Trung Quốc đang bộc lộ bản chất sau khi “ẩn mình, chờ thời”?

Theo Bloomberg, tại Hội nghị Công tác Đối ngoại Trung ương Trung Quốc, cuộc họp cấp cao nhất của Đảng Cộng sản Trung Quốc về quan hệ đối ngoại hồi cuối tuần qua, Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình nhấn mạnh, Bắc Kinh phải thiết lập chính sách “ngoại giao nước lớn mang bản chất của Trung Quốc".

Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình.

Bloomberg nhận định, đây là một dấu hiệu nữa cho thấy ông Tập đang có kế hoạch từ bỏ châm ngôn mà Trung Quốc đã theo đuổi suốt 20 năm qua của ông Đặng Tiểu Bình là “ẩn mình, chờ thời”.

Theo hãng thông tấn Tân Hoa Xã, Hội nghị Công tác Đối ngoại Trung ương Trung Quốc đã đề ra "những quy định, nguyên tắc cơ bản, mục tiêu chiến lược và những nhiệm vụ chính trong chính sách ngoại giao của Trung Quốc trong thời đại mới".

Tân Hoa Xã dẫn lời ông Tập cho hay: "Trung Quốc phải có nền ngoại giao nước lớn mang các bản chất của Trung Quốc". Các mối quan hệ đối ngoại dưới sự lãnh đạo của ông nên mang “phong cách đặc trưng của Trung Quốc, dáng vẻ của Trung Quốc và thái độ của Trung Quốc".

Đây là lần đầu tiên hội nghị trên được tổ chức trong vòng 8 năm qua, với sự tham dự của cả 6 thành viên khác của Ban Thường vụ Bộ Chính trị cùng nhiều quan chức ngoại giao và quân sự cấp cao.

Không chỉ có bài phát biểu tại sự kiện trên cho thấy Trung Quốc đang muốn thoát ra khỏi câu châm ngôn lâu nay “ẩn mình, chờ thời” mà những hành động gần đây của ông Tập đều cho thấy điều đó. Kể từ khi lên nắm quyền, ông Tập đã có rất nhiều chuyến công du tới châu Á, châu Âu và châu Phi, gần đây ông cũng đóng vai trò chủ nhà của Diễn đàn Hợp tác châu Á Thái Bình Dương (APEC). Ông Tập đang tăng cường quảng bá Trung Quốc với vai trò là một cường quốc về kinh tế và có vị trí quan trọng đối với an ninh khu vực.

Trung Quốc đang tăng cường phát triển quân đội.

Ông Niu Jun, một giáo sư về quan hệ quốc tế tại Đại học Bắc Kinh, cho hay: "Rõ ràng là các nhà lãnh đạo hiện tại không muốn thực hành câu châm ngôn đó nữa. Đây là một dấu hiệu rất quan trọng trong việc chuyển đổi chính sách ngoại giao".

Quân sự, kinh tế

Trung Quốc đang hiện đại hóa quân sự, tỏ ra hung hăng trong các tranh chấp ở Biển Đông và Biển Hoa Đông, tăng cường đầu tư và thương mại với các nước láng giềng. Ông Tập cũng thúc đẩy một kế hoạch làm sống lại “Con đuờng Tơ lụa”, con đường thương mại cổ xưa đến châu Âu. Đây là một phần trong "giấc mơ Trung Hoa" của ông nhằm mở rộng phạm vi ảnh hưởng về cả kinh tế, chính trị và văn hóa.

Ông Tập kêu gọi tất cả những người tham dự cuộc họp “luôn ghi nhớ rằng các nhiệm vụ mới phải được thực hiện trong điều kiện mới" và làm việc chăm chỉ để "theo đuổi các chính sách ngoại giao của Trung Quốc một cách sáng tạo cả về lý thuyết và thực hành, làm nổi bật tầm quan trọng toàn cầu của giấc mơ Trung Hoa".

Cũng theo ông Tập, Trung Quốc phải theo kịp sự phát triển toàn cầu và phải đánh giá chính xác, toàn diện mối quốc tế đang không ngừng thay đổi nếu muốn trở nên mạnh mẽ và thực hiện giấc mơ Trung Quốc.

"Tham vọng lớn"

So với "ẩn mình, chờ thời" của ông Đặng Tiểu Bình, được đưa ra trong thời đại Trung Quốc đang tập trung phát triển kinh tế và duy trì ổn định chính trị, khái niệm của ông Tập Cận Bình cởi mở hơn và theo hơi hướng ảnh hưởng bởi phong cách cá nhân của ông. 

Ông Niu nhận định: “Phong cách của Tập là những tham vọng lớn".

Trung Quốc đangmở rộng phạm vi ảnh hưởng về cả kinh tế, chính trị và văn hóa.

Ông Zhang Baohui, Giám đốc trung tâm nghiên cứu Châu Á Thái Bình Dương tại Đại học Lingnan ở Hong Kong nói: "Bài phát biểu trên khẳng định, Trung Quốc đã chuyển sang một loại tư thế khác, ở đó, Trung Quốc sẽ tìm cách định hình môi trường riêng cho mình. Trung Quốc không còn thụ động như châm ngôn của ông Đặng Tiểu Bình".

Ông Tập cho rằng, chính sách đối ngoại mới sẽ giúp đưa ra hai mục tiêu cho Đảng Cộng sản Trung Quốc. Đó là tăng gấp đôi thu nhập quốc dân của Trung Quốc so với năm 2010 và đạt mục tiêu đổi mới của đất nước nhân dịp kỷ niệm lần thứ 100 ngày Quốc khánh Trung Quốc vào năm 2049.

Ông Tập nói: "Chúng ta phải nhận thức đầy đủ rằng những điều chỉnh trong nền kinh tế toàn cầu sẽ không diễn ra một cách suôn sẻ; nhưng chúng ta cũng cần nhận ra rằng toàn cầu hóa kinh tế sẽ không dừng lại”.

Ông nhấn mạnh: "Chúng ta phải hoàn toàn tỉnh táo với tính chất nghiêm trọng của tình trạng căng thẳng quốc tế; nhưng chúng ta cũng cần phải nhận ra rằng hòa bình và phát triển, xu hướng cơ bản của thời đại chúng ta, sẽ không thay đổi".

Theo Bloomberg, bài phát biểu của ông Tập đã phản ánh nỗ lực của Trung Quốc trong việc sử dụng sức mạnh kinh tế để gây ảnh hưởng trong khu vực, đồng thời ông Tập dường như đang muốn xoa dịu những lo ngại của các nước đối với cách hành xử hung hăng gần đây của Bắc Kinh.

Nội dung được thực hiện qua thảm khảo nguồn tin từ Bloomberg News. Bloomberg News cùng tờ BusinessWeek là hai chuyên trang về kinh tế, phân tích tài chính và cung cấp dữ liệu cho các đối tác doanh nghiệp của Tập đoàn truyền thông Bloomberg.