Tuyên bố bất ngờ của Thổ Nhĩ Kỳ về thương vụ mua 120 tiêm kích F-35 từ Mỹ

Hôm 16/12, Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan tuyên bố Ankara vẫn có ý định mua 120 chiến đấu cơ F-35 của Mỹ dù khả năng Mỹ sẽ cho dừng thương vụ này vì Thổ Nhĩ Kỳ mua hệ thống phòng không S-400 của Nga.

“Chúng ta sẽ mua 120 tiêm kích F-35 được sản xuất tại Mỹ. Một số linh kiện của máy bay hiện được sản xuất ở Thổ Nhĩ Kỳ”, kênh NTV dẫn lời ông Erdogan.

Tiêm kích F-35 của Mỹ.

Tuyên bố của ông Erdogan được đưa ra sau khi thân tín của Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ là ông Ibrahim Kalin chia sẻ với giới báo chí bên lề Hội nghị Doha hôm 15/12 rằng, Ankara nghi ngờ khả năng Mỹ sẽ cho hủy bỏ thương vụ chuyển giao các chiến đấu cơ F-35 cho Thổ Nhĩ Kỳ nếu như Ankara vẫn mua hệ thống phòng không S-400 của Nga.

Trước đó, giới chức Mỹ cũng đưa ra lời cảnh báo nếu Ankara triển khai kế hoạch mua hệ thống S-400, Mỹ có thể dừng chuyển giao các chiến đấu cơ F-35 cho Thổ Nhĩ Kỳ.

Ngoài ra, Quốc hội Mỹ cũng đã thông qua bộ luật cho phép Mỹ dừng triển khai cung cấp F-35 cho Thổ Nhĩ Kỳ.

Tuy nhiên, vào ngày 5/12, Bộ trưởng Ngoại giao Thổ Nhĩ Kỳ Mevlut Cavusoglu nhấn mạnh Ankara không thấy có bất cứ vấn đề gì với việc Mỹ cung cấp F-35 cho nước này.

Hồi tháng Sáu, 2 chiếc F-35 đầu tiên đã được một cơ sở của tập đoàn Lockheed Martin ở thành phố Fort Worth thuộc bang Texas chuyển giao cho Thổ Nhĩ Kỳ.

Bộ trưởng Quốc phòng Thổ Nhĩ Kỳ Hulusi Akar cho biết thêm, Mỹ sẽ chuyển giao tiếp 2 chiếc F-35 cho Thổ Nhĩ Kỳ vào tháng 3/2019.

Hoạt động cung cấp tiêm kích F-35 cho Thổ Nhĩ Kỳ nằm trong chương trình phát triển đa quốc gia đối với F-35 do Mỹ tài trợ và Ankara tham gia vào năm 2002.

Chia sẻ với Sputnik hôm 19/11, phát ngôn viên Bộ Quốc phòng Mỹ Eric Pahon khẳng định, Lầu Năm Góc đang hợp tác với Quốc hội Mỹ nhằm tìm kiếm một hệ thống phòng không thay thế cho S-400 mà Thổ Nhĩ Kỳ đặt mua của Nga.

“Chúng tôi vẫn đang tiến hành thảo luận theo con đường ngoại giao với Thổ Nhĩ Kỳ nhằm tìm kiếm hệ thống phòng không thay thế cho S-400 cùng với Quốc hội Mỹ. Chúng tôi sẽ tiếp tục làm như vậy”, ông Pahon cho hay.

Hồi tháng 12/2017, Ankara đã ký kết một thỏa thuận vay với Moscow để mua các hệ thống phòng không S-400 do Nga sản xuất. Sau đó, CEO Tập đoàn Rostec của Nga Sergey Chemezov tuyên bố thỏa thuận mua bán S-400 với Thổ Nhĩ Kỳ trị giá 2,5 tỷ USD, trong đó 55% giá trị hợp đồng Thổ Nhĩ Kỳ vay của Nga.

Tới ngày 25/10 năm nay, Ankara cho biết Thổ Nhĩ Kỳ sẽ bắt đầu triển khai các hệ thống S-400 vào tháng 10/2019.

Minh Thu (lược dịch)