cô lập và biến Tổng thống Putin trở thành nhà độc tài lại dường như không mang lại lợi ích cho Mỹ. Thay vào đó, Nga đã biến mình trở thành lực lượng hợp pháp được chính quyền của Tổng thống Bashar al-Assad cho phép hỗ trợ chiến đấu chống lại quân nổi dậy và các nhóm khủng bố ở Syria còn Mỹ thì không. 

Liên quan tới cuộc chiến ở miền đông Ukraine, dù không công nhận Nga sáp nhập bán đảo Crimea vào lãnh thổ nhưng Mỹ cũng từ chối cung cấp vũ khí sát thương cho quân đội Ukraine chống lại quân nổi dậy và binh lính Nga như lời Washington cáo buộc. Chính nạn tham nhũng trong chính quyền Kiev cũng đã khiến các nước chống lưng vô cùng quan ngại. Và nếu muốn ngăn cản Nga triển khai quân đội tới Ukraine như lời cáo buộc, Mỹ sẽ cần tăng cường cung cấp vũ khí và huấn luyện cho quân đội Ukraine cũng như nhanh chóng chấp nhận đưa quốc gia này vào danh sách thành viên NATO. 

Còn hiện tại, ông Trump lại đang xây dựng chính sách đối ngoại với Nga gần như trái ngược với người tiền nhiệm Obama khi biến Moscow từ đối địch sang bạn bè và quyết định lựa chọn ông Tillerson làm Ngoại trưởng được xem phục vụ mục đích này. 

Theo giới chuyên gia và tình báo Mỹ, ông Tillerson là người am hiểu chuyện kinh doanh với Nga nhưng lại thiếu kinh nghiệm trong ngành ngoại giao. Tuy nhiên, Tổng thống Mỹ đắc cử Donald Trump cho biết ông đánh giá cao mối quan hệ giữa ông Tillerson và Nga. "Đối với tôi, một lợi thế lớn đó là ông ấy có nhiều mối quan hệ và ông hiểu họ rất rõ. Ông ấy có nhiều hợp đồng ở bên Nga", ông Trump nói.

Bloomberg nhấn mạnh trong giai đoạn hiện nay việc gây dựng quan hệ đồng minh với Tổng thống Putin tại Syria lại được xem như có lợi cho Mỹ. Bởi một khi cùng nhau bắt tay hợp tác, Nga và Mỹ sẽ giúp cuộc chiến ở Syria nhanh chóng đi tới hồi kết và tăng cơ hội thay đổi quan điểm mâu thuẫn giữa hai nước.