Trung Quốc – Ẩn họa với an ninh vũ trụ Mỹ

Hình ảnh vụ phóng module Thiên Cung-1 vào ngày 29/9/2011 của Trung Quốc

Theo kết quả đánh giá từ cơ quan tình báo Mỹ được công bố hồi cuối năm 2012, Trung Quốc đang cho tăng cường và khai thác các hoạt động vũ trụ và là ẩn họa với nhiều thế hệ vệ tinh chịu trách nhiệm cung cấp thông tin quân sự bí mật, cảnh báo các vụ phóng tên lửa của kẻ thù và định vị chính xác tọa độ mục tiêu mà Mỹ nhắm tới.

Báo cáo trên khẳng định tiềm lực khoa học vũ trụ của Trung Quốc được liệt vào "báo động đỏ" với tất cả những thế hệ vệ tinh của Mỹ hoạt động trên khu vực quỹ đạo cao cũng như tàu vũ trụ. Nhận định này hoàn toàn có cơ sở trong bối cảnh những năm gần đây, Trung Quốc đã cho tiến hành các cuộc thử nghiệm hệ thống phá vệ tinh hoạt động trong vùng quỹ đạo thấp.

Trước nguy cơ đe dọa ngày càng hiện hữu, Washington đã cho giám sát chặt chẽ mọi hoạt động từ phía Trung Quốc mà khả năng gây nhiễu loạn hoạt động của các thiết bị vệ tinh của Mỹ. Ngoài ra, Mỹ cũng lên tiếng "cảnh báo" Trung Quốc không nên lặp lại vụ thử như tháng 1/2007, tạo ra một lượng lớn "rác vũ trụ" gây ảnh hưởng tới các thiết bị trong không gian.

Giới quan chức Mỹ cho rằng hoạt động phá vệ tinh mà Bắc Kinh triển khai là một phần trong chương trình hiện đại hóa sức mạnh quân sự của nước này. Điển hình trong năm 2012, Trung Quốc đã tiến hành 2 vụ thử nghiệm máy bay chiến đấu, thực hiện các cuộc tấn công vào mạng lưới máy tính nước ngoài, cũng như tiến hành phóng thêm nhiều vệ tinh thương mại và quân sự với số lượng lớn hơn Mỹ.

"Trung Quốc đang là mối đe dọa tiềm ẩn với Mỹ. Một khi Trung Quốc trở thành cường quốc vũ trụ và đưa hàng loạt thiết bị quân sự tiên tiến lên không gian thì chắc chắn hoạt động của các hệ thống vệ tinh của Mỹ sẽ bị đe dọa ngay cả khi Trung Quốc có ý định ngăn chặn hoạt động của các thiết bị trên hay không", nhà nghiên cứu Jonathan McDowell công tác tại Trung tâm Vật lý thiên thể Harvard-Smithsonian nói. 

Cách đây 6 năm vào ngày 11/1/2007, Trung Quốc đã cho triển khai phá hủy các vệ tinh dự báo thời tiết không còn hoạt động bay lơ lửng trong vùng quỹ đạo thấp Trái đất, tạo ra hơn 10.000 mảnh rác vũ trụ, đe dọa tới hoạt động của các con tàu vũ trụ. Sau đó cũng vào ngày 11/1/2010, Trung Quốc tiếp tục tiến hành loại bỏ các thiết bị hỏng trong không gian lần thứ 2.

Một số chuyên gia vũ trụ và quan chức Mỹ cho rằng Trung Quốc vẫn theo đuổi phát triển và thử nghiệm các công nghệ phá vệ tinh, khiến cộng đồng khoa học quốc tế hết sức lo ngại. Ngay trong đầu tháng 1 năm nay, nhà nghiên cứu Gregory Kulacki thuộc Hiệp hội Các vấn đề nhà khoa học quan tâm nhận định "khả năng cao" là Trung Quốc sẽ cho tiến hành một cuộc thử nghiệm phá vệ tinh mới trong vài tuần tới.

Trong khi, Bộ Quốc phòng Trung Quốc từ chối bình luận về nhận định trên thì Lầu Năm Góc lại cho rằng họ nhận được báo cáo vệ một vụ thử nghiệm khác song từ chối bình luận về những vấn đề liên quan tới "thông tin tình báo".

"Chúng tôi giám sát chặt chẽ quá trình phát triển quân sự của Trung Quốc và hối thúc Trung Quốc công bố minh bạch tiềm năng và mục đích quân sự", thượng tá Monica Matoush nói.

Nhiều nguồn tin thân cận với chính phủ Mỹ và giới chuyên gia cho rằng rõ ràng những bằng chứng trên là minh chứng cho hoạt động chuẩn bị phóng tên lửa hoặc vệ tinh với mục đích tương tự như 2 cuộc thử nghiệm phá vệ tinh nằm trong vùng quỹ đạo thấp mà Trung Quốc đã tiến hành vào năm 2007 và 2010. Tuy nhiên, không loại trừ khả năng Bắc Kinh tiến hành thử nghiệm các loại vũ khí phá vệ tinh theo nhiều cách khác mà cộng đồng quốc tế khó có thể phát hiện được.

Trong khi đó, Mỹ cũng đang tiếp tục phát triển công nghệ phá vệ tinh cho riêng mình. Hồi tháng 2/2008, Mỹ đã cho bắn một quả tên lửa từ tài hải quân tại khu vực phía bắc Thái Bình Dương, phá hủy thành công thiết bị vệ tinh không còn hoạt động bay lơ lửng trong quỹ đạo. Chính phủ Mỹ cho rằng phần nhiên liệu còn lại trên các vệ tinh bị hỏng gây ảnh hưởng tới bầu khí quyển Trái đất. Ý kiến này được nhiều người cho rằng Mỹ đang nhắm tới Trung Quốc.

Hiện tại, Mỹ đang cho vận hành hàng loạt vệ tinh GPS trên khu vực quỹ đạo tầm trung cách bề mặt Trái đất gần 17.700 km, trong khi đó các vệ tinh viễn thông quân sự và cảnh báo tên lửa sớm lại hoạt động trên vùng quỹ đạo địa tĩnh cách đường xích đạo 35.400 km.

Theo cựu chuyên gia vũ trụ và tên lửa thuộc Không lực Mỹ - Brian Weeden, việc Trung Quốc tiến hành thử nghiệm công nghệ phá vệ tinh trên khu vực quỹ đạo cao như trên sẽ đưa vệ tinh Mỹ vào vòng nguy hiểm.