Trung Quốc lên án Mỹ “bắt nạt” Iran, châm ngòi “khủng hoảng hạt nhân”

Trung Quốc đã cáo buộc Mỹ có hành vi “bắt nạt đơn phương” dẫn đến tình trạng căng thẳng leo thang hiện tại giữa nước này và Iran, trong khi Tehran tiếp tục ngừng thực hiện nội dung trong thỏa thuận hạt nhân được ký kết vào năm 2015.

Mới đây Iran tuyên bố đã có trong tay khối lượng uranium được làm giàu vượt quá 300kg và tỉ lệ làm giàu cũng đã vượt hơn 3,67%, những giới hạn được nêu ra trong thỏa thuận hạt nhân Iran. Trước đó Iran cũng đã tuyên bố sẽ ngừng thực hiện cam kết trong thỏa thuận chừng nào EU chưa có biện pháp để bảo vệ Tehran khỏi các hình thức trừng phạt của Mỹ.

Iran đã bắt đầu đẩy mạnh hoạt động làm giàu uranium bất chấp thỏa thuận hạt nhân.

“Các hình thức gây sức ép tối đa mà Mỹ thực hiện đối với Iran là nguyên nhân chính dẫn đến khủng hoảng hạt nhân Iran hiện nay”, phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc Cảnh Sảng cho biết.

Cùng lúc đó, phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Iran Abbas Mousavi đã yêu cầu các nước Châu Âu đã ký kết vào thỏa thuận hạt nhân không được thực hiện hành động đáp trả sau khi Iran ngừng thực hiện cam kết. Ông Mousavi cho biết nếu các nước này “có những hành động lạ”, Iran sẽ thực hiện bước đi “cuối cùng” trong kế hoạch ngừng thực hiện cam kết.

Phát ngôn viên Iran cho biết quốc gia của ông vẫn để ngỏ khả năng đàm phán, song ông cũng bày tỏ sự nghi ngờ đối với khả năng thành công của bất kỳ giải pháp ngoại giao nào vào lúc này. “Chúng tôi không có hi vọng nào hay tin được bất kỳ ai, bất kỳ quốc gia nào nhưng lúc này cánh cửa ngoại giao vẫn đang mở”, ông Mousavi nói.

Liên minh Châu Âu đã bày tỏ quan ngại trước những hành động của Tehran và kêu gọi nước này ngừng vi phạm thỏa thuận hạt nhân. Cụ thể, Pháp, Đức và Anh đều yêu cầu Iran rút lại những bước đi nhằm “cản trở” thỏa thuận. Một quốc gia khác đã ký vào thỏa thuận là Nga cũng kêu gọi Iran không được “khiến tình hình trở nên phức tạp hơn”. Về phần mình, Mỹ đã đe dọa Iran sẽ còn bị “cô lập và trừng phạt” nhiều hơn.

Chiến lược ngừng thực hiện thỏa thuận hạt nhân dần dần đã được Iran công bố đúng vào thời điểm tròn 1 năm kể từ khi Mỹ đơn phương rút khỏi thỏa thuận vào ngày 08/05/2018. Tổng thống Mỹ Donald Trump khi đó nói rằng thỏa thuận có nhiều “lỗ hổng” và mong muốn một thỏa thuận mới “tốt hơn” xuất hiện.

Sau khi rút khỏi thỏa thuận, Washington áp đặt các hình thức trừng phạt đối với ngành năng lượng, ngân hàng và vận tải biển của Iran, và mới đây Mỹ cũng đưa Lãnh tụ Tối cao Ali Khamenei và nhiều quan chưc cấp cao Iran vào danh sách đen.

Anh Tuấn (lược dịch)

Từ khóa: Mỹ Iran Trung Quốc khủng hoảng hạt nhân chỉ trích cam kết