Truyền thông quốc tế: Mỹ sắp có Ngoại trưởng thân Việt Nam

Đúng như những tin đồn xuất hiện từ cách đây khoảng một tuần, ngày 21/12, Tổng thống Mỹ Barack Obama đã chính thức đề cử thượng nghị sĩ John Kerry làm Bộ trưởng ngoại giao trong bộ máy chính phủ của nhiệm kỳ tổng thống thứ hai của mình.

Tổng thống Obama (giữa) công bố việc đề cử ông John Kerry (bên phải) vào vị trí Bộ trưởng Ngoại giao Mỹ trong nhiệm kỳ sắp tới.

"Ông John đã nhận được sự kính trọng và niềm tin của các lãnh đạo trên toàn thế giới", Tổng thống Barack Obama phát biểu trong buổi lễ công bố các đề cử những chức vụ mới tại Nhà Trắng, "Tôi nghĩ rằng, rất ít cá nhân biết nhiều về các tổng thống và thủ tướng, và nắm chắc chính sách đối ngoại của chúng ta như ông John Kerry".

Ngay sau khi ông Obama chính thức công bố đề cử ông John Kerry vào chức Ngoại trưởng, một trong những chức vụ quan trọng nhất trong bộ máy nội các của chính phủ mới,  giới báo chí quốc tế đã có hàng loạt những bài viết phân tích triển vọng và chính sách đối ngoại sắp tới của nước Mỹ. Một trong những điểm nhất nổi bật nhất mà giới truyền thông dự đoán là thái độ và quan điểm “thân Việt Nam” của ông John.

Trong một cuộc phỏng vấn trên đài BBC mới đây, ông Andrew Billo, một người đã từng làm việc ở Việt Nam và hiện là trợ lý giám đốc về các chương trình chính sách của Hiệp hội châu Á, nhận định rằng việc bổ nhiệm ông John Kerry cho thấy đảng Dân chủ đang có nhiều nỗ lực trong cải thiện quan hệ Việt – Mỹ. Theo ông Billo: “Tổng thống Obama và đương kim ngoại trưởng Hillary Clinton đang thừa hưởng di sản hợp tác của đảng Dân chủ đối với Việt Nam vốn đã được phát triển rất nhiều từ sau chuyến thăm lịch sử của cựu tổng thống Bill Clinton đến quốc gia Đông Nam Á này hồi năm 2000. Nếu ông John Kerry – một cựu binh trong chiến tranh Việt Nam – tiếp quản chức ngoại trưởng, đó có thể là cú hích hợp tác nhờ sự tôn trọng của ông này đối với Việt Nam và nỗ lực đấu tranh của ông nhằm dỡ bỏ lệnh cấm vận Việt Nam vào năm 1994”.

Mặc dù cùng với nỗ lực của ông John Kerry, mối quan hệ Việt – Mỹ đã ấm lên rất nhiều trong những năm qua nhưng trong lòng giới quan chức Mỹ vẫn tồn tại một số định kiến dựa trên những thông tin thiếu chính xác về Việt Nam, điển hình là vấn đề nhân quyền. Nhưng là một thượng nghị sỹ được cho là “rất hiểu Việt Nam”, ông John đã nhiều lần lên tiếng phản hành động này của quốc hội Mỹ, thậm chí nhiều lần ông đã trực tiếp cản trở việc bỏ phiếu thông qua các dự luật nhân quyền đối với Việt Nam tại Thượng viện.

Cũng theo nhận định của các hãng thông tấn quốc tế, một khi ông John Kerry trở thành Ngoại trưởng, thái độ và hành động của nước Mỹ đối với vấn đề Biển Đông sẽ có sự khác biệt đáng kể so với hiện nay. Người ta còn nhớ, hồi tháng 5/2012, Ủy ban đối ngoại Thượng viện do ông John đứng đầu đã mở phiên điều trần nhằm thúc đẩy việc Mỹ tham gia Công ước của Liên hợp quốc về Luật biển (UNCLOS). Tại phiên điều trần này, ông John từng phát biểu: “Trung Quốc đang đưa ra những đòi hỏi phi pháp ở Biển Đông và các vùng biển khác trên thế giới. Tham gia vào Công ước này sẽ giúp nâng cao ngay lập tức uy tín của Mỹ trong khi chúng ta có thể đẩy lùi những đòi hỏi chủ quyền quá đáng và những lệnh cấm phi pháp đối với tàu chiến và tàu chở hàng của Mỹ”.

Ông John Kerry - Chủ tịch Ủy ban đối ngoại Thượng viện Mỹ.

Ông John Kerry – một chính trị gia khá nổi tiếng của nước Mỹ, người đã từng tham gia quân đội Mỹ trong chiến tranh ở Việt Nam và cũng là một trong những nhân vật tiêu biểu nhất của phong trào phản đối cuộc chiến tranh phi lý của Mỹ tại Việt Nam. Năm 2004, ông John là ứng cử viên đại diện cho đảng Cộng hòa chạy đua vào Nhà Trắng và chịu thua sát nút trước đối thủ George W. Bush. Tuy không trở thành ông chủ của Nhà Trắng nhưng John Kerry đã được đề cử đảm nhiệm chức vụ phụ trách các chính sách đối ngoại trong Quốc hội Mỹ.

Theo thượng nghị sỹ bang Maine (đảng Cộng hòa), Susan Collin: “Việc chỉ định ông John Kerry làm ngoại trưởng sẽ là một việc làm đúng đắn và được các nghị sỹ khác dễ dàng chấp nhận”.

Với Tổng thống Obama, ông John có một mối quan hệ khá thân thiết bởi ông là người ủng hộ rất nhiệt thành cho các chiến dịch tranh cử tổng thống của ông Obama hồi năm 2008. Đồng thời, John Kerry cũng là một đồng minh quan trọng của ông Obama tại Thượng viện Mỹ sau khi ông này đắc cử. Là người đứng đầu Ủy ban đối ngoại của quốc hội nên dấu ấn của ông John Kerry trong các chính sách đối ngoại của Mỹ khá đậm nét. Năm 2009, tổng thống Barack Obama đã phải cử ông John tới Afghanistan để thuyết phục Tổng thống Hamid Karzai đồng ý tiến hành bầu cử bổ sung.

Dự kiến, ông John Kerry sẽ chính thức đảm nhiệm chức Bộ trưởng ngoại giao Mỹ sau khi ông Obama chính thức tuyên thệ nhậm chức nhiệm kỳ Tổng thống thứ 2 của mình vào cuối tháng 1/2013.