Trẻ có thể tử vong do chảy máu cam ở hai bên mũi

Trẻ có thể tử vong nếu chảy máu cam ở cả hai mũi (ảnh minh họa)

Có thể nguy kịch

BS Trần Thu Thủy, Khoa tai mũi họng, BV Nhi Trung ương cho biết, chảy máu cam (hay chảy máu mũi) xuất hiện khi các mạch máu nhỏ ở mũi bị vỡ và chảy máu. Đây là hiện tượng hết sức phổ biến, xuất hiện nhiều nhất ở trẻ 2-10 tuổi. Trẻ thường bị chảy máu mũi nhiều hơn vào buổi sáng, đa số trường hợp không tìm thấy nguyên nhân rõ ràng. 

Tuy nhiên, trẻ bị chấn thương dẫn đến chảy máu vẫn là lý do phổ biến nhất vì niêm mạc mũi được nuôi dưỡng bởi nhiều mạch máu nhỏ nằm rất nông, ngay sát bề mặt.

BS Thủy cũng cho biết thêm, chảy máu mũi được chia thành 2 loại, chảy máu mũi trước và chảy máu mũi sau. Thông thường 90% trường hợp trẻ bị chảy máu xuất phát từ phía trước mũi. Tình trạng này thường xảy ra ở những khu vực hanh khô hay môi trường khô (dùng lò sưởi, máy điều hòa kéo dài) làm khô niêm mạc khiến vách ngăn mũi của trẻ  có vảy, nứt nẻ và chảy máu. Hầu hết những trường hợp này trẻ thường chảy máu một bên. Theo đó, máu mũi chủ yếu chảy ra phía trước (nếu có chảy xuống họng thì số lượng cũng ít). Trẻ bị chảy máu dai dẳng, khối lượng không nhiều.

"Đối với trường hợp trẻ bị chảy máu mũi sau thì chỉ 10 trẻ mắc. Tuy không phổ biến ở trẻ em nhưng chảy máu mũi sau nguy hiểm hơn và khó kiểm soát hơn. Trẻ sẽ bị chảy máu cả hai bên mũi, chảy ra phía sau và chủ yếu đi xuống họng. Nếu trẻ bị chảy máu dạng này thường máu chảy nhiều, có thể nguy kịch – BS Thủy nhấn mạnh.

Chỉ ra nguyên nhân của tình trạng này, BS Thủy cho rằng có rất nhiều lý do. Theo đó có thể mạch máu trẻ quá nhạy cảm và có thể vỡ khi thời tiết hanh khô, hoặc khi sử dụng lò sưởi, máy điều hòa trong một thời gian dài. Hoặc trẻ bị dị ứng, nhiễm trùng ở mũi họng và xoang. Cũng có khi do trẻ ngoáy mũi hay các loại chấn thương cục bộ khác hoặc trẻ xì mũi quá mạnh. Cũng có khi là do trẻ nhét dị vật vào mũi, ví dụ hạt cườm, cục pin… Hay trẻ rặn mạnh khi đi ngoài phân bị táo bón...

Cần áp dụng biện pháp ngăn ngừa chảy máu mũi trở lại

BS Thủy cũng cảnh báo, một khi đã xuất hiện tình trạng chảy máu mũi trước, khu vực này sẽ nhạy cảm hơn nhiều và rất dễ chảy máu trở lại nếu niêm mạc mũi chưa bình phục hoàn toàn. Lúc này vòng xoắn luẩn quẩn sẽ tiếp tục. Từ chỗ vài tuần mới có một lần chảy máu cam, khi niêm mạc mũi bị tổn thương nặng dần, trẻ có thể bị 4-5 lần chảy máu liên tục. Hiện tượng chảy máu cam chỉ ngừng lại khi niêm mạc mũi bình phục. Vì vậy việc áp dụng các biện pháp ngăn ngừa chảy máu mũi trước theo BS Thủy là hết sức quan trọng.

“Các bậc phụ huynh cần giữ cho niêm mạc mũi trẻ được ẩm. Có thể bôi một chút kem vaseline vào phần trước của vách ngăn mũi. Số lần bôi tùy vào từng trẻ. Nếu bé thường xuyên chảy máu mũi thì cần bôi 2 lần mỗi ngày cho tới khi không còn chảy máu cam trong vài ngày liên tục. Các trường hợp khác có thể bôi khi thấy có nhu cầu”- BS Thủy nhấn mạnh.

Song song với đó, theo các bác sĩ chuyên khoa tai mũi họng thì cần cho trẻ uống đủ nước. Tránh chấn thương vùng vách ngăn mũi. Dùng máy phun sương làm ẩm không khí. Chú ý làm vệ sinh máy thường xuyên. Dùng nước muối sinh lý nhỏ hoặc xịt mũi giúp làm ẩm niêm mạc. Điều này đặc biệt quan trọng với trẻ thường xuyên bị cảm, ngạt mũi hay dị ứng mũi.

"Các bậc phụ huynh cần cho trẻ nghỉ ngơi ít nhất trong vòng 2 giờ (hoạt động nhẹ nhàng như đọc sách, vẽ tranh hay xem tivi) sau khi trẻ bị chảy máu. Không cho trẻ uống đồ nóng, thức ăn nóng hay tắm nước nóng trong vòng ít nhất 24 giờ sau khi chảy máu cam. 

Bố mẹ cần động viên trẻ không ngoáy mũi hay xì mũi trong vòng 24 giờ (1 tuần nếu trẻ đã được ‘đốt’ điểm mạch). Trong vòng 1 tuần, trẻ cần tránh các hoạt động mạnh hay các môn thể dục như chạy, tránh nhấc vật nặng. 

Nếu trẻ bị táo bón thì cho uống nhiều nước và tăng lượng chất xơ trong chế độ ăn. Trong trường hợp trẻ bị chảy máu cam dai dẳng, nên đưa trẻ đi khám chuyên khoa tai mũi họng" - BS Thủy nhấn mạnh.