Tỷ lệ vô sinh ở Việt Nam đang gia tăng

(Ảnh minh họa)

1 triệu cặp vợ chồng vô sinh

Theo Tổ chức Y tế thế giới, khu vực châu Á - Thái Bình Dương là nơi có tỷ lệ sinh thấp nhất và tỷ lệ vô sinh cao nhất. Cách đây không lâu, nhiều chuyên gia đã lo sợ về một sự bùng nổ dân số không thể kiểm soát được. Tuy nhiên, quỹ đạo này đã đảo chiều khá nhanh và ít nhất 60 quốc gia hiện đã có tỉ lệ sinh thấp hơn đáng kể so với mức độ cần duy trì.

Nghiên cứu trên toàn quốc do Bệnh viện Phụ sản Trung ương và Đại học Y Hà Nội tiến hành trên 14.300 cặp vợ chồng trong độ tuổi sinh đẻ (15-49) ở 8 tỉnh đại diện cho 8 vùng sinh thái ở nước ta cũng xác định tỉ lệ vô sinh của các cặp vợ chồng trong độ tuổi sinh đẻ là 7,7%, nghĩa là có từ 700.000 đến 1 triệu cặp vợ chồng vô sinh, trong đó vô sinh nguyên phát là 3,9% và vô sinh thứ phát là 3,8%. Vấn đề vô sinh đang là một gánh nặng của ngành y tế Việt Nam. Đáng báo động có khoảng 50% cặp vợ chồng vô sinh có độ tuổi dưới 30. Theo Tổ chức Y tế Thế giới, tỉ lệ vô sinh trên thế giới trung bình từ 6%-12%.

Theo bác sĩ Nguyễn Xuân Hợi, Trung tâm hỗ trợ sinh sản - Bệnh viện Phụ sản Trung ương, nếu như khoảng 10 năm trước đây, mỗi tuần Trung tâm tiếp nhận 2 - 3 cặp vợ chồng đến điều trị các vấn đề về vô sinh hoặc hiếm muộn thì đến thời điểm hiện tại, con số này đã tăng lên từ 40-60 cặp vợ chồng.

Bác sĩ Nguyễn Xuân Hợi cho biết, có rất nhiều nguyên nhân gây ra tình trạng vô sinh hiếm muộn ở cả vợ và chồng. Đối với nữ giới, ngoài nguyên nhân tắc vòi tử cung thường gặp nhất thì nguyên nhân tiếp đến có thể là rối loạn phóng noãn. Bệnh nhân bị bệnh lý về lạc nội mạc tử cung cũng gây đau, gây rối loạn phóng noãn, khó thụ tinh…

Về phía nam giới, người chồng có thể bị bất thường về chất và số lượng tinh trùng, thiếu hụt nội tiết, xuất tinh sớm hoặc ngược dòng, nghiện thuốc lá…

Trong khi đó, phụ nữ sẽ gặp phải những yếu tố bất lợi như: bị tổn thương vòi trứng, nhiễm trùng vùng chậu, quá độ tuổi sinh đẻ, nhất là sau tuổi 35, rối loạn rụng trứng, lạc nội mạc tử cung hoặc các khối u buồng trứng.

Ngoài những nguyên nhân trên, còn có những nguyên nhân thứ phát như nạo phá thai, đồ ăn có vấn đề, trong đó những người có quan hệ tình dục sớm, không biết giữ vệ sinh đều có nguy cơ vô sinh cao.

Các bác sĩ khuyến cáo, tất cả các cặp vợ chồng trong độ tuổi sinh đẻ không sử dụng các biện pháp tránh thai mà không có thai trong vòng 12 tháng thì nên đến các cơ sở chuyên khoa về vô sinh, hiếm muộn để được khám và tư vấn.

IVF - phương pháp điều trị hiếm muộn hiệu quả

Hiện nay, Việt Nam đã đạt được nhiều tiến bộ trong lĩnh vực hỗ trợ sinh sản, với tỷ lệ thành công từ 35 đến 50%, tương đương tỷ lệ thành công của thế giới.

Thụ tinh trong ống nghiệm (IVF) là phương pháp điều trị hiếm muộn hiệu quả. Tuy nhiên, tâm lý của nhiều bà mẹ vẫn cho rằng, trẻ sinh ra từ phương pháp này có thể bị dị tật cao hơn bình thường. Nhiều nghiên cứu khoa học đã cho thấy, tỷ lệ dị tật ở trẻ được thụ tinh trong ống nghiệm không có khác biệt với trẻ được thụ thai tự nhiên.

Đây cũng là kết luận của bác sĩ Lê Phương Lan, Phó giám đốc Trung tâm hỗ trợ sinh sản Vinmec, người đã có 30 năm làm việc trong lĩnh vực vô sinh hiếm muộn. Hiện tại ở Việt Nam và trên thế giới, đã có nhiều nghiên cứu khoa học tìm kiếm mối liên hệ có thể có giữa dị tật bẩm sinh và thụ tinh ống nghiệm. Tuy nhiên, kết luận là chưa tìm thấy bất cứ liên hệ nào.

“Hiện nay, trong các kỹ thuật hỗ trợ sinh sản IVF đã có kỹ thuật chẩn đoán tiền làm tổ, nghĩa là phôi trước khi được đặt vào buồng tử cung sẽ được sinh thiết lấy một tế bào phôi để chẩn đoán xét nghiệm, phát hiện bất thường về gen”- bác sĩ Lê Phương Lan cho biết.

Cũng theo bác sĩ Lê Phương Lan, với các cặp vợ chồng vô sinh, tỷ lệ nam giới chịu một phần hoặc hoàn toàn trách nhiệm trong việc không có khả năng thụ thai đang ngày càng gia tăng. Kỹ thuật sàng lọc trước làm tổ này rất có lợi cho những bệnh nhân với nguy cơ cao như: tuổi cao, tiền sử bản thân hoặc gia đình có những bệnh lý di truyền; tiền sử đã làm thụ tinh ống nghiệm thất bại hơn 2 lần và sẩy thai liên tiếp nhiều lần. 

“Kỹ thuật chẩn đoán tiền làm tổ có thể đem đến hy vọng không nhỏ cho những cặp vợ chồng hiếm muộn, giúp tăng tỷ lệ mang thai thành công cho phụ nữ ở mọi lứa tuổi, giảm tỷ lệ phải bỏ thai do những dị tật bất thường. Trong một chu kỳ IVF, yếu tố tâm lý của người vợ đặc biệt đóng vai trò quan trọng”- bác sĩ Phương Lan chia sẻ thêm.

Cũng theo các chuyên gia về sản phụ khoa và hiếm muộn, chỉ có khoảng 40% nguyên nhân vô sinh có thể giải quyết được bằng điều trị thuốc hoặc phẫu thuật, còn lại 60% là cần áp dụng các biện pháp hỗ trợ sinh sản hiện đại. Thời gian vô sinh càng kéo dài, việc điều trị càng phức tạp, chi phí cũng càng lớn. Chính vì thế, khi các cặp vợ chồng sau 1 năm không sử dụng biện pháp tránh thai hoặc sau 6 tháng khi người vợ trên 35 tuổi mà chưa có thai thì nên đi khám bác sĩ chuyên khoa để sớm tìm được cách chữa trị hiệu quả nhất.

Theo ĐCS