Tòa án Liên Hợp Quốc: Vụ kiện của Philippines sẽ sớm có kết quả

Theo Ngoại trưởng Philippines Albert del Rosario, “có thể trong vòng 1 hoặc 2 tuần tới”,  Tòa án Liên Hợp Quốc sẽ quyết định xem họ có đủ thẩm quyền giải quyết vụ kiện của Philippines về tranh chấp trên Biển Đông hay không.

Ngoại trưởng Philippines Albert del Rosario.

“Tôi nghĩ Tòa án đang xúc tiến xem xét vụ việc”, ông Del Rosario cho biết bên lề lễ kỉ niệm 46 năm hoạt động của Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á. Ông cho biết Tòa án Liên Hợp Quốc tại La Haya đang xem xét vấn đề thẩm quyền xét xử vụ kiện và “hi vọng sẽ sớm” đưa ra phán quyết. Ngày 11/7, cơ quan này sẽ tiến hành phiên đầu tiên xem xét đơn kiện của Philippines, “giải pháp cuối cùng” nước này buộc phải sử dụng để làm rõ vấn đề tranh chấp chủ quyền với Trung Quốc trên Biển Đông.

Philippines bắt đầu nộp đơn lên Tòa án Liên Hợp Quốc vào tháng Một với mục tiêu vô hiệu hóa cái mà Trung Quốc gọi là “Bản đồ 9 đoạn” và khiến Bắc Kinh dừng các hành động xâm nhập vào lãnh hãi của Philippines. Qui trình pháp lý sẽ vẫn tiếp diễn ngay cả khi Bắc Kinh từ chối tham gia vào vụ kiện và khẳng định rằng nước này có “chủ quyền không thể tranh cãi” đối với vùng biển này. 

Philippines hi vọng Trung Quốc sẽ ngồi xuống bàn đàm phán với ASEAN và kí kết Bộ qui tắc ứng xử trên biển (COC) đã bị trì hoãn từ lâu. Theo dự kiến, COC sẽ được xây dựng dựa trên Tuyên bố ứng xử trên Biển Đông (DOC). 

Dự kiến vào tuần sau, ông Del Rosario sẽ bay tới Thái Lan để tham dự các cuộc họp trù bị của ASEAN về COC. Cuộc họp đó sẽ diễn ra vào ngày 14/8, trước khi các cuộc thảo luận về COC giữa ASEAN và Trung Quốc diễn ra tại Bắc Kinh vào tháng Chín tới.

“Tôi nghĩ về phần ASEAN, cả khối sẽ đạt được đồng thuận, và chúng tôi vẫn luôn hi vọng Trung Quốc sẽ nhất trí thực thi đầy đủ và có hiệu quả Tuyên bố ứng xử trên biển DOC và tiến tới kí kết COC”, ông Del Rosario. 

Sau cuộc họp với Bộ trưởng Ngoại giao Việt Nam Phạm Bình Minh tại Manila vào tuần trước, ông Del Rosario cho biết Philippines và Việt Nam sẽ cố gắng thuyết phục ASEAN lôi kéo Trung Quốc tham gia thương lượng thay vì chỉ thảo luận “suông” về COC. 

Tuy nhiên, trong suốt chuyến thăm tới Việt Nam hôm 12/8, Ngoại trưởng Trung Quốc Vương Nghị tuyên bố Trung Quốc “không vội vàng” kí kết COC đồng thời cho rằng một số quốc gia Đông Nam Á đang “kì vọng thiếu thực tế” và cản trở tiến trình xây dựng Bộ qui tắc ứng xử này.